Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πρόσφατα πως πρόκειται να συναντήσει τον Ρώσο ομόλογό του, Βλάντιμιρ Πούτιν, στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας, χώρας- μέλους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, σε μια σύνοδο η οποία προκαλεί αμηχανία στους συμμάχους της Ουκρανίας, οι οποίοι προσπαθούν εδώ και χρόνια να απομονώσουν τον Ρώσο πρόεδρο.
Ο Τραμπ είπε την Πέμπτη πως ενδέχεται να συναντήσει τον Πούτιν στη Βουδαπέστη μέσα σε δύο εβδομάδες, υιοθετώντας έναν πιο συμβιβαστικό τόνο απέναντι στη Ρωσία τη στιγμή που φαινόταν πως οι ΗΠΑ θα έστελναν μακράς εμβέλειας πυραύλους Tomahawk στο Κίεβο.
Η επιλογή της συγκεκριμένης χώρας προκάλεσε αίσθηση, καθώς ανήκει σε οργανισμούς οι οποίοι προσπαθούν να απομονώσουν τη Ρωσία και να στηρίξουν την Ουκρανία. Ήταν εκεί που το 1994 οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Ρωσία υπέγραψαν το Μνημόνιο της Βουδαπέστης, παρέχοντας στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας με αντάλλαγμα τα πυρηνικά όπλα που το Κίεβο είχε «κληρονομήσει» μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Οι χώρες που υπέγραψαν το μνημόνιο δεσμεύονταν να σέβονται την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας- μια δέσμευση που «τινάχτηκε στον αέρα» από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
«Είναι αμήχανο και για την ΕΕ και για το ΝΑΤΟ» είπε ανώτερος αξιωματούχος της Δύσης. «Όλα είναι στο timing: Η απειλή των Tomahawk αυξάνεται και ξαφνικά ο Πούτιν θέλει συνάντηση. Μα αν ο Τραμπ μπορεί να καταφέρει κάτι, θα έπρεπε να το κάνει» πρόσθεσε.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει διατηρήσει καλές σχέσεις με τη Μόσχα, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολη τη σχέση του με τις Βρυξέλλες μετά από χρόνια αντιπαράθεσης σχετικά με αυτό που η ΕΕ χαρακτηρίζει ως υποχώρηση των δημοκρατικών θεσμών στην Ουγγαρία.
Σε βάρος του Πούτιν έχει επίσης εκδοθεί ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για παράνομη απέλαση παιδιών από την Ουκρανία, μα είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα ήταν πρόβλημα για τον ίδιο στη Βουδαπέστη. Ο Όρμπαν είχε ανακοινώσει τον Απρίλιο κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου – σε βάρος του οποίου υπάρχει ένταλμα από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου στη Γάζα- πως η Ουγγαρία θα αποσυρόταν από το δικαστήριο.
Η διαδικασία δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, κάτι που σημαίνει ότι, από τεχνικής άποψης, ο Πούτιν θα μπορούσε να συλληφθεί εάν επισκεφθεί τη Βουδαπέστη, αν και, όπως είπε ανώτερος διπλωμάτης χώρας της ΕΕ στο Reuters, «ουδείς θα εκπλαγεί αν οι Ούγγροι δεν συλλάβουν τον Πούτιν».
Ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιτζάρτο είπε την Παρασκευή πως η Ουγγαρία θα διασφαλίσει ότι ο Πούτιν μπορεί να μπει στη χώρα για τη σύνοδο και να επιστρέψει στη χώρα του μετά.
Συμβολικό πλήγμα προς την ΕΕ
Ο Μποτόντ Φελέντι, γεωοπολιτικός αναλυτής της Red Snow Consulting, είπε πως η επιλογή της Βουδαπέστης για τη συνάντηση σήμαινε ότι ο Πούτι μπορούσε να «χτυπήσει με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια».
«Από τη μία πλευρά, θα έχει συνομιλίες για τον πόλεμο της Ουκρανίας σε μια χώρα της ΕΕ χωρίς να συμμετέχουν ηγέτες της ΕΕ…για τον Πούτιν αυτό είναι ένα πολύ ισχυρότερο πλήγμα στην Ευρώπη σε επίπεδο συμβολισμού, σε πολλά επίπεδα συγκριτικά με το να γινόταν αυτή η συνάντηση στην Τουρκία ή αλλού».
Ο Φελέντι σημείωσε επίσης πως η συνάντηση θα άφηνε απέξω τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι για δεύττερη φορά μετά τη σύνοδο Τραμπ- Πούτιν στην Αλάσκα και πιθανώς θα επιδείνωνε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις μεταξύ Βουδαπέστης και Κιέβου.
Οι σχέσεις της Ουκρανίας με το Κίεβο είναι τεταμένες. Ο Ζελένσκι είπε πως ουγγρικά drones είχαν περάσει στον εναέριο χώρο της Ουκρανίας τον προηγούμενο μήνα, με τον Όρμπαν να απαντά ότι η Ουκρανία δεν είναι κυρίαρχο κράτος.
Ο Όρμπαν είναι ένας από τους πιο ένθερμους διεθνείς υποστηρικτές του κινήματος MAGA του Τραμπ, λόγω της σκληρής του στάσης απέναντι στη μετανάστευση και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+, καθώς και για τη στάση του απέναντι στις χριστιανικές αξίες.
Ο Τραμπ είπε την Τρίτη ότι ο Όρμπαν ήταν «φανταστικός» και «μεγάλος ηγέτης», αν και δεν συμμορφώθηκε στις αμερικανικές εκκλήσεις για σταμάτημα της αγοράς ρωσικού πετρελαίου.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι ο Ούγγρος ηγέτης θα αναλάβει τον ρόλο του διαμεσολαβητή εν όψει των εκλογών την επόμενη χρονιά, με δημοσκοπήσεις να δείχνουν το κόμμα του, Fidesz, να βρίσκεται πίσω από το κεντροδεξιό Tisza.
Από πλευράς του ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι είπε πως μίλησε στον Μακρόν για άσκηση πίεσης στη Ρωσία, λέγοντας πως συμφώνησε να συναντηθούν στο προσεχές μέλλον: «Το να πιέζεις αυτόν που άρχισε τον πόλεμο είναι το κλειδί για τη λύση» έγραψε στο Χ ο Ζελένσκι. «Ο Εμανουέλ και εγώ συζητήσαμε όλες τις υπάρχουσες διπλωματικές πτυχές και τις πρόσφατες επαφές μας με τους εταίρους».
Ο Ζελένσκι είπε επίσης πως η Ουκρανία ετοιμάζει συμβόλαιο για την αγορά 25 συστημάτων αεράμυνας Patriot, τα οποία η Ουκρανία θα προμηθεύεται κάθε χρόνο για μια σειρά ετών. Επίσης πρόσθεσε ότι η Ουκρανία θα καταβάλλει προσπάθεια κάποιες ευρωπαϊκές χώρες να της δώσουν προτεραιότητα όσον αφορά στην προμήθεια αυτών των συστημάτων. Σημειώνεται πως οι Patriot είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα συστήματα που υπάρχουν στην αντιμετώπιση των ρωσικών βαλλιστικών πυραύλων.
Ο Ουκρανός πρόεδρος είπε επίσης ότι θα ήταν πρόθυμος να πάει και εκείνος στη Βουδαπέστη.
Με πληροφορίες από Reuters
