Οι εισαγγελείς στο Μιλάνο ξεκίνησαν έρευνα σε βάρος Ιταλών, που χαρακτηρίζονται ως «τουρίστες ελεύθεροι σκοπευτές» καθώς φέρονται να πλήρωσαν μέλη του σερβικού στρατού της Βοσνίας για ταξίδια στο Σεράγεβο, ώστε να μπορούν να σκοτώνουν πολίτες κατά τη διάρκεια της τετραετούς πολιορκίας της πόλης τη δεκαετία του 1990.
Περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Σεράγεβο από συνεχείς βομβαρδισμούς και πυρά ελεύθερων σκοπευτών μεταξύ 1992 και 1996, σύμφωνα με τον Guardian, σε αυτή τη μακρύτερη πολιορκία στη σύγχρονη ιστορία, αφότου η Βοσνία-Ερζεγοβίνη κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Γιουγκοσλαβία.
Οι ελεύθεροι σκοπευτές ήταν ίσως το πιο τρομακτικό στοιχείο της ζωής υπό πολιορκία στο Σεράγεβο, επειδή σκότωναν τυχαία ανθρώπους στους δρόμους, συμπεριλαμβανομένων και παιδιών, σαν να επρόκειτο για βιντεοπαιχνίδι ή σαφάρι.
Ομάδες Ιταλών και άλλων εθνικοτήτων, οι λεγόμενοι «τουριστικοί ελεύθεροι σκοπευτές», φέρονται να συμμετείχαν στη σφαγή, αφού πλήρωσαν μεγάλα χρηματικά ποσά σε στρατιώτες που ανήκαν στον διαβόητο στρατό του Ράντοβαν Κάρατζιτς, του πρώην ηγέτη των Σερβοβόσνιων (ο οποίος το 2016 κρίθηκε ένοχος για γενοκτονία και άλλα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας) για να μεταφερθούν στους λόφους γύρω από το Σεράγεβο, ώστε να μπορούν να πυροβολούν τον πληθυσμό για… πλάκα.
Το Σαράγεβο βρίσκεται σε μια λεκάνη που περιβάλλεται από βουνά, γεγονός που έκανε την αποκοπή του και την επίθεση σε αυτό ιδιαίτερα εύκολη.
Ερευνα από τους εισαγγελείς στο Μιλάνο
Οι εισαγγελείς του Μιλάνου, με επικεφαλής τον Αλεσάντρο Γκόμπι, ξεκίνησαν έρευνα με στόχο τον εντοπισμό των εμπλεκόμενων Ιταλών με την κατηγορία της εκούσιας ανθρωποκτονίας με σκληρότητα και άθλια κίνητρα.
Η έρευνα ξεκίνησε από μια νομική καταγγελία που υπέβαλε ο Ezio Gavazzeni, ένας συγγραφέας με έδρα το Μιλάνο, ο οποίος συγκέντρωσε στοιχεία σχετικά με τους ισχυρισμούς, καθώς και μια έκθεση που έστειλε στους εισαγγελείς η πρώην δήμαρχος του Σεράγεβο, Benjamina Karić.
Ο Gavazzeni είπε ότι είχε διαβάσει για πρώτη φορά αναφορές για τους φερόμενους ως τουρίστες-σκοπευτές στον ιταλικό τύπο τη δεκαετία του 1990, αλλά μόνο όταν παρακολούθησε το Sarajevo Safari, ένα ντοκιμαντέρ του 2022 του Σλοβένου σκηνοθέτη Μίραν Ζουπάνιτς, άρχισε να ερευνά περαιτέρω.
Στο ντοκιμαντέρ, ένας πρώην Σέρβος στρατιώτης και ένας εργολάβος ισχυρίστηκαν ότι ομάδες δυτικών πυροβολούσαν τον άμαχο πληθυσμό από τους λόφους γύρω από το Σεράγεβο. Οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν διαψευσθεί κατηγορηματικά από Σέρβους βετεράνους πολέμου.
«Το Σαφάρι του Σαράγεβο ήταν το σημείο εκκίνησης», είπε ο Gavazzeni. «Ξεκίνησα μια αλληλογραφία με τον σκηνοθέτη και από εκεί επέκτεινα την έρευνά μου μέχρι που συγκέντρωσα αρκετό υλικό για να το παρουσιάσω στους εισαγγελείς του Μιλάνου».
«Πλούσιοι άνθρωποι πυροβλούσαν αμάχους για διασκέδαση και προσωπική ικανοποίηση»
Ο Gavazzeni ισχυρίστηκε ότι «πολλοί, πολλοί, πολλοί Ιταλοί» φέρονται να εμπλέκονταν, χωρίς να δώσει έναν αριθμό. «Υπήρχαν Γερμανοί, Γάλλοι, Άγγλοι… άνθρωποι από όλες τις δυτικές χώρες που πλήρωσαν μεγάλα χρηματικά ποσά για να μεταφερθούν εκεί για να πυροβολήσουν πολίτες».
Ο ίδιος πρόσθεσε: «Δεν υπήρχαν πολιτικά ή θρησκευτικά κίνητρα. Ήταν πλούσιοι άνθρωποι που πήγαιναν εκεί για διασκέδαση και προσωπική ικανοποίηση. Μιλάμε για ανθρώπους που αγαπούν τα όπλα και ίσως πηγαίνουν σε σκοπευτήρια ή σε σαφάρι στην Αφρική».
Ισχυρίστηκε ότι οι Ιταλοί ύποπτοι συναντιόντουσαν στη βόρεια πόλη της Τεργέστης και ταξίδευαν στο Βελιγράδι, από όπου οι Σερβοβόσνιοι στρατιώτες τους συνόδευαν στους λόφους του Σεράγεβο. «Υπήρχε μια κίνηση ”πολεμικών τουριστών” που πήγαιναν εκεί για να πυροβολήσουν ανθρώπους», είπε. «Το αποκαλώ αδιαφορία για το κακό».
Ο Gavazzeni λέει ότι είχε ταυτοποιήσει ορισμένους από τους Ιταλούς που φέρονται να εμπλέκονται σε αυτή την φρικιαστική υπόθεση και οι οποίοι αναμένεται να ανακριθούν από τους εισαγγελείς τις επόμενες εβδομάδες.
Πιθανώς οι πιο γνωστοί θάνατοι από πυρά ελεύθερου σκοπευτή ήταν αυτοί των Μπόσκο Μπρκιτς και Αντμίρα Ίσμιτς, ένα ζευγάρι που χαρακτηρίστηκε ως «σύγχρονοι Ρωμαίος και Ιουλιέτα» στο Σεράγεβο, οι οποίοι σκοτώθηκαν από έναν ελεύθερο σκοπευτή το 1993 ενώ προσπαθούσαν να διασχίσουν μια γέφυρα.
Τα άψυχα σώματά τους παρέμειναν σε ουδέτερη ζώνη μεταξύ των θέσεων της Βοσνίας και των Σερβών της Βοσνίας για αρκετές ημέρες. Οι σχετικές φωτογραφίες πήραν παγκόσμια έκταση και έγιναν σύμβολο της απανθρωπιάς του πολέμου.
Ο κεντρικός δρόμος που οδηγεί στο Σεράγεβο, η λεωφόρος Μέσα Σελίμοβιτς, ονομαζόταν «Πέρασμα των Ελεύθερων Σκοπευτών» επειδή έγινε εξαιρετικά επικίνδυνος, αλλά δεν μπορούσε να παρακαμφθεί, καθώς ήταν ο δρόμος προς το αεροδρόμιο του Σεράγεβο. Τα τραμ και τα λεωφορεία είχαν τα παράθυρά τους θρυμματισμένα από τα πυρά και παντού υπήρχαν προειδοποιητικές πινακίδες για ελεύθερους σκοπευτές.
Η Nicola Brigida, δικηγόρος που βοήθησε τον Gavazzeni να προετοιμάσει την υπόθεσή του, δήλωσε: «Τα στοιχεία που συσσωρεύτηκαν μετά από μια μακρά έρευνα είναι επαρκώς τεκμηριωμένα και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σοβαρή έρευνα για τον εντοπισμό των ενόχων. Υπάρχει επίσης η έκθεση του πρώην δημάρχου του Σεράγεβο».
Πηγή: Guardian
