Το Ηλιακό μας Σύστημα τρέχει γύρω από το κέντρο του Γαλαξία με ταχύτητα που αγγίζει τα 792.000 χλμ./ώρα, ολοκληρώνοντας μία γαλαξιακή περιφορά κάθε 225 εκατομμύρια χρόνια. Την ίδια στιγμή, ολόκληρος ο Γαλαξίας μας κινείται με περίπου 2,1 εκατομμύρια χλμ./ώρα μέσα στο διάστημα.
Κι όμως, μια νέα διεθνής μελέτη έρχεται να ανατρέψει όσα θεωρούσαμε δεδομένα: σύμφωνα με τους ερευνητές, το Ηλιακό Σύστημα μπορεί να ταξιδεύει μέσα στο Σύμπαν περισσότερο από τρεις φορές γρηγορότερα από όσο προβλέπουν τα σημερινά κοσμολογικά μοντέλα.
Και αυτό δεν αποτελεί απλώς μια εντυπωσιακή αστρονομική λεπτομέρεια. Αντίθετα, η αντίφαση αυτή φαίνεται να έχει «βαθιές κοσμολογικές συνέπειες», αναγκάζοντας τους επιστήμονες να επανεξετάσουν θεμελιώδεις αρχές για τον τρόπο με τον οποίο είναι δομημένο το Σύμπαν.
Τα ραδιοκύματα δείχνουν κάτι… παράξενο
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε την κατανομή ραδιογαλαξιών όπως παρατηρούνται από τη Γη. Αυτοί οι μακρινοί γαλαξίες εκπέμπουν ισχυρά ραδιοκύματα που μπορούν να διαπεράσουν τη διαστρική σκόνη, αποκαλύπτοντας περιοχές του διαστήματος που παραμένουν αόρατες στο οπτικό φως.
Με τη βοήθεια τριών ραδιοτηλεσκοπίων, ανάμεσά τους το LOFAR, που έχει πραγματοποιήσει τη βαθύτερη έρευνα ραδιοκυμάτων μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες δημιούργησαν τον πιο ακριβή «χάρτη» ραδιοπηγών που έχει υπάρξει. Μέσα από αυτά τα δεδομένα προσπάθησαν να εντοπίσουν το λεγόμενο «κοσμικό ραδιοδίπολο»: μια μικρή αλλά μετρήσιμη ανισορροπία στην κατεύθυνση από την οποία φαίνονται να προέρχονται οι ραδιοπηγές, εξαιτίας της κίνησης της Γης μέσα στο διάστημα.
Αυτό που βρήκαν τους άφησε άφωνους. Το δίπολο αποδείχθηκε 3,7 φορές ισχυρότερο από ό,τι προβλέπει το πρότυπο κοσμολογικό μοντέλο, ένα αποτέλεσμα με στατιστική σημαντικότητα άνω των πέντε σίγκμα, ικανό να κλονίσει βεβαιότητες δεκαετιών.
Η κοσμολογική αρχή στα… σχοινιά
Η σημερινή κατανόηση του Σύμπαντος βασίζεται στην «κοσμολογική αρχή»: την ιδέα ότι, σε πολύ μεγάλες κλίμακες, το Σύμπαν είναι ομογενές και ισότροπο. Δηλαδή, το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε δεν πρέπει να είναι καθόλου ιδιαίτερο ή προνομιακό.
Ωστόσο, αν το Ηλιακό Σύστημα πράγματι ταξιδεύει τόσο γρήγορα, τότε κάτι στον χάρτη της μεγάλης κλίμακας του Σύμπαντος δεν ταιριάζει. Είτε τα μοντέλα μας υποεκτιμούν την ταχύτητά μας, είτε η κατανομή των ραδιογαλαξιών δεν είναι τόσο ομοιόμορφη όσο νομίζαμε.
«Αν το Ηλιακό μας Σύστημα κινείται όντως με την ταχύτητα που μετρήσαμε, τότε πρέπει να ξαναδούμε από την αρχή θεμελιώδεις παραδοχές για τη δομή του Σύμπαντος», δηλώνει ο κοσμολόγος Dominik J. Schwarz από το Πανεπιστήμιο του Bielefeld.
Τι σημαίνει αυτό για την κοσμολογία;
Το εύρημα, δημοσιευμένο στο Physical Review Letters, δεν προσφέρει ακόμη οριστικές απαντήσεις. Ανοίγει όμως ένα νέο κεφάλαιο στην αναζήτηση για το πώς κινείται η Γη μέσα στο κοσμικό περιβάλλον και ίσως, τελικά, για το πώς είναι πραγματικά φτιαγμένο το Σύμπαν.
Το μόνο σίγουρο; Η θέση μας στο κοσμικό χάρτη ίσως δεν είναι τόσο «κοινή» όσο πιστεύαμε.
