Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις της Οξφόρδης, υπεύθυνες για το Oxford English Dictionary, ανακοίνωσαν ότι η Λέξη της Χρονιάς για το 2025 είναι ο όρος «rage bait». Πρόκειται για έναν χαρακτηρισμό που περιγράφει «διαδικτυακό περιεχόμενο σχεδιασμένο σκόπιμα να προκαλεί θυμό ή αγανάκτηση, επειδή είναι απογοητευτικό, προκλητικό ή προσβλητικό», με στόχο να αυξηθεί η κίνηση και η αλληλεπίδραση στις ψηφιακές πλατφόρμες.
Στην ουσία, το rage bait λειτουργεί σαν μια σκοτεινή εκδοχή του clickbait: αντί να στηρίζεται στην περιέργεια του χρήστη, ποντάρει στην πρόκληση οργής. Η χρήση του όρου, μάλιστα, έχει τριπλασιαστεί μέσα σε έναν χρόνο, σύμφωνα με τα γλωσσικά δεδομένα του Λεξικού της Οξφόρδης. Η επιλογή του συμβαδίζει με άλλους απαισιόδοξους όρους που επίσης αναδείχθηκαν φέτος, όπως τα «AI slop» και «parasocial».
Ο Κάσπερ Γκράθβολ, πρόεδρος των Oxford Languages, υπογράμμισε ότι η ραγδαία εξάπλωση της λέξης αποκαλύπτει μια νέα επίγνωση γύρω από τις ψηφιακές στρατηγικές χειραγώγησης. «Το γεγονός ότι ο όρος rage bait υπάρχει και έχει γνωρίσει τόσο εντυπωσιακή αύξηση στη χρήση δείχνει πως έχουμε γίνει πιο συνειδητοποιημένοι σχετικά με τις τακτικές χειραγώγησης στις οποίες μπορεί να παρασυρθούμε online», δήλωσε. Συμπλήρωσε μάλιστα ότι «παλαιότερα, το διαδίκτυο εστίαζε στο να τραβήξει την προσοχή μας μέσω της περιέργειας, σε αντάλλαγμα για ένα κλικ. Τώρα παρατηρούμε μια δραματική μετατόπιση: επιχειρεί να καταλάβει και να επηρεάσει τα συναισθήματά μας και τον τρόπο που αντιδρούμε. Φαίνεται σαν μια φυσική εξέλιξη σε μια συνεχιζόμενη συζήτηση για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος σε έναν κόσμο που καθοδηγείται από την τεχνολογία».
Η περσινή Λέξη της Χρονιάς, το «brain rot», περιέγραφε την πνευματική κόπωση που προκαλείται από υπερβολική κατανάλωση «ασήμαντου ή μη απαιτητικού» περιεχομένου. Ο Γκράθβολ συνδέει τις δύο διαδοχικές επιλογές, εξηγώντας ότι «μαζί σχηματίζουν έναν ισχυρό κύκλο όπου η οργή τροφοδοτεί την αλληλεπίδραση, οι αλγόριθμοι την ενισχύουν και η συνεχής έκθεση μάς αφήνει διανοητικά εξαντλημένους». Όπως είπε, «αυτές οι λέξεις δεν ορίζουν απλώς τάσεις· αποκαλύπτουν πώς οι ψηφιακές πλατφόρμες αναδιαμορφώνουν τη σκέψη και τη συμπεριφορά μας».
Η φετινή επιλογή ευθυγραμμίζεται και με αντίστοιχες «Λέξεις της Χρονιάς» άλλων μεγάλων λεξικών: το Dictionary.com επέλεξε το «6-7», το Collins το «vibe coding», το Cambridge το «parasocial», ενώ το Macquarie ξεχώρισε το «AI slop». Όλα δείχνουν πως οι ανησυχίες γύρω από την επιρροή των social media και της τεχνητής νοημοσύνης βρίσκονται στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου.
Η λέξη «rage bait» επικράτησε απέναντι σε δύο άλλους φιναλίστ όρους: «biohack» και «aura farming».
Το aura farming περιγράφει την κατασκευή «ενός εντυπωσιακού, γοητευτικού ή χαρισματικού δημόσιου προφίλ, μέσω συμπεριφορών ή τρόπων παρουσίασης που αποσκοπούν στο να αποπνέουν διακριτικά αυτοπεποίθηση, cool ύφος ή μυστήριο».
Αντίστοιχα, το biohack αναφέρεται στην προσπάθεια «βελτίωσης ή βελτιστοποίησης της σωματικής ή ψυχικής απόδοσης, της υγείας, της μακροζωίας ή της ευεξίας κάποιου» μέσα από αλλαγές στη διατροφή, στη γυμναστική, στον τρόπο ζωής ή με τη χρήση φαρμάκων, συμπληρωμάτων ή τεχνολογικών συσκευών.
Mε πληροφορίες από euronews.com
