Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ έκαναν την Πέμπτη βήματα αποκλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου, ανταλλάσσοντας κάποιες μειώσεις δασμών και ελέγχους εξαγωγών από τις ΗΠΑ με μια παύση στους νέους περιορισμούς από το Πεκίνο σε σπάνιες γαίες και μαγνήτες- και επανέναρξη των αγορών αμερικανικής σόγιας.
Με τη συμφωνία αυτή παρατείνεται μια εύθραυστη εμπορική ανακωχή μεταξύ των δύο μεγαλύτερων εμπορικών οικονομιών του κόσμου για περίπου ένα χρόνο.
Ακολουθούν τα κύρια στοιχεία της συμφωνίας Τραμπ- Σι, που επετεύχθη στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας.
Μείωση δασμών σε κινεζικά αγαθά που σχετίζονται με φαιντανύλη
Οι ΗΠΑ θα υποδιπλασιάσουν τους δασμούς 20% σε κινεζικά αγαθά που συνδέονται με προμήθειες χημικών- προδρόμων οπιοειδών φαιντανύλης που προέρχονται από την Κίνα. Η μείωση στο 10% θα ρίξει τους συνολικούς δασμούς των ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές γύρω στο 47% από το 57%, σύμφωνα με αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ.
Το σύνολο αυτό περιλαμβάνει δασμούς περίπου 25% σε κινεζικές εισαγωγές από την πρώτη θητεία Τραμπ στον Λευκό Οίκο και έναν μειωμένο, 10% «ανταποδοτικό» δασμό που είχε επιβληθεί τον Απρίλιο- καθώς και προηγούμενους «Most Favored Nation» δασμούς.
Οι δασμοί 47% είναι χαμηλότεροι από το 50% που ο Τραμπ έχει βάλει σε αγαθά από την Ινδία και και τη Βραζιλία ως τιμωρία για πολιτικούς λόγους. Ο Καναδάς, ο μεγαλύτερος αγοραστής αμερικανικών εξαγωγών, θα μπορούσε να βρεθεί απέναντι σε δασμούς 35% σε αγαθά που δεν είναι σε συμμόρφωση με μια εμπορική συμφωνία για τη Βόρεια Αμερική αν ο Τραμπ υλοποιήσει την απειλή του για επιπλέον 10% σε εισαγωγές από τον Καναδά.
Παύση στους κινεζικούς περιορισμούς εξαγωγών σπανίων γαιών
Η Κίνα συμφώνησε να παύσει για έναν χρόνο τους ελέγχους εξαγωγών που παρουσιάστηκαν αυτόν τον μήνα στα ορυκτά σπανίων γαιών και τους μαγνήτες, που έχουν σημαντικό ρόλο σε αυτοκίνητα, αεροπλάνα και όπλα. Πρόκειται μάλλον για το ισχυρότερο όπλο του Πεκίνου στον εμπορικό πόλεμο με την Ουάσινγκτον. Στο πλαίσιο των περιορισμών αυτών θα απαιτούνταν άδειες εξαγωγών για προϊόντα ακόμα και με ελάχιστη παρουσία κάποιων από τα στοιχεία μιας μεγάλης λίστας, με στόχο την αποτροπή της χρήσης τους σε στρατιωτικό υλικό.
Ωστόσο η κινεζική κίνηση δεν επηρεάζει τους περιορισμούς που είχαν τεθεί σε ισχύ τον Απρίλιο ως απάντηση στους δασμούς της «Ημέρας Απελευθέρωσης» του Τραμπ, επιτρέποντας στο Πεκίνο να διατηρήσει έναν μοχλό πίεσης στον τομέα αυτόν. Το καλοκαίρι έγιναν εκτενείς διαπραγματεύσεις ΗΠΑ- Κίνας σχετικά με τις διαδικασίες γύρω από τις σπάνιες γαίες προκειμένου να διασφαλιστεί η ροή- και αυτές παρατάθηκαν.
Παύση στους περιορισμούς εξαγωγών από την κυβέρνηση Τραμπ
Οι ΗΠΑ συμφώνησαν να προβούν σε παύση για έναν χρόνο όσον αφορά στην αρκετά επεκταθείσα «μαύρη λίστα» εταιρειών που έχει συντάξει το υπουργείο Εμπορίου, στις οποίες απαγορεύεται η αγορά αμερικανικών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, περιλαμβανομένου εξοπλισμού κατασκευής ημιαγωγών- μια κίνηση με σκοπό να εμποδιστεί η χρήση πολύπλοκων διαδρομών μέσω θυγατρικών κ.α. για την παράκαμψη των περιορισμών.
Στο πλαίσιο των νέων κανόνων θα περιλαμβάνονταν αυτομάτως εταιρείες που ανήκαν κατά άνω του 50% σε επιχειρήσεις που βρίσκονται ήδη στη λίστα- κάτι που θα επηρέαζε πολύ τις κινεζικές εταιρείες, καθώς οι περιορισμοί θα «έπιαναν» χιλιάδες επιπλέον από αυτές.
Σόγια
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ είπε ότι η Κίνα συμφώνησε να αγοράσει 12 εκατομμύρια τόνους αμερικανικής σόγιας στο τρέχον έτος ως τον Ιανουάριο και δεσμεύτηκε να αγοράζει 25 εκατομμύρια εκατομμύρια τόνους κάθε έτος για τα επόμενα τρία χρόνια.
Η Κίνα είχε σε μεγάλο βαθμό σταματήσει να αγοράζει αμερικανική σόγια αυτό το φθινόπωρο- δεν αγόρασε καθόλου τον Σεπτέμβριο, επιλέγοντας να εισάγει από τη Βραζιλία και την Αργεντινή. Η κίνηση αυτή δημιούργησε νέο μοχλό πίεσης για το Πεκίνο στις διαπραγματεύσεις, αυξάνοντας την πίεση στους Αμερικανούς αγρότες.
Αναλυτές λένε πως οι δεσμεύσεις για τη σόγια θα φέρουν την Κίνα στα προηγούμενα επίπεδα αγορών από τις ΗΠΑ. Το 2024 οι ΗΠΑ εξήγαγαν περίπου 27 εκατομμύρια τόνους σόγιας στην Κίνα. Η Κίνα υποσχέθηκε να αυξήσει πολύ τις αγορές σόγιας στην πρώτη φάση της εμπορικής συμφωνίας με τον Τραμπ που είχε οδηγήσει σε παύση του εμπορικού πολέμου του 2020, μα ποτέ δεν έπιασε τους στόχους, καθώς προέκυψε η πανδημία Covid-19.
Λιμενικά τέλη
Η κυβέρνηση Τραμπ συμφώνησε σε παύση ενός έτους στα νέα λιμενικά τέλη για κινεζικής κατασκευής, ιδιοκτησίας και σημαίας πλοία, που θα μπορούσαν να αυξήσουν κατά εκατομμύρια δολάρια τα κόστη των ταξιδιών στα αμερικανικά λιμάνια. Τα μέτρα αυτά είχαν ως στόχο να υπονομεύσουν την κινεζική κυριαρχία στον ναυπηγικό τομέα και να αναζωογονήσουν τα αμερικανικά ναυπηγεία, και τέθηκαν σε ισχύ στις 14 Οκτωβρίου, μαζί με δασμούς 100% σε κινεζικής κατασκευής γερανούς για μετακίνηση φορτίων από πλοίο σε λιμάνι. Τα τέλη αυτά έγιναν γρήγορα αισθητά, εκτοξεύοντας το κόστος στα κοντέινερ, καθώς άρχισαν να αποφεύγονται τα πλοία που συνδέονταν με την Κίνα. Η Κίνα απάντησε με δικά της τέλη σε πλοία που συνδέονταν με τις ΗΠΑ.
Φαιντανύλη
Η Κίνα συμφώνησε σε «σημαντική συνεργασία» με τις ΗΠΑ για τη μείωση της ροής χημικών ουσιών- πρόδρομων της φαιντανύλης στη χώρα- και μέσω Καναδά και Μεξικού- με αντάλλαγμα τη μείωση των δασμών στη φαιντανύλη στο 10%, όπως είπε ο Μπέσεντ.
Ο Μπέσεντ δήλωσε στο Fox Business Network ότι τις επόμενες εβδομάδες ομάδες εργασίας από τις δύο χώρες θα «θέσουν πολύ αντικειμενικά μέτρα» για τη μείωση των ροών για να διαπιστωθεί κατά πόσον είναι επιτυχημένες οι προσπάθειες αντιμετώπισης του φονικού οπιοειδούς, που ευθύνεται για δεκάδες χιλιάδες θανάτους από υπερβολική δόση στις ΗΠΑ κάθε χρόνο.
Με πληροφορίες από Reuters
