Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη δεύτερη ενδιάμεση έκθεσή του για το κράτος δικαίου στην Ουγγαρία, εντείνοντας την πίεση προς το Συμβούλιο να προχωρήσει επιτέλους στη διαδικασία του άρθρου 7(2) της Συνθήκης της ΕΕ, η οποία μπορεί, εάν διαπιστωθεί σοβαρή και διαρκής παραβίαση των αξιών της Ένωσης, να οδηγήσει ακόμη και σε αναστολή του δικαιώματος ψήφου της Ουγγαρίας στο Συμβούλιο. Η έκθεση εγκρίθηκε με 415 ψήφους υπέρ, 193 κατά και 28 αποχές και αποτελεί το πιο πρόσφατο βήμα μιας διαδικασίας που ξεκίνησε το 2018 και έχει παραμείνει ουσιαστικά παγωμένη στο Συμβούλιο, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις των ευρωβουλευτών.

Στην εισήγησή της, η Ολλανδή ευρωβουλευτής Tineke Strik υπογράμμισε ότι οι εξελίξεις στην Ουγγαρία καταδεικνύουν ένα «εντυπωσιακά ευρύ φάσμα νέων, ακόμη πιο ακραίων παραβιάσεων» σε θεμελιώδεις τομείς του κράτους δικαίου. Μεταξύ άλλων, η έκθεση αναφέρει ότι το ουγγρικό Ανώτατο Δικαστήριο επανεξετάζει και αναθεωρεί αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ πριν αυτές εφαρμοστούν, κατά παράβαση ευρωπαϊκών κανόνων. Παράλληλα, η χώρα εξακολουθεί να παραβλέπει συστηματικά αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ενώ η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης συνεχίζει να υπονομεύεται τόσο σε θεσμικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Η έκθεση τονίζει επίσης ότι η διαφθορά και τα πελατειακά δίκτυα επηρεάζουν άμεσα την ακεραιότητα των εκλογών, την εποπτεία των δημόσιων πόρων και, τελικά, την ασφαλή διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ, τα οποία, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, ενδέχεται να διακυβεύονται συνολικά.

Advertisement
Advertisement

Το Κοινοβούλιο επικρίνει έντονα και την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποδεσμεύσει μέρος των ευρωπαϊκών κονδυλίων συνοχής προς την Ουγγαρία, κίνηση που οι ευρωβουλευτές έχουν προσβάλει στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Επιπλέον, επισημαίνονται η αποδυνάμωση του Εθνικού Δικαστικού Συμβουλίου, οι απειλές κατά της ακαδημαϊκής ελευθερίας, οι πολιτικά υποκινούμενες επιχειρηματικές πρακτικές, η συστηματική κατεύθυνση κρατικής διαφήμισης σε φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης και η de facto συνταγματική απαγόρευση των φεστιβάλ Pride.

Έντονη είναι και η ανησυχία για τη χρήση περιεχομένου που παράγεται με τεχνητή νοημοσύνη ενόψει των ουγγρικών εκλογών του 2026. Η έκθεση καταγράφει συντονισμένη διάδοση πολιτικού υλικού χωρίς σήμανση, καθώς και την ανάρτηση deepfake βίντεο από δίκτυα που συνδέονται με το κυβερνών κόμμα, πρακτικές που θα μπορούσαν να παραβιάσουν την Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες, την Πράξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τους κανόνες προστασίας δεδομένων. Οι ευρωβουλευτές προειδοποιούν ότι η σκόπιμη παραπλάνηση των ψηφοφόρων μέσω τέτοιου υλικού συνιστά σοβαρή απειλή για τη διεξαγωγή δίκαιων και αξιόπιστων εκλογών.

Το Κοινοβούλιο σημειώνει ότι η συνολική κατάσταση δεν βελτιώνεται, εν μέρει λόγω της απραξίας στο Συμβούλιο, και επαναλαμβάνει ότι η Ουγγαρία εξελίσσεται σε «υβριδικό καθεστώς εκλογικής απολυταρχίας». Ζητεί εκ νέου από τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στη φάση του άρθρου 7(2), καταδικάζοντας παράλληλα τη συστηματική χρήση βέτο της Ουγγαρίας στις ευρωπαϊκές διαδικασίες και τις συναλλακτικές πρακτικές στη διαχείριση ευρωπαϊκών πόρων, που επιτρέπουν στην κυβέρνηση να παρακάμπτει τους κανόνες της αιρεσιμότητας.

Τέλος, οι ευρωβουλευτές ζητούν από την Επιτροπή να ολοκληρώσει χωρίς καθυστέρηση την έρευνα για την φερομενη ουγγρική κατασκοπεία εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, εξετάζοντας και τον ρόλο του Επιτρόπου Olivér Várhelyi κατά την περίοδο των καταγγελλόμενων ενεργειών, με την επισήμανση ότι τα πορίσματα πρέπει να έχουν συγκεκριμένες συνέπειες σε περίπτωση επιβεβαίωσης.

Πλέον εναπόκειται στο Συμβουλίο για να προχωρήσει η διαδικασία του άρθρου 7 όπου όμως χρειάζεται πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι σε επτά από τις οκτώ συστάσεις για το κράτος δικαίου το 2024 δεν έχει σημειωθεί καμία πρόοδος και δηλώνει έτοιμη να λάβει περαιτέρω μέτρα εφόσον απαιτηθεί.