Ο Ζόχραν Μαμντάνι, 34 ετών, δημοκρατικός σοσιαλιστής και γόνος μεταναστών με πολύ υψηλό μορφωτικό επίπεδο , εξελέγη δήμαρχος της Νέας Υόρκης, πετυχαίνοντας ιστορικές «πρωτιές»: πρώτος μουσουλμάνος και πρώτος νοτιοαφρικανικής  καταγωγής δήμαρχος της πόλης. Γεννημένος στην Ουγκάντα και μεγαλωμένος στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, ο Μαμντάνι μετακόμισε στη Νέα Υόρκη όταν ήταν 7 ετών. Φοίτησε στο διάσημο Bronx High School of Science και αποφοίτησε με πτυχίο Bachelor of Arts από το Bowdoin College. Είναι γιος του Μαχμούντ Μαμντάνι, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, και της Μίρα Ναιρ, Ινδής σκηνοθέτιδας με ταινίες όπως το «Mississippi Masala» και το «Monsoon Wedding». Σύζυγός του η 28χρονη Ράμα Ντουβάτζι Συροαμερικανή εικονογράφος. Παντρεύτηκαν σε μια τελετή στο Δημαρχείο φέτος.

Η επικράτησή του, σε μια αναμέτρηση με υψηλή συμμετοχή και αντιπάλους όπως ο Άντριου Κουόμο και ο Κέρτις Σλίουα, στέλνει μήνυμα πολύ πέρα από τα όρια των πέντε δήμων. Στην ουσία η Νέα Υόρκη ξανασυστήνεται και μαζί της, ίσως και η αμερικανική κεντροαριστερά. Η καμπάνια Μαμντάνι στηρίχθηκε στην υπόσχεση μιας «επιθετικής ατζέντας προσιτότητας» (στέγη, μεταφορές, καθημερινό κόστος) και στην ιδέα ότι η πόλη μπορεί να γίνει πρότυπο κοινωνικής πολιτικής. Στο βραδινό του μήνυμα μίλησε για «εντολή αλλαγής» και για μια Νέα Υόρκη που «θα γίνει φως σε μια στιγμή πολιτικού σκοταδιού». Ρητορική που έθεσε εξαρχής εθνικό διακύβευμα στη θητεία ενός δημάρχου.

Advertisement
Advertisement

Τι σημαίνει για τα αμερικανικά δρώμενα

Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, η νίκη προσφέρεται ως «χειροπιαστό» αντίβαρο στον Τραμπ: Ενας νέος, μεταναστευτικής καταγωγής, μουσουλμάνος προοδευτικός που κερδίζει το μεγαλύτερο δημοτικό αξίωμα της χώρας. Δημοκρατικοί αναλυτές ήδη τη διαβάζουν ως «manual» κινητοποίησης νέων, εργαζόμενων και κοινοτήτων μεταναστών, με έμφαση στο κόστος ζωής αντί αφηρημένων ταυτοτικών μαχών.

Στο πολιτικό θερμόμετρο της Νέας Υόρκης, η επικράτηση Μαμντάνι, με πρωτόγνωρη συμμετοχή (ξεπέρασε τα 2 εκατ. ψηφοφόρους), υποδεικνύει ότι η κόπωση από το ακριβό και άνισο «status quo» μετρά περισσότερο από τον φόβο για τις ριζοσπαστικότερες προτάσεις του. Η υπόσχεση «Λα Γκουάρντια» στην προσιτότητα καταγράφει προσδοκία για πρακτικά αποτελέσματα. Όχι μόνο συνθήματα. Πάντως ο ίδιος σε ένα πύρινο λόγο του, Είχε, κυρίως, στραμμένο το περιεχόμενο του στον Ντόναλντ Τραμπ

Η μουσουλμανική του ταυτότητα: επιβάρυνση ή πλεονέκτημα;

Το «πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος» δεν είναι απλώς συμβολική σφραγίδα, είναι και πολιτικό ρίσκο στην εποχή της ρητορικής οξύτητας. Ο ίδιος ο Τραμπ χρησιμοποίησε σκληρό λόγο στην τελική ευθεία, στοχοποιώντας μάλιστα εβραίους ψηφοφόρους που στήριξαν τον Μαμντάνι. Τέτοια χτυπήματα, ωστόσο, τείνουν να γυρίζουν μπούμερανγκ στη Νέα Υόρκη, όπου οι διακοινοτικές συμμαχίες είναι εκλογικό «κλειδί». Αν ο Μαμντάνι καταφέρει να συνδυάσει ορατά αποτελέσματα σε ενοίκια/μεταφορές με ήπια, συμπεριληπτική ρητορική για δημόσια ασφάλεια και συνοχή, η ταυτότητά του μπορεί να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής εμπιστοσύνης αντί για αφορμή πόλωσης.

Στο Μπρούκλιν, το βράδυ της νίκης, το πλήθος αντήχησε όταν ο νεοεκλεγείς δήμαρχος μίλησε για «ένα μέλλον στα χέρια μας». Η ενέργεια των νέων ψηφοφόρων, ιδίως Gen Z, ήταν εμφανής καθ’ όλη τη διάρκεια της καμπάνιας, συμβάλλοντας στο υψηλό turnout. Αυτές οι εικόνες, μαζί με την άμεση αναγνώριση του αποτελέσματος από τους αντιπάλους, σφραγίζουν ένα ιστορικό αποτέλεσμα.

Ο Τραμπ, ο Πύργος και η πρόκληση

Advertisement

Η εκλογή πυροδότησε άμεση ανταλλαγή βολών με τον Λευκό Οίκο. Ο Τραμπ ξέσπασε στα κοινωνικά δίκτυα για τα αποτελέσματα, ενώ νωρίτερα είχε απειλήσει (άμεσα ή έμμεσα) με οικονομικές «τιμωρίες» την πόλη εάν εκλεγεί ο «κομμουνιστής» Μαμντάνι. Από την άλλη, ο νέος δήμαρχος, γνωρίζοντας ότι ο Πύργος Τραμπ δεσπόζει στην Πέμπτη Λεωφόρο ως υλικό σύμβολο της ισχύος του αντιπάλου, επέλεξε να αντιπαρατεθεί πολιτικά από το βήμα της νίκης μιλώντας για «ολιγαρχία και αυταρχισμό». Η σύγκρουση προμηνύει μια τετραετία όπου η μητρόπολη θα είναι σε ανοιχτό διάλογο και αντιπαράθεση, με την Ουάσιγκτον.

Ο πρώην κυβερνήτης της Νέας Υόρκης και ηττηθείς υποψήφιος δήμαρχος Άντριου Κουόμο, παραδέχτηκε την ήττα του, χωρίς να κρύψει την ένστασή του για το «διχαστικό» στυλ του Μαμντάνι. Είχε, μάλιστα, προειδοποιήσει προεκλογικά ότι μια «σκληρή αριστερή στροφή» θα περιέπλεκε τη διακυβέρνηση και τις σχέσεις με την Ουάσιγκτον, ενώ τη νύχτα των αποτελεσμάτων απέφυγε τις θερμές ευχές, διατηρώντας ανοιχτό ένα κλίμα πολιτικής έντασης. Το αφήγημα Κουόμο βρίσκει απήχηση σε μέρος των μετριοπαθών ψηφοφόρων, μένει όμως να φανεί αν θα μεταφραστεί σε ουσιαστική αντιπολίτευση ή θα ξεφουσκώσει μπροστά σε απτά πολιτικά αποτελέσματα.

Το διακύβευμα για τη χώρα

Αν η Νέα Υόρκη του Μαμντάνι παραδώσει χειροπιαστά αποτελέσματα, οι Δημοκρατικοί ανά την χώρα αποκτούν έναν νέο «οδικό χάρτη» απέναντι στον Τραμπ: λιγότερο «ποιος είσαι», περισσότερο «πόσο πληρώνεις και τι παίρνεις». Αν αποτύχει, θα ενισχυθεί η γραμμή ότι ο προοδευτισμός «δεν κυβερνάται». Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία γράφτηκε ήδη: ένας 34χρονος μουσουλμάνος από την Ουγκάντα και την Ινδία μέχρι την Αστόρια κρατά τα κλειδιά του Δημαρχείου και τα φώτα της αμερικανικής πολιτικής είναι στραμμένα επάνω του.

Advertisement