Πυρκαγιές έχουν σημειωθεί σε πολλά «hotspots» χωρών της Μεσογείου αυτόν τον μήνα, με τις φλόγες να οδηγούν χιλιάδες ανθρώπους σε «lockdown» στην Καταλονία και να πλησιάζουν τη Μασσαλία.
H εικόνα της κατάστασης παρουσιάζεται σε δημοσίευμα του Reuters.
Πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση φέτος
Πυρκαγιές έχουν κάψει 227.000 εκτάρια γης από την αρχή του έτους- πάνω από το διπλάσιο του μέσου όρου των τελευταίων δύο δεκαετιών, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Δασικών Πυρκαγιών (EFFIS). Αν και πολύ πάνω από τον μέσο όρο, δεν είναι το υψηλότερο στα αρχεία του, που φτάνουν ως το 2002. Ιδιαίτερα δύσκολες ήταν οι συνθήκες το 2003 και το 2017, που πυρκαγιές έκαψαν πάνω από 1.100.000 εκτάρια. Είναι άγνωστο ακόμα αν το 2025 θα είναι έτος- ρεκόρ, καθώς αυτό θα εξαρτηθεί από το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα τους επόμενους μήνες.
Ο αριθμός των πυρκαγιών στην Ευρώπη κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα φέτος ως τώρα, με 1.118 ως τις 8 Ιουλίου, ενώ την ίδια περίοδο πέρυσι ήταν 716.
Κύματα καύσωνα στην Ευρώπη νωρίτερα μέσα στον μήνα προκάλεσαν πυρκαγιές ανά τη Μεσόγειο: Στη Συρία πυρκαγιές έκαψαν πάνω από το 3% της δασικής κάλυψης της χώρας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ενώ και στην Ελλάδα έχουν υπάρξει μεγάλες πυρκαγιές.
Ωστόσο αν και στην Ευρώπη έχει υπάρξει γενικότερα άνοδος φέτος, επιστήμονες που παρατηρούν τις πυρκαγιές λένε πως αυτές στη Μεσόγειο, αν και καταστροφικές, ήταν ως τώρα σχετικά απομονωμένες.
Τι τις προκαλεί
Επιστήμονες λένε πως τα θερμότερα, ξηρότερα καλοκαίρια της Μεσογείου δημιουργούν υψηλό κίνδυνο πυρκαγιών. Όταν αρχίσει μια φωτιά, οι ισχυροί άνεμοι και η ξηρή βλάστηση στην περιοχή βοηθούν πολύ στη γρήγορη εξάπλωσή της.
Η κλιματική αλλαγή το εντείνει αυτό, κάνοντας θερμότερες και ξηρότερες τις συνθήκες. Στις χώρες της Μεσογείου αυτό έχει οδηγήσει στο να αρχίσει νωρίτερα η περίοδος των πυρκαγιών, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη ένταση πυρκαγιών και μεγαλύτερες καμένες εκτάσεις.
Οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, κυρίως από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και αερίου, έχουν οδηγήσει στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,3 βαθμούς πάνω από την περίοδο πριν τη Βιομηχανική Επανάσταση. Η Ευρώπη έχει διπλάσια θέρμανση σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο από τη δεκαετία του 1980, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.
Η θερμότερη «βάση» σημαίνει ότι σημειώνονται υψηλότερες θερμοκρασίες κατά τους καύσωνες, που γίνονται επίσης όλο και πιο συχνοί. Αυτό είναι κάτι που έχει επιβεβαιωθεί από τους επιστήμονες του IPCC του ΟΗΕ (Intergovernmental Panel on Climate Change).
Το υπόλοιπο καλοκαίρι
Οι χώρες ετοιμάζονται για χειρότερες πυρκαγιές: Υψηλότερες από τον μέσο όρο θερμοκρασίες προβλέπονται ανά την Ευρώπη για τον Αύγουστο, σύμφωνα με το EFFIS, κάτι που σημαίνει ότι ο κίνδυνος πυρκαγιάς θα παραμείνει μεγάλος σε μεγάλο μέρος της νότιας και της ανατολικής Ευρώπης.
Αν και η νότια Ευρώπη αναμένεται να δει φυσιολογικά μοτίβα βροχοπτώσεων, η υπόλοιπη ήπειρος αναμένεται να είναι ξηρότερη από το φυσιολογικό τον Αύγουστο- εν δυνάμει αυξάνοντας τον κίνδυνο πυρκαγιάς σε άλλες περιοχές.
Οι κυβερνήσεις προσπαθούν να προσαρμοστούν: Όπως σημειώνει το Reuters, η Ελλάδα έχει συγκεντρώσει αριθμό- ρεκόρ πυροσβεστών (18.000) φέτος, εν όψει μεγάλων πυρκαγιών, και έχει αλλάξει τις τακτικές και τις περιπολίες πυρόσβεσης με σκοπό τον ταχύτερο εντοπισμό πυρκαγιών και τον περιορισμό των καταστροφών.
Άλλοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς, περιλαμβανομένης της διαχείρισης δασών. Η συρρίκνωση των πληθυσμών στις αγροτικές περιοχές σημαίνει πως υπάρχουν λιγότεροι εργάτες εκεί για να καθαρίζουν τη βλάστηση και να αποτρέπουν τη συσσώρευση καύσιμης ύλης.
Ο ΟΗΕ έχει καλέσει τις κυβερνήσεις να επενδύσουν περισσότερα στην πρόληψη αντί να εστιάζουν στη αντιμετώπιση των πυρκαγιών, προειδοποιώντας παράλληλα πως η κλιματική αλλαγή αναμένεται να αυξήσει τις ακραίες πυρκαγιές παγκοσμίως μέχρι και 14% ως το τέλος της δεκαετίας.
Με πληροφορίες από Reuters
