Οι Ηνωμένες Πολιτείες ζητάνε από την Ευρώπη να αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος των συμβατικών αμυντικών υποδομών του ΝΑΤΟ, από υπηρεσίες Πληροφοριών μέχρι και πυραύλους, θέτοντας ως προθεσμία το 2027, όπως αποκάλυψαν αξιωματούχοι του Πενταγώνου σε διπλωμάτες στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα. Και πρόκειται για μια αυστηρή προθεσμία, που ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θεωρούν μη ρεαλιστική.
Το μήνυμα, όπως επιβεβαιώνoyn στο πρακτορείο Reuters πέντε πηγές που είναι εξοικειωμένες με το θέμα, συμπεριλαμβανομένου ενός αξιωματούχου των ΗΠΑ, μεταφέρθηκε σε μια συνάντηση που πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα στην Ουάσινγκτον μεταξύ στελεχών του Πενταγώνου που επιβλέπουον την πολιτική του ΝΑΤΟ και αρκετών ευρωπαϊκών αντιπροσωπειών.
Η μεταφορά αυτού του βάρους από τις ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές χώρες – μέλη του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου θα αλλάξει δραματικά τον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες, ιδρυτικό μέλος της συμμαχίας, συνεργάζονται με τους σημαντικότερους στρατιωτικούς εταίρους τους.
Στη συνάντηση, αξιωματούχοι του Πενταγώνου ανέφεραν ότι η Ουάσιγκτον δεν είναι ακόμη ικανοποιημένη με τα βήματα που έχει κάνει η Ευρώπη για να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες, μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στους ομολόγους τους ότι, εάν η Ευρώπη δεν τηρήσει την προθεσμία του 2027, οι ΗΠΑ ενδέχεται να σταματήσουν να συμμετέχουν σε ορισμένους μηχανισμούς συντονισμού της άμυνας του ΝΑΤΟ, ανέφεραν οι πηγές, οι οποίες ζήτησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους.
Ορισμένοι αξιωματούχοι στο Καπιτώλιο γνωρίζουν και ανησυχούν για το μήνυμα του Πενταγώνου προς τους Ευρωπαίους, ανέφερε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.
Ασαφές το πως αξιολογούν οι ΗΠΑ την «πρόοδο του ΝΑΤΟ»
Οι συμβατικές αμυντικές δυνατότητες περιλαμβάνουν μη πυρηνικά όπλα, από στρατεύματα έως εξοπλισμούς, και οι αξιωματούχοι δεν εξήγησαν με ποιο τρόπο οι ΗΠΑ θα μετρήσουν την πρόοδο της Ευρώπης ως προς την ανάληψη του μεγαλύτερου μέρους των ευθυνών στο ΝΑΤΟ.
Επίσης, δεν είναι σαφές εάν η προθεσμία του έτους 2027 αντιπροσωπεύει τη θέση της κυβέρνησης Τραμπ, ή μόνο τις απόψεις ορισμένων αξιωματούχων του Πενταγώνου. Υπάρχουν, την ίδια ώρα, σημαντικές διαφωνίες στην Ουάσινγκτον σχετικά με τον στρατιωτικό ρόλο που πρέπει να διαδραματίσουν οι ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Αρκετοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η προθεσμία του 2027 δεν είναι ρεαλιστική, ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο η Ουάσινγκτον θα μετρήσει την πρόοδο, καθώς η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερα χρήματα και πολιτική βούληση για να αντικαταστήσει ορισμένες δυνατότητες των ΗΠΑ – και μάλιστα μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.
Μεταξύ άλλων προκλήσεων, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις στην παραγωγή του στρατιωτικού εξοπλισμού, που προσπαθούν να αγοράσουν. Ενώ οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν ενθαρρύνει την Ευρώπη να αγοράσει περισσότερο υλικό αμερικανικής κατασκευής, ορισμένα από τα πιο πολύτιμα όπλα και αμυντικά συστήματα αμερικανικής κατασκευής θα χρειαστούν χρόνια για να παραδοθούν, αν παραγγελθούν σήμερα.
Οι ΗΠΑ συνεισφέρουν, επιπλέον, προσφέροντας ορισμένες δυνατότητες που δεν μπορούν απλά να αγοραστούν, όπως υπηρεσίες Πληροφοριών, επιτήρηση και αναγνώριση, που έχουν αποδειχθεί καθοριστικές στην πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας.
Όταν κλήθηκε να σχολιάσει, ένας αξιωματούχος του ΝΑΤΟ εκ μέρους της συμμαχίας, είπε ότι οι ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν αρχίσει να αναλαμβάνουν μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλεια της ηπείρου, αλλά δεν σχολίασε την προθεσμία του 2027.
«Οι σύμμαχοι έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη να επενδύσουν περισσότερο στην άμυνα και να μεταφέρουν το βάρος της συμβατικής άμυνας» από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, είπε ο αξιωματούχος.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αποδεχθεί σε γενικές γραμμές το αίτημα του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλειά τους και έχουν δεσμευτεί να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές δαπάνες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο το 2030, προκειμένου να καταστήσει την ήπειρο έτοιμη να αμυνθεί αυτόνομα και δηλώνει ότι πρέπει να καλύψει τα κενά στην αεροπορική άμυνα, τα drones, τις δυνατότητες στον κυβερνοπόλεμο, τα πυρομαχικά και άλλους τομείς. Αξιωματούχοι και αναλυτές δήλωσαν ότι ακόμη και αυτή η προθεσμία είναι πολύ φιλόδοξη.
«Σκοτσέζικο ντους» στις σχέσεις ΗΠΑ – ΝΑΤΟ
Η κυβέρνηση Τραμπ υποστηρίζει σταθερά ότι οι ευρωπαίοι σύμμαχοι πρέπει να συνεισφέρουν περισσότερο στη συμμαχία του ΝΑΤΟ, αλλά δεν είναι πάντα σαφής η θέση του προέδρου σχετικά με το ΝΑΤΟ.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2024, ο Τραμπ επέκρινε συχνά τους ευρωπαίους συμμάχους και δήλωΝε ότι θα ενθάρρυνε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να εισβάλει σε χώρες του ΝΑΤΟ που δεν δαπανούσαν το μερίδιό τους για την άμυνα.
Ωστόσο, στην ετήσια σύνοδο κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο, ο Τραμπ επαίνεσε θερμά τους Ευρωπαίους ηγέτες για την αποδοχή του αμερικανικού σχεδίου να αυξηθεί ο ετήσιος στόχος για τις αμυντικές δαπάνες των κρατών μελών στο 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ).
Στους μήνες που ακολούθησαν, ο Τραμπ ταλαντεύτηκε μεταξύ μιας σκληρότερης στάσης απέναντι στη Ρωσία – τον κύριο αντίπαλο του ευρωπαϊκού μπλοκ – και, πιο πρόσφατα, μιας προθυμίας να διαπραγματευτεί με τη Μόσχα για τη σύγκρουση στην Ουκρανία. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν διαμαρτυρηθεί ότι έχουν σε μεγάλο βαθμό αποκλειστεί από αυτές τις διαπραγματεύσεις.
Σε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ αυτή την εβδομάδα, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κρίστοφερ Λάνταου δήλωσε ότι είναι «προφανές» ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την άμυνα της Ευρώπης.
«Οι διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ το λένε αυτό με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σχεδόν όλη μου τη ζωή… αλλά η κυβέρνησή μας εννοεί αυτό που λέει»«Οι διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ το λένε αυτό με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σχεδόν όλη μου τη ζωή… αλλά η κυβέρνησή μας εννοεί αυτό που λέει», έγραψε ο Λάνταου στο X.