Μικροσκοπικά σκουλήκια που ζουν σε λίμνες και ποτάμια φαίνεται πως μπορούν να ανοίξουν νέους δρόμους στη μελέτη και τη θεραπεία ψυχικών διαταραχών, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ στη Βρετανία διαπίστωσε ότι οι σκώληκες αυτοί αντιδρούν σε ψυχοτρόπα φάρμακα με τρόπο παρόμοιο με τα τρωκτικά, τα οποία χρησιμοποιούνται παραδοσιακά σε εργαστηριακά πειράματα. Αυτό σημαίνει ότι ενδέχεται να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση, με λιγότερα ηθικά διλήμματα σε σχέση με τη χρήση ποντικιών και αρουραίων.
Ο επικεφαλής της μελέτης, καθηγητής Vitaliy Khutoryanskiy, σημείωσε ότι τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά τόσο για την πρόοδο της επιστήμης όσο και για την προστασία της ευζωίας των ζώων.
Τα planarians, όπως είναι η επιστημονική ονομασία τους, έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για την κατανόηση της επιληψίας αλλά και των μηχανισμών εθισμού, καθώς παρουσιάζουν αντιδράσεις που θυμίζουν στερητικό σύνδρομο.
Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Pharmaceutical Research, έδειξε ότι οι σκώληκες γίνονται λιγότερο δραστήριοι όταν εκτίθενται στην αλοπεριδόλη – ένα φάρμακο που χορηγείται σε ασθενείς με σοβαρές ψυχικές νόσους. Η επίδραση αυτή είναι όμοια με εκείνη που παρατηρείται σε πειράματα με τρωκτικά.
Η αλοπεριδόλη μειώνει την υπερβολική εγκεφαλική δραστηριότητα, η οποία μπορεί να προκαλεί σύγχυση, παραισθήσεις ή ψυχωσικά επεισόδια. Η συμπεριφορά των σκουληκιών απέναντι στο φάρμακο ενισχύει την άποψη ότι μπορούν να αποτελέσουν αξιόπιστο μοντέλο για την ανάπτυξη νέων θεραπειών, ιδίως για παθήσεις όπως η σχιζοφρένεια.
Παράλληλα, οι ερευνητές θεωρούν ότι τα planarians μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση διαφορετικών τρόπων παρασκευής και χορήγησης φαρμάκων. Ήδη, το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ έχει εντάξει τα ευρήματα αυτά στη διδασκαλία φαρμακολογίας για προπτυχιακούς φοιτητές.
«Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι ακόμη και τόσο απλοί οργανισμοί μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην κατανόηση της λειτουργίας του εγκεφάλου», ανέφερε ο καθηγητής Khutoryanskiy. «Στο Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποιούνται σχεδόν ένα εκατομμύριο τρωκτικά ετησίως σε πειράματα. Αν μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε μέρος αυτών με μικροσκοπικούς σκώληκες, θα περιορίσουμε τη χρήση ζώων και ταυτόχρονα θα προχωρήσουμε πιο γρήγορα στην ανακάλυψη αποτελεσματικών θεραπειών».
Πηγή: BBC