Ο Αντρέι Γερμάκ, βασικός σύμβουλος και πιο έμπιστος συνεργάτης του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, παραιτήθηκε την Παρασκευή, μετά από έρευνα που διενήργησε στο γραφείο του η Εθνική Υπηρεσία Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) της χώρας.
Ο Γέρμακ είναι ύποπτος ότι χρησιμοποίησε τη θέση του ως επικεφαλής του γραφείου του Zελένσκι για να αναγκάσει τις αρχές επιβολής του νόμου να διώξουν τους ερευνητές της NABU και όσους ασκούν δίωξη σε υποθέσεις διαφθοράς. Θεωρούμενος ως ο ισχυρότερος αξιωματούχος μετά τον Zελένσκι, ο Γέρμακ ανακηρύχθηκε από το περιοδικό Time ως ένας από τους 100 πιο επιδραστικούς ανθρώπους στον κόσμο το 2024 και ήταν ο κύριος διαπραγματευτής της χώρας στις συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία.
Την παραίτηση του Αντρέι Γερμάκ, επικεφαλής του γραφείου του Ουκρανού προέδρου ανακοίνωσε την Παρασκευή ο ίδιος ο Ζελένσκι.
«Η Ρωσία επιθυμεί διακαώς να κάνει η Ουκρανία λάθη. Εμείς δεν θα κάνουμε κανένα», δήλωσε ο Ζελένσκι στην καθημερινή του ομιλία. «Το έργο μας συνεχίζεται. Ο αγώνας μας συνεχίζεται. Δεν έχουμε το δικαίωμα να χαλαρώσουμε, να υποχωρήσουμε ή να διαφωνήσουμε μεταξύ μας. Αν χάσουμε την ενότητά μας, κινδυνεύουμε να χάσουμε τα πάντα — τους εαυτούς μας, την Ουκρανία, το μέλλον μας».
Η ανακοίνωση ήρθε λίγες ώρες μετά την έφοδο αξιωματικών της Εθνικής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) και της Εξειδικευμένης Εισαγγελίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς (SAP) στο σπίτι του Γέρμακ.
Ο Γερμάκ υπηρετούσε ως επικεφαλής του προσωπικού του Ζελένσκι από τον Φεβρουάριο του 2020. Ως ένας από τους βασικούς συμμάχους του Ζελένσκι, τα μέσα ενημέρωσης τον περιέγραφαν τακτικά ως το δεύτερο πιο ισχυρό πρόσωπο στη χώρα μετά τον πρόεδρο.
Αφού οι ανακριτές της αντιδιαφθοράς αποκάλυψαν ένα σχέδιο υπεξαίρεσης στην κρατική εταιρεία ενέργειας Energoatom νωρίτερα αυτό το μήνα, πολλοί πολιτικοί της Ουκρανίας άρχισαν να καλούν τον Ζελένσκι να απολύσει τον Γερμάκ. Στις 20 Νοεμβρίου, σε συνάντηση με μέλη του κόμματός του, ο πρόεδρος έδειξε ότι δεν είχε καμία πρόθεση να το πράξει.
Ποιος είναι ο Αντρέι Γέρμακ
Κατείχε τη θέση του από τον Φεβρουάριο του 2020, αλλά η σχέση του με τον Ζελένσκι χρονολογείται από την προπολιτική ζωή του προέδρου, όταν ήταν ακόμα κωμικός ηθοποιός. Ο Γερμάκ συνέχισε να υπηρετεί στην ομάδα της προεκλογικής εκστρατείας του Ζελένσκι όταν αυτός έθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία το 2019.
Δικηγόρος και παραγωγός ταινιών, ο Γέρμακ συνεργάστηκε με το στούντιο Kvartal 95 του Zελένσκι, παρέχοντας νομικές υπηρεσίες. Ίδρυσε επίσης την Garnet Media Group, η οποία παρήγαγε ουκρανικές ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές.
Όταν ο Ζελένσκι έγινε πρόεδρος το 2019, ο Γερμάκ διορίστηκε σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του.
Ανατέθηκε σε αυτόν η διαπραγμάτευση της ανταλλαγής κρατουμένων με τη Ρωσία από την εισβολή της Μόσχας στην Κριμαία το 2014. Επίσης, εποπτεύει τις επικοινωνίες με τις ΗΠΑ.
Τον Φεβρουάριο του 2020, ο Ζελένσκι τον διόρισε ως επικεφαλής του προσωπικού του, με κύριο αντικείμενο εργασίας του Γερμάκ τον πόλεμο της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία.
Έκτοτε, ο Γερμάκ έχει ενισχύσει τη θέση του τόσο εντός της Ουκρανίας όσο και εκτός αυτής.
Πρόσφατα ηγήθηκε της ουκρανικής αντιπροσωπείας στις συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Γενεύη για μια πιθανή επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία.
Πως εμπλέκεται στην έρευνα για τη διαφθορά
Μια εκτεταμένη έρευνα για διαφθορά σχετικά με καταγγελίες για δωροδοκία που αφορούν την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Energoatom έχει συγκλονίσει την Ουκρανία τις τελευταίες εβδομάδες.
Το Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς δημοσίευσε ηχογραφήσεις στις οποίες ισχυρίζεται ότι ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είχαν εμπλακεί σε ξέπλυμα χρήματος και λάμβαναν μίζες από κρατικές συμβάσεις. Σύμφωνα με τις κατηγορίες, έχουν ξεπλυθεί πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια.
Ο φερόμενος ως αρχηγός και εγκέφαλος της υπόθεσης ήταν ο Τιμούρ Μίντιτς, πρώην επιχειρηματικός εταίρος του Ζελένσκι.
Ο Μίντιτς είχε αποκαλέσει τον Γερμάκ «φίλο του» στο παρελθόν. Δεν είναι σαφές εάν οι δύο ήταν στενοί φίλοι από την αρχή της πλήρους εισβολής της Ρωσίας ή εάν η σχέση τους χρονολογείται από την περίοδο πριν από το 2019, όταν ο Γέρμακ δεν ασχολούνταν ακόμη με την πολιτική.
Το NABU και το SAPO δήλωσαν ότι η έρευνα, η οποία διήρκεσε 15 μήνες και περιελάμβανε 1.000 ώρες ηχογραφήσεων, αποκάλυψε τη συμμετοχή αρκετών μελών της ουκρανικής κυβέρνησης.
Η Γιούλια Σβιρίντενκο, που διορίστηκε πρωθυπουργός το καλοκαίρι του 2025, ήταν αναπληρώτρια του Γερμάκ από το 2020 έως το 2021 και αργότερα εντάχθηκε στην κυβέρνηση.
Ο γενικός εισαγγελέας Ρουσλάν Κραβτσένκο, που διορίστηκε τον Ιούνιο, θεωρείται επίσης προστατευόμενος του Γερμάκ από ακτιβιστές κατά της διαφθοράς και φιλοκυβερνητικούς βουλευτές.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρέι Σιμπίχα ήταν επίσης αναπληρωτής του Γερμάκ πριν αντικαταστήσει τον Ντμίτρο Κουλέμπα, μετά από φερόμενη σύγκρουση του Κουλέμπα με τον Γερμάκ.
Έκτοτε, ο ανώτατος διπλωματικός ρόλος της Ουκρανίας ασκείται de facto από τον Γερμάκ, ο οποίος έχει ηγηθεί των πιο σημαντικών διαπραγματεύσεων και έχει συνοδεύσει τον Ζελένσκι στις πιο κρίσιμες συναντήσεις, ενώ ο Σιμπίχα συχνά δεν ήταν καν παρών.
Nα σημειωθεί πως ακόμη και πριν από την τελευταία έρευνα — τη μεγαλύτερη από τότε που ο Ζελένσκι ανέλαβε την προεδρία και από την πλήρη εισβολή της Μόσχας στις αρχές του 2022 — τρεις από τους σημερινούς αναπληρωτές του Γερμάκ, ο Ολέγκ Τατάροφ, ο Αντρέι Σμιρνόφ και ο Ροστίσλαβ Σούρμα, έχουν ήδη υποβληθεί σε έρευνα της NABU για διαφθορά, με αποτέλεσμα ορισμένοι από αυτούς να κατηγορηθούν.
Η πλειοψηφία των βοηθών και των συμμάχων του Ζελένσκι τόσο εντός όσο και εκτός της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών της χώρας, είχε ζητήσει από τον πρόεδρο Ζελένσκι να απολύσει τον Γερμάκ.