Στο «κόκκινο» βρίσκεται το Βέλγιο και ο πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ, έπειτα από την κλιμάκωση των περιστατικών με drones πάνω από αεροδρόμια και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αλλά και εν μέσω έντονης πολιτικής και διεθνούς πίεσης. Αναλυτές εκτιμούν ότι τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια συνιστούν υβριδικό μήνυμα από τη Ρωσία, με φόντο τη συνεχιζόμενη διαμάχη για τα «παγωμένα» ρωσικά κρατικά κεφάλαια που βρίσκονται στη Euroclear των Βρυξελλών, ζήτημα που έχει μετατραπεί σε σημείο αιχμής για την Ε.Ε. και το Κίεβο, τα οποία πιέζουν το Βέλγιο να συναινέσει στη χρήση τους για τη χρηματοδότηση δανείου 140 δισ. ευρώ υπέρ της Ουκρανίας.
Την ίδια ώρα, στο εσωτερικό μέτωπο, ο Ντε Βέβερ δίνει αγώνα πολιτικής επιβίωσης καθώς έχει ορίσει, έπειτα από τη συνάντησή του με τον Βασιλιά εχθές, προθεσμία 50 ημερών, έως τα Χριστούγεννα, για να επιτευχθεί συμφωνία στον προϋπολογισμό, προειδοποιώντας ότι διαφορετικά θα παραιτηθεί συμπαρασύροντας μαζί του τον εύθραυστο κυβερνητικό συνασπισμό.
Ρωσικό μήνυμα για τα «παγωμένα κεφάλαια» τα Drones;
Η χρονική συγκυρία είναι εκρηκτική: ενώ η πολιτική πίεση αυξάνεται, κλιμακώνονται τα περιστατικά με άγνωστα drones πάνω από βελγικά αεροδρόμια και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, εντείνοντας την ανησυχία στο εσωτερικό και προσθέτοντας μια ακόμη διάσταση στην πίεση που δέχεται ο πρωθυπουργός.
Παρά τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για ενίσχυση της αεροπορικής ασφάλειας, νέα περιστατικά σημειώθηκαν τα ξημερώματα της Παρασκευής στο αεροδρόμιο της Λιέγης και στις Βρυξέλλες. Για περίπου μία ώρα, η κυκλοφορία ανεστάλη, ενώ πτήση της Brussels Airlines εκτράπηκε προς Άμστερνταμ.
Σύμφωνα με πηγές ασφαλείας, drones έχουν εντοπιστεί επανειλημμένα πάνω από στρατιωτικές εγκαταστάσεις και κρίσιμες υποδομές ανάμεσά τους η βάση Kleine-Brogel, όπου φιλοξενούνται αμερικανικά πυρηνικά όπλα. Οι πτήσεις γίνονται κυρίως τη νύχτα και παρουσιάζουν στοιχεία συντονισμού και τεχνικής αρτιότητας, γεγονός που αποκλείει, όπως αναφέρουν οι αρχές, το ενδεχόμενο ερασιτεχνικής δράσης.
Οι βελγικές υπηρεσίες ασφαλείας εξετάζουν πλέον σοβαρά το ενδεχόμενο κρατικής ανάμειξης. Αν και δεν υπάρχουν αποδείξεις, εκτιμούν ότι τα περιστατικά ενδέχεται να συνδέονται με τις ευρωπαϊκές συζητήσεις γύρω από τα ρωσικά κεφάλαια, με αναλυτές να μιλούν για πιθανό «υβριδικό μήνυμα» προς τη χώρα που φιλοξενεί την Euroclear.
Την΄ιδια ώρα τα βελγικά μέσα ενημερώσεις μεταδίδουν ότι «ο γερμανικός στρατός στέλνει μονάδες στο Βέλγιο για να βοηθήσει στην καταπολέμηση των drones έπειτα από αίτημα του Βελγίου. Οι πρώτες μονάδες φέρεται να έχουν ήδη φτάσει για να διερευνήσουν την κατάσταση και να συντονίσουν την προσωρινή ανάπτυξη συστημάτων ανίχνευσης και άμυνας drones με τις βελγικές ένοπλες δυνάμεις».
Πιέζει η Κομισιόν
Εντω μεταξύ σήμερα, σήμερα ο Βέλγος πρωθυπουργός συναντάται με ανώτατους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε μια ύστατη προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο γύρω από τη χρήση των «παγωμένων» ρωσικών κρατικών κεφαλαίων που βρίσκονται στη Euroclear των Βρυξελλών. Οι Βρυξέλλες αγωνιούν για την επίτευξη συμφωνίας γιατί ξέρουν ότι στην επόμενη σύνοδο κορυφής θα πρέπει να έχουν ένα αποτέλεσμα, μετά από αυτό το χρονικό περιθώριο ενδέχεται να μείνουν χωρίς συνομιλητή.
Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της De Standaard, στόχος της συνάντησης είναι να βρεθεί συμβιβαστική λύση για την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη μεταφορά 140 δισ. ευρώ σε δεσμευμένα κεφάλαια της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας που βρίσκονται στο Euroclear των Βρυξελλών, προκειμένου να δοθούν στην Ουκρανία ως δάνειο για την ανοικοδόμηση.
Οι επαφές, αναφέρει το δημοσίευμα, εντάσσονται σε μια ύστατη προσπάθεια “μασάζ” (sic) από την πλευρά της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ώστε να κατευναστούν οι ανησυχίες του Βελγίου και να αποφευχθεί νέα αποτυχία στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
Η Κομισιόν φέρεται αποφασισμένη να κρατήσει ως μόνη «πολιτικά ρεαλιστική» επιλογή το δάνειο ανάκαμψης, απορρίπτοντας την πρόταση του Ντε Βέβερ για τη δημιουργία νέου ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού μηχανισμού μια πρόταση που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς απέρριψε ως «πολιτικά ανέφικτη».
Στο παρασκήνιο, το κλίμα μεταξύ του Βελγίου και της Επιτροπής παραμένει τεταμένο. Πηγές της De Standaard αναφέρουν ότι η βελγική κυβέρνηση είχε ενοχληθεί σφόδρα όταν, λίγες ημέρες πριν από την προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, η Επιτροπή απέστειλε νέο έγγραφο σε όλα τα κράτη-μέλη χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με το γραφείο του πρωθυπουργού. Από τότε, η εμπιστοσύνη έχει διαρραγεί, ενώ στις Βρυξέλλες δεν λείπουν όσοι θεωρούν ότι η υπόθεση έχει λάβει πλέον προσωπικό χαρακτήρα, με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον Ντε Βέβερ να δίνουν πολιτική μάχη νεύρων για την τελική διατύπωση της συμφωνίας.
Ο Ντε Βέβερ αντιτίθεται προς το παρόν στο σχέδιο, υποστηρίζοντας ότι το νομικό και οικονομικό βάρος θα πέσει δυσανάλογα στις Βρυξέλλες, σε περίπτωση που η Μόσχα κινηθεί δικαστικά ή εάν οι κυρώσεις αμφισβητηθούν στο μέλλον.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός ζητά μεταξύ άλλων θεσμική θωράκιση ώστε καμία χώρα όπως η Ουγγαρία ή η Σλοβακία να μην μπορεί να μπλοκάρει την ανανέωση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, κάτι που θα υποχρέωνε νομικά την Euroclear να αποδεσμεύσει κεφάλαια.
Επίσης, επιμένει στον επιμερισμό των ευθυνών για το οικονομικό ρίσκο: αν η Ρωσία κινηθεί νομικά ή ζητήσει επανόρθωση, το βάρος να επιμεριστεί σε όλα τα κράτη-μέλη. Σε μια τέτοια περίπτωση το κόστος θα ήταν μεγάλο για όλα τα κράτη μέλη με την Ελλάδα για παράδειγμα να καλείται να συνεισφέρει πάνω από 2 δις ευρώ.
Η Euroclear, με έδρα τις Βρυξέλλες, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους θεματοφύλακες κρατικών και τραπεζικών τίτλων παγκοσμίως και το μόνο δυτικό ίδρυμα που δημοσιοποιεί αναλυτικά στοιχεία για τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια. Αυτή η διαφάνεια όμως καθιστά το Βέλγιο εξαιρετικά εκτεθειμένο. Άλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία αρνούνται να δώσουν αντίστοιχα στοιχεία.
Πίσω από τις τεχνικές και νομικές λεπτομέρειες, η ουσία παραμένει πολιτική: η ανακατεύθυνση των ρωσικών αποθεμάτων προς την Ουκρανία θα ήταν ένα ιστορικό προηγούμενο στη διεθνή οικονομία, αλλά εάν δεν συνοδευτεί από κοινό νομικό πλαίσιο, ενδέχεται να πλήξει την αξιοπιστία των ευρωπαϊκών και δυτικών αγορών.
Για τον Ντε Βέβερ, το στοίχημα είναι διπλό. Καλείταινα διασφαλίσει τη θέση του Βελγίου σε ένα επικίνδυνο διεθνές παιχνίδι ισορροπιών και, ταυτόχρονα, να κρατήσει όρθια μια κυβέρνηση περιορισμένου χρόνου ζωής, με το βλέμμα στραμμένο στην προθεσμία των 50 ημερών.
