Την επόμενη εβδομάδα θα επικυρωθεί από την Βουλή των Αντιπροσώπων του Τομπρούκ το λεγόμενο τουρκο-λιβυκό Μνημόνιο, που υπογράφηκε μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης το 2019, αναφέρουν σήμερα τα τουρκικά ΜΜΕ. Θα είναι «μια υπογραφή που θα αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο» γράφει η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ.
Η τουρκική πλευρά θεωρεί ότι με την επικύρωση από το Τομπρούκ θα έχει καθιερώσει νόμιμα τα δυτικά της σύνορα στη Μεσόγειο.
Η χρονική τοποθέτηση της ημερομηνίας υπογραφής πολύ νωρίτερα από ό,τι είχε υπολογιστεί επισπεύδει μια διαδικασία που μπορεί να επιφέρει δυσκολίες στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις. «Είναι μία υπογραφή που θα μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο, θα δώσει στην Τουρκία δικαίωμα βέτο στην περιοχή της Γαλάζιας Πατρίδας» γράφει η ίδια εφημερίδα.
«Στρατηγικό έγγραφο» για την Άγκυρα
Η τουρκική θέση είναι ότι η συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης (GNA), που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 27 Νοεμβρίου 2019 και καταχωρήθηκε στα Ηνωμένα Έθνη το 2020, έχει τη δυνατότητα να μεταβάλει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Σχετικά με το νομικό πλαίσιο της συμφωνίας, η Άγκυρα θεωρεί ότι το μνημόνιο κατανόησης έχει καταστεί στρατηγικό έγγραφο που ενισχύει τη θέση της Άγκυρας ως προς τις έρευνες για ενέργεια, τη θαλάσσια ασφάλεια και την περιφερειακή επιρροή.
Σύμφωνα με το Bloomberg, αν το Κοινοβούλιο του Τομπρούκ εγκρίνει την συμφωνία με την Τουρκία αυτό θα δώσει στην Τουρκία απεριόριστη πρόσβαση στα ύδατα της Λιβύης, όπου η Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO) πρόκειται να ξεκινήσει γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες. Η επικύρωση της συμφωνίας θεωρείται σημαντικό ορόσημο για τις συνεχιζόμενες διπλωματικές προσπάθειες της Τουρκίας να ενοποιήσει τις δύο αντίπαλες κυβερνήσεις της Λιβύης.
Ο Χαφτάρ υποδέχθηκε τον επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών
Στο μεταξύ, ο στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ υποδέχθηκε στην Ανατολική Λιβύη τον επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν.
Σύμφωνα με το γραφείο Τύπου του Χαφτάρ, οι δύο πλευρές συζήτησαν για τη μεταξύ τους συνεργασία σε διάφορους τομείς.
Libyan warlord Khalifa Haftar received Turkish Intelligence Chief Ibrahim Kalin in Benghazi today. Haftar's media office said both sides discussed cooperation in several fields. pic.twitter.com/c8IUJq8Otz
— The Libya Observer (@Lyobserver) August 25, 2025Advertisement
Γ.Γεραπετρίτης: «Υπό οποιαδήποτε συνθήκη, η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων»
«Έχουμε μια πάρα πολύ συγκροτημένη πολιτική σε ό,τι αφορά τη Λιβύη και τα αποτελέσματα θα φανούν» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης αναφερόμενος στις τελευταίες εξελίξεις. Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό OPEN, ο κ.Γεραπετρίτης είπε ότι υπό οποιαδήποτε συνθήκη, η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων, ενώ χαρακτήρισε τη Λιβύη «μία χώρα ειδικών συνθηκών» υπό την έννοια ότι είναι χωρισμένη στα δύο, έχει πρακτικά δύο κυβερνήσεις, και βρίσκεται σε συνθήκες πολύ μεγάλης πίεσης.
«Η αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Δυτικής Λιβύης, δέχεται πολύ μεγάλη πίεση από στρατεύματα άτακτα. Άρα είναι μία χώρα, η οποία έχει πάρα πολύ μεγάλες δυσκολίες. Εκείνο, το οποίο προσπαθήσαμε την τελευταία διετία είναι να αναβαθμίσουμε τη σχέση μας και με τις δύο πλευρές, έτσι ώστε να έχουμε μία ισόρροπη στάση. Διότι με τη Δυτική Λιβύη είχαμε φτάσει σε ένα σημείο, στο οποίο δεν υπήρχαν καλές σχέσεις. Είχαμε οδηγηθεί, το 2019 στο άκυρο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Άρα εκείνο το οποίο είπαμε, είναι ότι θα πρέπει να χτίσουμε μία ικανή σχέση και με τις δύο πλευρές» είπε ο κ. Γεραπετρίτης.
Προσέθεσε ότι αυτή τη στιγμή, η χώρα μας έχει καταφέρει να έχει μια ικανοποιητική λειτουργική σχέση και με τις δύο πλευρές, κάτι που -όπως είπε- δεν είχε στο παρελθόν. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό πρακτικώς σημαίνει ότι η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα, η οποία σήμερα μπορεί να ομιλεί στο υψηλότερο επίπεδο και με τις δύο πλευρές της Λιβύης. Σημείωσε ότι υπάρχει μία καλή λειτουργική σχέση, η οποία αποτυπώνεται ως εξής:
«Πρώτον, ενόσω είχαμε πράγματι στο παρελθόν υψηλές μεταναστευτικές ροές κατά περιόδους από τον άξονα του Τομπρούκ, δηλαδή από την Ανατολική Λιβύη, αυτή τη στιγμή οι ροές αυτές έχουν ελαχιστοποιηθεί χάρη στην καλή συνεργασία, η οποία έχει υπάρξει. Δεύτερον, πράγματι η κυβέρνηση της Δυτικής Λιβύης, με την υπογραφή του άκυρου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου το 2019, δημιούργησε μια κατάσταση, η οποία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο». Τόνισε επίσης ότι «σήμερα βρισκόμαστε στη θέση να συνομιλούμε με τη Δυτική Λιβύη, έτσι ώστε να προχωρήσουμε σε μια οριοθέτηση μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης. Να γίνει δηλαδή αυτό, το οποίο προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο.
Η Ελλάδα με τη Λιβύη έχουν άμεσα αντικείμενες ακτές που δεν έχει η Τουρκία. Για δε, το ζήτημα της Ανατολικής Λιβύης, ουδέποτε κόψαμε τους διαύλους, οι δίαυλοι εξακολουθούσαν να υφίστανται. Είδατε, νομίζω, τον τρόπο με τον οποίο με υπεδέχθησαν και στην Ανατολική Λιβύη και στη Δυτική Λιβύη στις πρόσφατες επισκέψεις μου. Θα υπάρξουν και επισκέψεις Λίβυων αξιωματούχων στο μέλλον, δεν διερράγησαν οι δεσμοί».
Αναφορικά με τη στάση της Λιβύης απέναντι την Ελλάδα και την προκήρυξη οικοπέδων, είπε ότι αυτά είναι νοτίως της δικής μας μέσης γραμμής και από τη στιγμή που η Μεσόγειος βρέχει 21 χώρες κάθε χώρα μπορεί να έχει θεωρητικά τις οποιεσδήποτε βλέψεις σε ό,τι αφορά την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. «Το κρίσιμο είναι το πεδίο. Στο πεδίο, λοιπόν, εγώ έχω να σας πω ότι η Λιβύη σεβάστηκε την ελληνική μέση γραμμή» είπε.
Ο κ.Γεραπετρίτης ξεκαθάρισε ότι η χώρα μας δεν πρόκειται να επιτρέψει την παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και τόνισε:
«Υπό οποιαδήποτε συνθήκη, η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η Λιβύη στην προκήρυξη των οικοπέδων σεβάστηκε την ελληνική μέση γραμμή. Εξ αυτού του λόγου νομίζω είναι προφανές ότι η Ελλάδα μπορεί να επιβάλει τις αξιώσεις της. Ξέρετε, πολλές φορές συζητάμε λίγο αφηρημένα. Υπάρχει ένας πραγματικός διαγκωνισμός στη σκακιέρα. Βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή στη χειρότερη στιγμή που έχει βιώσει ο μεταπολεμικός κόσμος. Σωστά το είπατε, στα 80 χρόνια του μεταπολεμικού κόσμου δεν έχει υπάρξει περίοδος να έχουμε τόσα ανοιχτά μέτωπα, να έχουμε τόσες πολλές ηγεσίες, οι οποίες οδηγούν σε ανακατατάξεις, να έχουμε, στην πραγματικότητα, τόσες συνθήκες, οι οποίες να έχουν έναν αναθεωρητικό χαρακτήρα. Σε αυτό το πεδίο η Ελλάδα έχει ένα πάρα πολύ ισχυρό αποτύπωμα και πολλές φορές ακούω την ευκολία με την οποία ο καθένας αναφέρει ότι “μα, στη Λιβύη έχει συμβεί αυτό”. Στη Λιβύη δεν έχει συμβεί απολύτως τίποτα. Στη Λιβύη έχει συμβεί το ακόλουθο: Η Ελλάδα για πρώτη φορά εξέδωσε έναν Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό».
«Η Ελλάδα δεν θα εγκαταλείψει κανένα δικαίωμα της»
Η Ελλάδα δεν πρόκειται να εγκαταλείψει κανένα δικαίωμα, το οποίο απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο είπε ο κ.Γεραπετρίτης και επισήμανε ότι η χώρα μας «θα ασκήσει όλα τα δικαιώματά της στο πεδίο, υπό οποιαδήποτε συνθήκη, έχοντας τις συμμαχίες τις οποίες έχει».
Ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι αυτό είναι επακόλουθο της «γενικότερης πολιτικής αναβάθμισης της γεωπολιτικής θέσης της Ελλάδας στη Μεσόγειο» και αναφερόμενος στις διεκδικήσεις των Τούρκων, είπε ότι είναι θεωρίες 10, 20 και 30 ετών και δεν είναι σημερινές.
«Η Ελλάδα όμως σήμερα είναι σε πολύ καλύτερη θέση σε σχέση με αυτήν που βρισκόταν πριν από δύο χρόνια. Εάν καθίσουμε στο τραπέζι αυτή τη στιγμή και αξιολογήσουμε τη θέση της Ελλάδας τότε, και τη θέση της Ελλάδας σήμερα είναι σε απείρως καλύτερη θέση. Το λέω ευθέως, με εντιμότητα απέναντι στους Έλληνες πολίτες. Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση».
Ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε τέλος, και στην κριτική που δέχεται, επισημαίνοντας ότι «υπάρχει μία και ενιαία ελληνική εξωτερική πολιτική». Τόνισε ότι την εξωτερική πολιτική, δεν επιλέγει ο υπουργός Εξωτερικών αλλά καθορίζεται από τον πρωθυπουργό και από το ΚΥΣΕΑ, στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι συναρμόδιοι υπουργοί.
Πηγή: DW, ΑΠΕ-ΜΠΕ
