Ρώσοι διοικητές εκτελούν ή στέλνουν σκοπίμως σε αποστολές αυτοκτονίας στρατιώτες που αρνούνται να πολεμήσουν στην Ουκρανία, σύμφωνα με έρευνα του ανεξάρτητου ρωσικού ΜΜΕ Verstka, που υποδεικνύει μια ζοφερή κατάσταση στο εσωτερικό των ρωσικών δυνάμεων, η οποία χαρακτηρίζεται από τη χρήση βίας σε βάρος των Ρώσων στρατιωτών από την ίδια την ηγεσία τους.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Guardian, βασιζόμενο σε καταθέσεις και μαρτυρίες από στρατιώτες σε υπηρεσία και συγγενείς νεκρών, διαρροές βίντεο και επίσημες καταγγελίες, το Vestka λέει πως έχει ταυτοποιήσει 101 Ρώσους στρατιωτικούς που κατηγορούνται για εκτελέσεις, βασανιστήρια ή θανατηφόρες τιμωρίες σε βάρος συναδέλφων τους. Σύμφωνα με το ρωσικό μέσο είχαν επιβεβαιωθεί τουλάχιστον 150 θάνατοι, αν και θεωρείται πως στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότεροι.
Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής ακόμα υπάρχουν αναφορές για στρατιώτες που σκοτώνονται από φιλικές δυνάμεις και για αποκαλούμενες «μονάδες μπλοκαρίσματος» για την αποτροπή υποχωρήσεων. Το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα διαψεύσει τους ισχυρισμούς περί απειθαρχίας στις δυνάμεις του, επιμένοντας ότι τέτοια προβλήματα μαστίζουν τον ουκρανικό στρατό. Ωστόσο η έρευνα του Verstka φαίνεται ιδιαίτερα εκτενής και περιλαμβάνει έναν αναλυτικό κατάλογο διαφόρων μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την επιβολή υπακοής και τη δημιουργία ενός κλίματος τρόμου στις τάξεις του στρατεύματος.
Σύμφωνα με μαρτυρίες στρατιωτών που επικαλείται το Verstka, διοικητές είχαν ορίσει «εκτελεστές» για να ανοίγουν πυρ κατά αυτών που αρνούνταν να πολεμήσουν και να εξαφανίζουν μετά τα πτώματά τους, χαρακτηρίζοντάς τους ως απώλειες μάχης. Άλλες αναφορές υποδεικνύουν χρήση drones και εκρηκτικών εναντίον στρατιωτών που είχαν τραυματιστεί ή υποχωρούσαν. Σε κάποιες περιπτώσεις διοικητές φέρονται να διέταξαν σε χειριστές drones να ρίξουν βόμβες στους ίδιους τους τους στρατιώτες, παρουσιάζοντας τα περιστατικά ως πλήγματα στο πλαίσιο της μάχης.
Το Verstka- το οποίο λειτουργεί εκτός Ρωσίας και ιδρύθηκε από Ρώσους ερευνητές δημοσιογράφους- κατέγραψε επίσης περιπτώσεις στρατιωτών που βασανίστηκαν μέχρι θανάτου. Επίσης, στρατιώτες που δεν υπάκουσαν σε διαταγές φέρονται να πετάχτηκαν σε λάκκους σκεπασμένους με μεταλλικές μπάρες, όπου καταβρέχονταν με νερό και ξυλοκοπούνταν. Η έρευνα διαπίστωσε ότι σε κάποιες περιπτώσεις εξαναγκάστηκαν να «μονομαχήσουν» μέχρι θανάτου, σαν να βρίσκονταν σε ρωμαϊκές αρένες.
Μια τέτοια περίπτωση απεικονιζόταν σε βίντεο που κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2025 από ουκρανικά γκρουπ που παρακολουθούσαν τις ρωσικές δυνάμεις: Στο βίντεο φαίνονταν δύο άνδρες χωρίς μπλούζες σε ένα λάκκο καθώς μια φωνή ακουγόταν να λέει «ο διοικητής Κάμα βασικά είπε πως όποιος ξυλοκοπήσει τον άλλο μέχρι θανάτου βγαίνει από τον λάκκο». Οι δύο άνδρες αρχίζουν να χτυπιούνται, ενώ η φωνή συνεχίζει να τους προκαλεί: «Αποτελείωσέ τον, τι περιμένεις;». Στο τέλος ο ένας μένει ακίνητος στο έδαφος.
Το Verstka επίσης συνέδεσε αρκετούς θανάτους με εκβιασμούς, όπου διοικητές απαιτούσαν χρήματα από στρατιώτες για να μην τους στείλουν σε αποστολές αυτοκτονίας. Αυτοί που δεν μπορούσαν να πληρώσουν ή αρνούνταν να το κάνουν, «μηδενίζονταν». Στην έρευνα περιγράφονται περιπτώσεις αποστολών αυτοκτονίας, με στρατιώτες να αποστέλλονται ως «μαγιάτσκι»- «σημαδούρες», που προπορεύονταν των δυνάμεων εφόδου άοπλοι, τραβώντας τα εχθρικά πυρά.
Αρχικά οι περισσότερες αναφορές για εκτελέσεις προέρχονταν από μονάδες με καταδίκους που είχαν βγει από ρωσικές φυλακές, μα το Verstka λέει πως η πρακτική αυτή συναντάται πλέον και σε κανονικές μονάδες. Η κουλτούρα ατιμωρησίας και η εισροή πρώην καταδίκων, σύμφωνα με την αναφορά, έχουν «κανονικοποιήσει τη βία».
