«Η Αποκατάσταση μιας Ιδιοφυΐας»: Ο Όρσον Γουέλς στις Νύχτες Πρεμιέρας

Ένα μεγάλο αφιέρωμα με αφορμή τα 80 χρόνια του «Πολίτη Κέιν».
Ο Όρσον Γουέλς κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικής εκπομπής, Νέα Υόρκη 1938 (AP Photo).
Ο Όρσον Γουέλς κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικής εκπομπής, Νέα Υόρκη 1938 (AP Photo).
via Associated Press

Στην ιστορία του σινεμά δεν έχει υπάρξει δημιουργός που να έχει σταθεί αντικείμενο τέτοιας μυθοποίησης και ανάλυσης, όσο ο Όρσον Γουέλς (1915 - 1985). Όπως ένα ανοιχτό κεφάλαιο, που εμπλουτίζεται στο διηνεκές, το ενδιαφέρον για τον Γουέλς ανανεώνεται σε ετήσια, σχεδόν, βάση και εμπνέει ντοκιμαντέρ και ταινίες μυθοπλασίας, ενώ δεν έχει υπάρξει σκηνοθέτης μέχρι σήμερα στον οποίο να έχει αφιερωθεί τέτοιος πλούτος βιβλιογραφίας και ειδησεογραφίας.

Η σαγήνη για το έργο του -ολοκληρωμένο και ημιτελές- αναζωπυρώθηκε μετά θάνατον και τροφοδοτείται ανελλιπώς. Τελευταίο παράδειγμα, ο ενθουσιασμός που προκάλεσε η είδηση μιας «σταυροφορίας» που ξεκινά φέτος με την ευχή να ανακαλυφθεί στη Βραζιλία η μοναδική κόπια που ενδεχομένως έχει απομείνει από την πρωτότυπη, χωρίς περικοπές, εκδοχή της ταινίας «Οι Υπέροχοι ’Αμπερσονς».

Το 27ο Διεθνές Φεστιβάλ της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας (22/9-3/10), υποκλινόμενο για ακόμη μια φορά στο μεγαλείο του Γουέλς, από το οποίο εμπνεύστηκε και το φετινό του εικαστικό και με αφορμή την 80ή επέτειο του «Πολίτη Κέιν», παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον σκηνοθέτη, που εύχεται, σύμφωνα με τους διοργανωτές, «να επανασυστήσει τη μυθοπλασία του όπως πρέπει και θεωρεί υποχρέωση να προβάλλει τις ταινίες του όχι μόνο στην πιο πρόσφατη, αλλά και στην πληρέστερη αποκατάστασή τους».

Έτσι, θα δούμε το «Άγγιγμα του Κακού» όπως το είχε συλλάβει και γυρίσει ο δημιουργός του, αποτέλεσμα πυρετώδους προσπάθειας ιστορικών και τεχνικών να το «ανακατασκευάσουν» με βάση τις σημειώσεις του. Ομοίως, ο «Κύριος Αρκάντιν» θα προβληθεί σε κόπια πλησιέστερη στο αρχικό cut του σκηνοθέτη από οποιαδήποτε άλλη εκδοχή του φιλμ κυκλοφορούσε μέχρι πρότινος.

Σε κινηματογραφική πρεμιέρα θα δούμε, επίσης, το «Too Much Johnson», ουσιαστικά πρώτη ταινία του Γουέλς, γυρισμένη τρία χρόνια πριν τον «Πολίτη Κέιν», την οποία όλοι θεωρούσαν ότι είχε καεί σε πυρκαγιά το 1970, προτού ανακαλυφθεί ξεχασμένη σε μια αποθήκη στην Ιταλία, 70 χρόνια μετά τη δημιουργία της. Κάθε άλλη προβολή θα γίνει με την υψηλότερη δυνατή ποιότητα εικόνας και ήχου, αναφέρει το φεστιβάλ.

Τις ταινίες του αφιερώματος θα προλογίσουν o καλλιτεχνικός διευθυντής της «Ελευσίνα 2023 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», Μιχαήλ Μαρμαρινός, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, Δημήτρης Καραντζάς, ο κριτικός κινηματογράφου, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, η δημοσιογράφος και μεταφράστρια, Τίνα Μανδηλαρά και ο υπεύθυνος προγράμματος CINOBO, Τάσος Μελεμενίδης.

Αναλυτικά οι ταινίες του αφιερώματος:

«Too Much Johnson» (1938)

«Πολίτης Κέιν» (1941)

Οι Υπέροχοι Άμπερσονς» (1942)

«Ο Άγνωστος» (1946)

«Η Κυρία από τη Σαγκάη» (1947)

«Μάκβεθ» (1948)

«Οθέλλος» (1951)

«Ο Κύριος Αρκάντιν» (1955)

«Το Άγγιγμα του Κακού» (1958)

«Η Δίκη» (1962)

«Οι Καμπάνες του Μεσονυχτίου» (1965)

«Αθάνατη Ιστορία» (1968)

«Η Αλήθεια και το Ψέμα» (1973)

Δημοφιλή