Στην ανακοίνωση ευρείας δέσμης μέτρων για τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος προχώρησε η κυβέρνηση, στο πλαίσιο της έμπρακτης υποστήριξη της προς τον πρωτογενή τομέα, όπως αναφέρουν πηγές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων- με τους αγρότες να λένε πως τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί δεν αρκούν.
Σε σταδιακή αποχώρηση από τη Θεσσαλονίκη και επιστροφή στα μπλόκα τους, προχωρούν οι κινητοποιούμενοι της Κεντρικής Μακεδονίας, οι οποίοι από την 1η Φεβρουαρίου έχουν σταθμευμένα 300 τρακτέρ επάνω στο πεζοδρόμιο του νότιου τόξου του Διεθνούς Εκθεσιακού Κέντρου Θεσσαλονίκης, όπου διεξάγεται η 30η επετειακή φετινή Agrotica της ΔΕΘ-Helexpo, που ρίχνει αυλαία σήμερα.
«Από νωρίς το μεσημέρι και μετά, σε συνεννόηση με την αστυνομία ώστε να μη δημιουργήσουμε κυκλοφοριακή επιβάρυνση, θα ξεκινήσουμε την αποχώρησή μας από τη ΔΕΘ και θα επιστρέψουμε πίσω στα μπλόκα μας τα οποία και θα ενισχύσουμε», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αγρότης Λαγκαδά, Κώστας Χατζηπαραδείσης, προσθέτοντας «θα γίνουν γενικές συνελεύσεις στις κατά τόπους περιοχές όπου έχουν στηθεί αγροτικά μπλόκα και φυσικά θα συμμετέχουμε όλοι με αντιπροσωπείες μας στην πανελλαδική συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί την προσεχή Τρίτη 6/2 στη Νίκαια της Λάρισας».
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του χθεσινού αγροτικού συλλαλητηρίου που έγινε στην Agrotica, οι κινητοποιούμενοι του πρωτογενούς τομέα έθεσαν επί τάπητος τόσο το ζήτημα της ενίσχυσης των μπλόκων που έχουν στηθεί στη χώρα, ενώ υπό συζήτηση βρίσκεται η πρόταση για κάθοδο με τα τρακτέρ στην πρωτεύουσα και διαδήλωση μπροστά από το κτίριο της Βουλής.
Σε Ημαθία, Πέλλα και Πιερία, οι του πρωτογενούς τομέα παραμένουν παρατεταγμένοι στα αγροτικά μπλόκα που έχουν στήσει και με γενικές τους συνελεύσεις θα καθορίσουν την επόμενή τους στάση, η οποία και όπως λένε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ θα εξαρτηθεί και από τις αποφάσεις που θα ληφθούν στην πανελλαδική τους συνάντηση στη Νίκαια Λάρισας.
Τονίζεται ότι το αγροτικό μπλόκο στον κόμβο των Μαλγάρων-παρατεταγμένα τρακτέρ στην έξοδο προς Θεσσαλονίκη-, ενισχύεται σήμερα με αγρότες, κτηνοτρόφους και όχι μόνο από Ραχιά, Βαλμάδα, Χαλάστρα και Άδενδρο, ενώ επισημαίνεται ότι ολοένα και αυξάνουν τα σημεία στα οποία βγαίνουν με τα αγροτικά τους οχήματα οι του πρωτογενούς τομέα.
Οπως λένε, οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού και των κυβερνητικών στελεχών για στήριξη του πρωτογενούς τομέα «είναι ασπιρίνες για να απαλύνουν ελαφρά των πόνο τους» και δεν απαντούν στα τεκμηριωμένα αιτήματά τους, η ικανοποίηση των οποίων, όπως υποστηρίζουν, είναι θέμα επιβίωσής τους.
Σε πολύωρο αποκλεισμό επί της Εθνικής Οδού Νέων Μουδανίων- Θεσσαλονίκης, προχωρούν και στα δύο ρεύματα, ελαιοπαραγωγοί, αγρότες και κτηνοτρόφοι. «Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στα χωράφια μας, μας πετούν ψίχουλα τη στιγμή που εμείς του φωνάζουμε πανελλαδικά ότι είμαστε στο τέλος μας, σβήνουμε», επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σημάντρων, Φιλοκλής Κοτζιάς, προσθέτοντας ότι «ο αποκλεισμός μας ξεκινά στις 10 το πρωί και θα λήξει μετά τις οκτώ το βράδυ και θα είναι και στα δύο ρεύματα επί της εθνικής οδού Ν. Μουδαιών- Θεσσαλονίκης».
Μάλιστα, για αύριο, οι κινητοποιούμενοι άνθρωποι του πρωτογενούς τομέα στη Χαλκιδική, έχει στηθεί και μπλόκο στον κόμβο της Γαλάτιστας, τονίζουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι σε συνεννόηση με την αστυνομία έχουν ήδη «κλειδώσει» την κάθοδό τους με τρακτέρ στη Θεσσαλονίκη και με προορισμό το κτίριο του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης, όπου θέλουν επιδώσουν το ψήφισμα των διεκδικήσεών τους. «Θα ξεκινήσουμε κομβόι 35 τρακτέρ από το μπλόκο που έχουν στήσει στον κόμβο Ν. Μουδανίων, αλλά μέσα στην πόλη και με προορισμό το ΥΜΑΘ θα κινηθούμε 20 τρακτέρ», τονίζει ο κ. Κοτζιάς.
Τα αιτήματα των αγροτών Χαλκιδικής είναι οι αποζημιώσεις για την ακαρπία στην ελιά, το αγροτικό ρεύμα και το πετρέλαιο, η επιστροφή 100% των επιδοτήσεων που κόπηκαν, η γρήγορη και δίκαιη κατανομή των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, δασικοί χάρτες και επαναφορά της εξισωτικής αποζημίωσης στο νομό.
Απαντώντας στις επαναλαμβανόμενες προσκλήσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για διάλογο, ο κ. Κοτζιάς σημειώνει ότι «αντιπροσωπεία του νομού μας έχει κάνει ήδη τέσσερις συναντήσεις με τον υπουργό και δεν έχουμε δει καμία ενέργειά του. Οι ελαιοπαραγωγοί, με απώλεια εισοδήματος άνω των 400 εκατ. ευρώ, λόγω ακαρπίας “πεθαίνουμε” και κανείς δεν ασχολείται μαζί μας. Χορτάσαμε από λόγια, θέλουμε πράξεις» και συμπληρώνει «δεν είμαστε καν σίγουροι ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός γνωρίζει ακριβώς το τι συμβαίνει στο νομό μας και την πανωλεθρία που έχουμε πάθει».
Την Τρίτη αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις ως προς τις περαιτέρω κινητοποιήσεις, ενώ η κυβέρνηση καλεί σε συνέχιση του διαλόγου.
Τα μέτρα
Τα μέτρα, που έρχονται να προστεθούν σε όσα έχουν ληφθεί τα προηγούμενα χρόνια, έχουν ως μοναδικό στόχο την ενίσχυση των αγροτών, τόσο της πολύπαθης Θεσσαλίας όσο και των υπόλοιπων περιοχών της χώρας.
Οι παραγωγοί έχουν δει τα τελευταία χρόνια το κόστος παραγωγής να έχει αυξηθεί σημαντικά, με τις αιτίες να εντοπίζονται ως επί το πλείστον σε εξωγενείς παράγοντες, όπως η πανδημία του κορονοϊού αλλά και η εισβολή της Ρωσίας στη Ουκρανία, ενώ σε αυτές τώρα έρχεται να προστεθεί και η κατάσταση που δημιουργείται στην Ερυθρά Θάλασσα.
Την Παρασκευή από το Βήμα της Βουλής ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την επέκταση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο, ύψους 82 εκατ. ευρώ και το 2024, δίνοντας έτσι λύση σε ένα από τα πάγια αιτήματα των αγροτών.
Σε ό,τι έχει να κάνει με το ενεργειακό κόστος, που είναι ένας από τους κύριους λόγους αύξησης του συνολικού κόστους παραγωγής, ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η ΔΕΗ θα προσφέρει 10% επιπλέον έκπτωση στο αγροτικό ρεύμα από το Μάιο έως και το Σεπτέμβριο, μήνες όπου πραγματοποιούνται οι αγροτικές εργασίες.
Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί η πρόθεση της κυβέρνησης για μεσοπρόθεσμη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος της τάξεως τουλάχιστον του 30% για μια δεκαετία. «Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να επιδοτήσουμε την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων με μπαταρία που θα διατίθενται με την μορφή διμερών, μακροχρόνιων συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας» ανέφερε σχετικά ο κ. Μητσοτάκης ενώ μίλησε και για τους μεμονωμένους αγρότες υπογραμμίζοντας ότι άμεσα θα ξεκινήσει «νέο Πρόγραμμα αποκλειστικά για Αγρότες «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», ύψους 30 εκ. ευρώ».
Επίσης, υπάρχει το πρόγραμμα «Απόλλων», το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια στη χώρα. Μέσα από διαγωνισμούς θα επιλεχθούν ώριμα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), τα οποία θα ξεκινήσουν να «ηλεκτρίζονται» εντός διετίας. Η προμηθευόμενη ενέργεια από τα έργα αυτά, θα προορίζεται για την κάλυψη μέρους των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων πολιτών, των ΟΤΑ Α′ και Β′ βαθμού, των ΔΕΥΑ, αλλά και των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων.
Από το πρόγραμμα «Απόλλων, δηλαδή, οι ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ θα έχουν σημαντική, και μόνιμη, ανακούφιση από το ενεργειακό κόστος που εμποδίζει την εκπλήρωση της καίριας αποστολής τους και ανακόπτει την αναπτυξιακή τους δυναμική
Επιπλέον, θα ρυθμιστούν χρέη των τοπικών και γενικών οργανισμών εγγείων βελτιώσεων ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ ύψους 87 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά την περιοχή της Θεσσαλίας, το κράτος θα αναλάβει το 75% αυτών των οφειλών.
Τις προηγούμενες ημέρες ο πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει την αύξηση έως το ύψος των 10.000 ευρώ στην πρώτη αποζημίωση στους πληγέντες αγρότες, η οποία ανέρχονταν σε 5.000 ευρώ, ανάλογα με το ύψος των ζημιών στον εξοπλισμό, προκειμένου να μπορούν οι αγρότες να ετοιμαστούν για τη νέα περίοδο, μέχρι να βγουν οι συνολικές αποζημιώσεις και για τα προϊόντα που καταστράφηκαν.
Από την πλευρά του το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δια στόματος του αρμόδιου υπουργού Λευτέρη Αυγενάκη από τη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της 30ης Agrotica έθεσε το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών και των αποζημιώσεων.
Στάθηκε στα μέτρα «θωράκισης» των αγροτικών προϊόντων μέσω ελέγχων αλλά και στις ενέργειες που γίνονται ώστε να αναπτυχθεί το εισόδημα των παραγωγών, όπως π.χ. μέσω των αγροτικών τμημάτων στα επιμελητήρια.
ΟΠΕΚΕΠΕ - ΕΛΓΑ - ΕΑΕ 2023
Ένα από τα κύρια αιτήματα όσων αυτό το διάστημα βρίσκονται στους δρόμους είναι ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Τόσο κατά την προκαταβολή των ενισχύσεων τον Οκτώβριο όσο και στην εξόφλησή τους τον περασμένο Δεκέμβριο, έγιναν λάθη και παραλείψεις, πιστώνοντας σε πολλές περιπτώσεις, λάθος ποσά σε λογαριασμούς αγροτών. Αυτή ήταν και η «σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι» και αποπέμφθηκε η πρώην πλέον διοίκησης του Οργανισμού.
Όπως είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, μέχρι τα μέσα Φλεβάρη θα ανοίξει εκ νέου η Ενιαία Αίτηση Ενισχύσεων του 2023 για διορθώσεις τόσο στα Οικολογικά Σχήματα (Eco Schemes) αλλά και γενικώς, ενώ πριν το Πάσχα αναμένεται πληρωμή των αδιάθετων κονδυλίων ύψους 88 εκατ. ευρώ μαζί με τα 425 εκατ. ευρώ για τα Οικολογικά Σχήματα.
Εντός Απριλίου θα καταβληθούν επίσης 245 εκατ. ευρώ που αφορούν στις συνδεδεμένες ενισχύσεις, ενώ μέσα στο Μάρτιο θα ανοίξει η πλατφόρμα υποδοχής δηλώσεων ΟΣΔΕ 2024.
Σε ό,τι αφορά τα 16.000 δεσμευμένα ΑΦΜ παραγωγών, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ξεκινήσει ήδη τον αποχαρακτηρισμό τους, με βάση την αιτία δέσμευση τους, μέσω διοικητικών ελέγχων και όπου απαιτείται προγραμματίζεται άμεσα επιτόπιος έλεγχος (για τα έτη 2020 - 2023).
Με γοργούς ρυθμούς τρέχουν οι καταβολές των αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ, οι οποίες μόνο τα τελευταία τέσσερα χρόνια (2020-2023) ξεπέρασαν το ένα δισ. ευρώ, με τα μισά να καλύπτονται από τις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών.
Πλέον, όπως αποφασίστηκε στο τελευταίο Δ.Σ. του Οργανισμού, η καταβολή των αποζημιώσεων για ζημιές του έτους 2023 θα ξεκινήσει, δυο μήνες νωρίτερα από την ισχύουσα νομοθεσία και συγκεκριμένα την 20η Φεβρουαρίου.
Σημειώνεται εδώ ότι οι πληρωμές των αποζημιώσεων θα είναι στο 100% της υπολογιζόμενης αξίας, σύμφωνα με τα πορίσματα τα οποία καταχωρούνται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του Οργανισμού.
Αγροτικό 112 - Μέτρο 5.2 - Αγρανάπαυση
Ανακοινώθηκε η δημιουργία ενός νέου συστήματος προειδοποίησης των αγροτών για την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων. Ενός αντίστοιχου «112» για τους γεωργούς, κτηνοτρόφους και μελισσοκόμους.
Η προσπάθεια αυτή εντάσσεται στην αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ στο πλαίσιο της πρόληψης, που άμεσα θα φέρει στη διαβούλευση το υπουργείο και θα δίνει τη δυνατότητα σε αγρότες, κτηνοτρόφους και μελισσοκόμους να προβούν σε ενέργειες προστασίας της περιουσίας τους από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Η προειδοποίηση θα δίδεται με την αποστολή SMS 72 ώρες πριν την έλευση του καιρικού φαινομένου και θα συνοδεύεται με αντίστοιχες οδηγίες αντιμετώπισής του, ανάλογα με το είδος του.
Όπως έκανε γνωστό ο κ. Αυγενάκης, την ερχόμενη εβδομάδα θα εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση για το Μέτρο 5.2, συνολικού προϋπολογισμού 45 εκατ. ευρώ. Μέσω αυτού οι πληγέντες κτηνοτρόφοι και μελισσοκόμοι της Θεσσαλίας θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν το απολεσθέν ζωικό τους κεφάλαιο αλλά και τις κτηνοτροφικές τους εγκαταστάσεις εντελώς δωρεά.
Οι αλιείς του Παγασητικού θα λάβουν ενισχύσεις ήσσονος σημασίας ύψους 1.489.000 ευρώ, οι οποίες θα είναι και ακατάσχετες. Οι έλεγχοι των 480 αιτήσεων έχουν ήδη ξεκινήσει από τη Διεύθυνση Αλιείας και τα ποσά αναμένονται να μπουν στους λογαριασμούς των δικαιούχων έως τέλος Φεβρουαρίου.
Την περασμένη Τετάρτη ξεκίνησαν οι πληρωμές σε αγρότες που δεν είχαν υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΛΓΑ. Συγκεκριμένα, 227 δικαιούχοι φυτικής παραγωγής έλαβαν αποζημίωση, 4.193.007 ευρώ, οι 56 δικαιούχοι της ζωικής παραγωγής 6.679.836 ευρώ ενώ 3.038 μελισσοκόμοι αποζημιώθηκαν με 4.892.715 ευρώ.
Επιπλέον, σύμφωνα με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δίνεται η δυνατότητα σε 127.232 αγρότες να καλλιεργούν εκτάσεις 1.480.972 στρεμμάτων που εκ του κανονισμού της ΚΑΠ έπρεπε να μείνουν ακαλλιέργητες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι παραγωγοί να έχουν διπλό όφελος μιας και θα μπορούν να πουλήσουν τα προϊόντα που θα καλλιεργήσουν στις συγκεκριμένες εκτάσεις, χωρίς να εξαιρεθούν της προβλεπόμενης ενίσχυσης. Επιπρόσθετα απαλλάσσονται από οποιονδήποτε έλεγχο - πρόστιμο.
Αγροτικά επιμελητήρια - Έλεγχοι σε σημεία πώλησης και πύλες εισόδου
Η σύσταση των αγροτικών τμημάτων στα επιμελητήρια της χώρας αποτελεί ένα προσωπικό «στοίχημα» του κ. Αυγενάκη μιας και ήταν από τις πρώτες εξαγγελίες που έκανε από όταν ανέλαβε τη θέση του υπουργού.
Στόχος είναι η τόνωση της αγροτικής επιχειρηματικότητας και η προσφοράς μεγαλύτερης στήριξης στους αγρότες σε θέματα που τους απασχολούν.
Επιπλέον ανοίγει την «πόρτα» της επιχειρηματικότητας για τους συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών, μεμονωμένους γεωργούς, κτηνοτρόφους, αλιείς και μελισσοκόμους που θέλουν να κάνουν το επόμενο βήμα.
Μεγάλη είναι η βαρύτητα που έχει δοθεί το προηγούμενο διάστημα σε ελέγχους στα σημεία πώλησης αλλά και στις πύλες εισόδου της της χώρας, από τα μικτά κλιμάκια της Γενικής Διεύθυνσης Τροφίμων του ΥΠΑΑΤ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και των κατά τόπους κτηνιατρικών υπηρεσιών των ΔΑΟΚ.
Συγκεκριμένα, από τις 18 Ιανουαρίου όταν και ξεκίνησαν οι έλεγχοι, έχουν ληφθεί δείγματα από σημεία λιανικής πώλησης στην Αττική, στη Λάρισα, στη Θεσσαλονίκη, στο Βόλο, στα Ιωάννινα, στην Πάτρα.
Στόχος σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ είναι η προστασία των κτηνοτρόφων παραγωγών και καταναλωτών, αλλά και των έντιμων γαλακτοβιομηχάνων και τυροκόμων, καθώς και η τιμή στο γάλα και των ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων, ειδικά τα ΠΟΠ.
Με πληροφορίες από ΕΡΤ, ΑΠΕ-ΜΠΕ