Το μεγαλύτερος μέρος της ύλης στο μάθημα που διδάσκει η Elly McCausland στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης μοιάζει με who’s who της αγγλικής λογοτεχνίας, έτσι όπως είναι διάσπαρτο με έργα των Τζέφρι Τσώσερ, Σάρλοτ Μπροντέ και Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Αλλά είναι η συμπερίληψη ενός άλλου παραγωγικού καλλιτέχνη που μονοπωλεί τις συζητήσεις: της τραγουδίστριας και τραγουδοποιού Taylor Swift.
«Ποτέ δεν είχα τόσα πολλά email από ενθουσιασμένους φοιτητές που ρωτούν αν μπορούν να παρακολουθήσουν το μάθημα», λέει η McCausland, επίκουρη καθηγήτρια στο βελγικό πανεπιστήμιο. «Και περιέργως, θέλουν να συμμετάσχουν με κάποιον τρόπο ακόμη και μη φοιτητές, άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν σχέση με το πανεπιστήμιο», προσθέτει.
Η McCausland πρότεινε την ιδέα ενός μαθήματος επιλογής με επίκεντρο τη Swift -που θεωρείται ότι είναι το πρώτο του είδους του στην Ευρώπη- καθώς εντυπωσιάστηκε επανειλημμένα από τις αντιστοιχίες των στίχων της τραγουδίστριας με έργα της αγγλικής λογοτεχνίας.
Στο τραγούδι της Swift «The Great War» είδε απόηχους από τον σκληρό λόγο της Σίλβια Πλαθ στο ποίημα της «Daddy», ενώ αντίστοιχες αναλογίες εντοπίζει και στη μπαλάντα της πολυβραβευμένης τραγουδοποιού «Mad Woman», καθώς θεωρεί ότι η ιστορία που αφηγείται για την πατριαρχία και την ψυχική υγεία παραπέμπει στην ημι-αυτοβιογραφική μικρή ιστορία «The Yellow Wallpaper» (1892) της Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν (την οποία το κίνημα του φεμινισμού θεώρησε ένα από τα πρώτα λογοτεχνικά του μανιφέστα).
Το μάθημα με τίτλο Literature: Taylor’s Version που θα αρχίσει το φθινόπωρο, θα αξιοποιήσει παρόμοιους συσχετισμούς, χρησιμοποιώντας το έργο της Swift ως εφαλτήριο για να εξερευνήσει τα πάντα, από κείμενα του 14ου αιώνα μέχρι την εκδοχή της Μάργκαρετ Άτγουντ για τη σαιξπηρική «Τρικυμία», όπως την αφηγείται στο μυθιστόρημα της «Το παιδί της τρικυμίας».
«Αυτό που θέλω να κάνω είναι να δείξω στους φοιτητές ότι παρότι τα κείμενα αυτά ίσως φαίνονται απρόσιτα, μπορούν να γίνουν προσβάσιμα αν τα δούμε από μια ελαφρώς διαφορετική οπτική», σημείωσε. «Ο Σαίξπηρ, κατά κάποιο τρόπο, αντιμετωπίζει στην πραγματικότητα πολλά από τα ίδια ερωτήματα με την Τέιλορ Σουίφτ σήμερα, κάτι που φαίνεται τρελό. Αλλά έτσι είναι».
Η McCausland λέει ότι στα social media κάποιοι εξέφρασαν τη δυσπιστία τους σε σχέση με την προσέγγισή της. «Αλλά νομίζω ότι αυτό είναι στην πραγματικότητα σημάδι πως είναι απαραίτητο», σημειώνει, παρομοιάζοντάς το με τις αντιδράσεις στο Νόμπελ Λογοτεχνίας του Μπομπ Ντίλαν το 2016. «Κάνει τους ανθρώπους να μιλούν για το τι είναι λογοτεχνία, τι είναι ο κανόνας. Μπορεί οποιοδήποτε κείμενο να είναι λογοτεχνία;».
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Taylor Swift διδάσκεται σε πανεπιστήμιο. Τον δρόμο άνοιξε το 2022, το Ινστιτούτο Clive Davis του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Έκτοτε, έχουν κάνει την εμφάνιση τους και άλλα μαθήματα στις ΗΠΑ, τα οποία διερευνούν διάφορες πτυχές της καλλιτέχνιδας που πρόσφατα έγινε η πρώτη γυναίκα με τέσσερα άλμπουμ ταυτόχρονα στο Top 10 των αμερικανικών charts άλμπουμ.
Η McCausland παραδέχεται ότι παρόμοια μαθήματα θα μπορούσαν να δημιουργηθούν με σημείο εκκίνησης τη δουλειά και άλλων καλλιτεχνών. Αλλά για την ίδια, που αυτοχαρακτηρίζεται «Swiftie», ήταν προφανές ότι οι στίχοι της Αμερικανίδας ποπ σταρ που συνδέονται με λογοτεχνικές αναφορές άξιζαν μια βαθύτερη ματιά.
Με πληροφορίες από Guardian