«Nelly’s»: Το σύμπαν της σπουδαίας Ελληνίδας φωτογράφου στο Μουσείο Μπενάκη

Μία αναδρομική έκθεση με άξονες τις τρεις πόλεις στις οποίες διαμόρφωσε το φωτογραφικό της βλέμμα, Δρέσδη, Αθήνα, Νέα Υόρκη.
Η Ρωσίδα χορεύτρια Elizaveta (Lila) Nikolska στην Ακρόπολη, Νοέμβριος 1930. Η διασημότερη φωτογραφία της Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (Nelly’s)
Η Ρωσίδα χορεύτρια Elizaveta (Lila) Nikolska στην Ακρόπολη, Νοέμβριος 1930. Η διασημότερη φωτογραφία της Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (Nelly’s)
© Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Εικοσιπέντε χρόνια μετά από τον θάνατο της φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (1899-1998), γνωστής ως Nelly’s, το Μουσείο Μπενάκη, θεματοφύλακας του έργου της από το 1984, αποτίει φόρο τιμής και, διοργανώνει την αναδρομική της έκθεση με τίτλο «Nelly’s», επανασυστήνοντας τη δημιουργό στο σύγχρονο κοινό.

Την έκθεση, που παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη και ανοίγει για το κοινό την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου, εγκαινίασε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Η παρουσίαση του πολυδιάστατου έργου της Νέλλης επιχειρείται με άξονες τις τρεις πόλεις στις οποίες διαμόρφωσε το φωτογραφικό της βλέμμα: Δρέσδη, Αθήνα, Νέα Υόρκη.

Η Μικρασιάτισσα Nelly’s γεννήθηκε το 1899 στο Αϊδίνι, αλλά έλαβε την πρώτη της μόρφωση στη Σμύρνη, όπου εγκαταστάθηκε η οικογένειά της μετά την καταστροφή του Αϊδινίου. Παρόλο που μετέβη στη Δρέσδη μαζί με τον αδελφό της για να σπουδάσει ζωγραφική, εντέλει την κέρδισε η φωτογραφία, στην οποία στράφηκε με δασκάλους τον Ούγκο Έρφουρτ διάσημο πορτρετίστα της Δρέσδης και τον Φραντς Φίλντερ.

Με σχεδόν 350 φωτογραφίες φιλοτεχνημένες από την ίδια τη δημιουργό και επιλεγμένες από το ογκώδες αρχείο της καταβάλλεται προσπάθεια να εκπροσωπηθούν οι διαφορετικές αισθητικές τάσεις που υιοθέτησε κατά τη διάρκεια των σαράντα πέντε χρόνων ενασχόλησής της με το μέσο και οι πολυάριθμες τεχνικές ασπρόμαυρης αλλά και έγχρωμης φωτογραφίας με τις οποίες πειραματίστηκε.

Ο αθλητής Δημήτρης Καραμπάτης στην Ακρόπολη αρχές 1925. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s). © Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία
Ο αθλητής Δημήτρης Καραμπάτης στην Ακρόπολη αρχές 1925. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s). © Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία
L.KOURGIANTAKIS
Η κυρία Φραντζή, 1928. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s). © Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία
Η κυρία Φραντζή, 1928. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s). © Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία
L.KOURGIANTAKIS

Τα πρωτότυπα αυτά έργα συμπληρώνονται από 150 περίπου σύγχρονες ψηφιακές εκτυπώσεις που πραγματοποιήθηκαν από τα αρνητικά της ώστε να συμπληρώσουν τα αφηγηματικά κενά.

Ο φωτογραφικός εξοπλισμός που χρησιμοποίησε ως φοιτήτρια στη Δρέσδη, αλλά κυρίως ως επαγγελματίας φωτογράφος στην Αθήνα την περίοδο του Μεσοπολέμου και στη Νέα Υόρκη μεταπολεμικά εκτίθεται με σκοπό να τεκμηριώσει τη βαθιά της γνώση γύρω από τη φωτογραφική τεχνολογία.

Προβάλλονται επίσης και δύο ταινίες ψηφιοποιημένες από το υλικό που φυλάσσεται στο αρχείο της ενδεικτικές των πρώτων πειραματισμών της με την κινηματογραφική λήψη. Τέλος, το αρχειακό υλικό που σταχυολογήθηκε, όπως εξώφυλλα περιοδικών της εποχής της, αφίσες και επιστολικά δελτάρια, συμβάλει στην κατανόηση της χρήσης των φωτογραφιών της στην εποχή της.

Η αφήγηση της έκθεσης έχει αφετηρία τις σπουδές της στη Δρέσδη (1920-1923) και παρουσιάζονται δείγματα από τις σπουδές στο πορτρέτο και τη φωτογραφία χορού και γυμνού.

Η παλιά πόλη των Χανίων, 1928. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s)
Η παλιά πόλη των Χανίων, 1928. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s)
© Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Ακολουθούν η άφιξή της στην Αθήνα και η δυναμική της παρουσία στα φωτογραφικά δρώμενα της πόλης από το 1924 έως το 1939. Η κατανομή του έργου της σε ενότητες αποδίδει το πλούσιο εύρος των θεμάτων που απασχόλησαν τον φακό της κατά τη διάρκεια της παραμονής της στην Ελλάδα.

Εικόνες ήδη γνωστές από τις πολλαπλές δημοσιεύσεις τους στο παρελθόν συμπληρώνονται με νέες, άγνωστες έως σήμερα, προβάλλοντας τη διαφορετική οπτική που εισήγαγε στην εγχώρια φωτογραφική παραγωγή του Μεσοπολέμου και η οποία αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία θα εξελιχθεί η μεταπολεμική ελληνική φωτογραφία.

Βραδυνό ένδυμα «Apteros Nike» του οίκου Τσούχλου, 1938. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s)
Βραδυνό ένδυμα «Apteros Nike» του οίκου Τσούχλου, 1938. Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραΐδάρη (Nelly’s)
© Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία

Η τρίτη και τελευταία ενότητα είναι αφιερωμένη στο έργο που φιλοτέχνησε στη Νέα Υόρκη από το 1939 έως το 1966. Πρόκειται για το λιγότερο γνωστό τμήμα της δουλειάς της, παρά το γεγονός ότι έζησε και εργάστηκε εκεί για είκοσι επτά χρόνια. Τότε, στην ηλικία των σαράντα ετών, αποφάσισε να αφήσει την επιτυχημένη επιχείρησή της στην αθηναϊκή πρωτεύουσα και να δοκιμάσει τις δυνάμεις της στον άγνωστο, σε εκείνη, χώρο της αμερικανικής φωτογραφίας.

Χορεύτριες της Σχολής Mary Wigman στη Σαξονική Ελβετία, 1922-23.
Χορεύτριες της Σχολής Mary Wigman στη Σαξονική Ελβετία, 1922-23.
© Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία
Μέλη του χορού των Ωκεανίδων ποζάρουν στο αρχαίο θέατρο των Δελφών, 1927. © Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία
Μέλη του χορού των Ωκεανίδων ποζάρουν στο αρχαίο θέατρο των Δελφών, 1927. © Μουσείο Μπενάκη/Φωτογραφικά Αρχεία
L.KOURGIANTAKIS

Η έκθεση ολοκληρώνεται με μια μικρή παρουσίαση των ζωγραφικών της έργων σε πορσελάνη, μια δραστηριότητα που ανέπτυξε παράλληλα με τη φωτογραφική της καριέρα κατά τη διάρκεια της παραμονής της στην Αμερική. Τέλος, ο επισκέπτης της έκθεσης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις που παραχώρησε η Νέλλη στον σκηνοθέτη Γιώργο Σγουράκη το 1994 για την εκπομπή «Μονόγραμμα».

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα που θα ανακοινωθούν, καθώς και ημερίδα αφιερωμένη στη μεγάλη δημιουργό.

Η διοργάνωση της αναδρομικής έκθεσης της Νέλλης και η συνοδευτική έκδοση συμπίπτουν χρονικά με τα πενήντα χρόνια λειτουργίας των Φωτογραφικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη και αφιερώνονται στην Αιμιλία Γερουλάνου και στον αείμνηστο Άγγελο Δεληβορριά.

Info

Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138

Διάρκεια έκθεσης: 23.02 - 23.07.2023.

Δημοφιλή