Οι φακοί επαφής μας μπορεί να είναι μια κρυφή πηγή με «παντοτινά χημικά»

Χρησιμοποιούνται για περισσότερο από μισό αιώνα σε αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη, αδιάβροχα καλλυντικά, αδιάβροχα ρούχα ή υφάσματα ανθεκτικά στους λεκέδες
Teenage girl is wearing contact lens in the bathroom.Canon R5
Teenage girl is wearing contact lens in the bathroom.Canon R5
Imgorthand via Getty Images

Εργαστήριο πιστοποιημένο από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Πολιτειών (EPA) εντόπισε σημάδια «forever chemicals» PFAS σε 18 δημοφιλείς μάρκες φακών επαφής.

Οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS), όπως ονομάζονται, αποκαλούνται και «παντοτινά χημικά» (forever chemicals) επειδή παραμένουν στο περιβάλλον για χρόνια χωρίς να χάνονται.

Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο Mamavation και σύμφωνα με το site, όλοι οι φακοί επαφής που είχαν δοκιμάσει περιείχαν ίχνη οργανικού φθορίου, δείκτη για PFAS, που κυμαίνονταν από 105 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) έως 20.700 ppm.

Είναι άγνωστο εάν αυτό είναι επικίνδυνο για την υγεία των καταναλωτών. Η EPA παρακολουθεί μόνο τα επίπεδα PFAS όταν καταλήγουν στο πόσιμο νερό. Οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες δεν ρυθμίζουν ούτε παρακολουθούν την πραγματική παραγωγή των περισσότερων ουσιών με «παντοτινά χημικά» ούτε μελετούν τις επιπτώσεις τους στην υγεία.

Ο Πέτε Μάιερς, επικεφαλής επιστήμονας για τις Περιβαλλοντικές Επιστήμες Υγείας, εξέτασε τα ευρήματα. Η Environmental Health Services είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που προωθεί την καλύτερη κατανόηση της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος.

Ενώ η σύγκριση των επιπέδων ασφαλούς κατανάλωσης του PFAS με την απορρόφηση των φακών επαφής είναι εγγενώς ατελής, «αξίζει να σημειωθεί ότι όλοι οι φακοί επαφής που δοκιμάστηκαν ξεπέρασαν τα 100 ppm, που ισοδυναμούν με 100.000.000 ppt (μέρη ανά τρισεκατομμύριο) ή 50.000 φορές υψηλότερα από το υψηλότερο επίπεδο που θεωρείται ασφαλές στο πόσιμο νερό από την EPA», λέει ο Μάιερς στο Mamavation.

Τα PFAS (ανά και πολυφθοροαλκύλια) είναι μια ομάδα ευρέως χρησιμοποιούμενων συνθετικών χημικών ουσιών που είναι ανθεκτικά σε λεκέδες, νερό και λάδια. Αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν διασπώνται εύκολα στη φύση, αναφέρει το Sciencealert.

Χρησιμοποιούνται τακτικά για περισσότερο από μισό αιώνα σε αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη, αδιάβροχα καλλυντικά, αδιάβροχα ρούχα ή υφάσματα ανθεκτικά στους λεκέδες, τα PFAS έχουν εξαπλωθεί παγκοσμίως σε πηγές νερού, βροχή, χώμα, ζώα και εμάς.

Όπως τα μικροπλαστικά, οι επιστήμονες προσπαθούν να προσδιορίσουν τον κίνδυνο που μπορεί να θέτουν αυτές οι χημικές ουσίες για την υγεία μας.

Τα μεγάλα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι δύο: Ποια από τα περισσότερα από 10.000 PFAS είναι επικίνδυνα; Και σε τι συγκέντρωση;

Δυστυχώς, δεν έχουμε πλήρεις απαντήσεις και στα δύο, αν και πρόσφατες μελέτες έχουν συνδέσει ορισμένα PFAS με καρκίνους και προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα ευρήματα ώθησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση να εξετάσει το ενδεχόμενο μιας σαρωτικής απαγόρευσης για τα περισσότερα PFAS.

Εν τω μεταξύ, η EPA των ΗΠΑ μείωσε πρόσφατα τα κατώτατα όρια ασφαλείας για ορισμένες για πάντα χημικές ουσίες στο πόσιμο νερό, από 70 ppt σε μεταξύ 0,004 και 0,02 ppt.

Αυτή είναι μια τεράστια προσαρμογή που θα μπορούσε να σημαίνει ότι ο μισός πληθυσμός των ΗΠΑ θεωρείται πλέον εκτεθειμένος σε επιβλαβείς συγκεντρώσεις των PFAS.

Το 2022, το Μέιν έγινε η πρώτη Πολιτεία στις ΗΠΑ που έδωσε εντολή στους κατασκευαστές να αναφέρουν τα επίπεδα PFAS σε μη βασικά προϊόντα.

Αλλά οι φακοί επαφής δεν εμπίπτουν στη μη βασική κατηγορία.

Η αναφορά του Mamavation είναι ανησυχητική όχι μόνο επειδή υποδηλώνει ότι δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες μπορεί να έρχονται σε επαφή με εκατομμύρια μάτια καθημερινά, αλλά και επειδή χρειάστηκε ένα διαδικτυακό ιστολόγιο για να αποκαλύψει αυτές τις πληροφορίες, όχι μια κυβερνητική υπηρεσία.

Ο Τέρενς Κόλλινς, χημικός στο Πανεπιστήμιο Κάρνεγκι Μέλον, εξηγεί στο Mamavation ότι τα φθοροπολυμερή όπως το PFAS είναι φθηνά και αποτελεσματικά υλικά για χρήση από τους κατασκευαστές για φακούς επαφής. Αλλά είναι απογοητευμένος από την έλλειψη ομοσπονδιακών απαιτήσεων για αποκαλύψεις και δοκιμές χημικών.

«Κανείς σήμερα δεν μπορεί να σας πει ότι οι εκθέσεις φθοριοπολυμερών είναι ασφαλείς επειδή κανένας εθνκός οργανισμός δεν απαιτεί την ανάπτυξη και τον έλεγχο κατάλληλων δοκιμών ασφαλείας», λέει η Κόλλινς.

«Συμβουλεύω να αποφεύγονται αυστηρά τέτοιοι φακοί επαφής».

Σε αυτό το σημείο, ωστόσο, το να ζητήσουμε από τον μέσο άνθρωπο να αποφύγει το PFAS είναι σχεδόν αδύνατο, ειδικά όταν υπάρχουν τόσο λίγες εναλλακτικές λύσεις. Μπορείτε να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε αντικολλητικά σκεύη και άλλα προϊόντα που είναι γνωστό ότι περιέχουν υψηλά επίπεδα PFAS, ειδικά σε μέρη του σώματος που μπορούν να τα απορροφήσουν. Ωστόσο, χωρίς διαφανείς αναφορές από τους κατασκευαστές, πιθανότατα θα εκτεθείτε για πάντα σε χημικές ουσίες παρά τη θέλησή σας.

Τον Αύγουστο του 2022, ορισμένοι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι ο κόσμος είχε υπερβεί ένα κρίσιμο όριο ασφαλείας για συνθετικές χημικές ουσίες με δυνητικά επικίνδυνες επιπτώσεις. Εάν ακόμη και μερικές από αυτές τις χημικές ουσίες είναι επικίνδυνες, θα μπορούσε να έχει καταστροφικά αποτελέσματα.

Ο μόνος τρόπος για να καταπολεμηθεί η απειλή θα ήταν να καθαριστεί η βροχή, το έδαφος, τα ζώα και τα φυτά της Γης. Και δεν ξέρουμε ακόμα πώς να το κάνουμε αυτό.

Δημοφιλή