Οι σημερινοί σαραντάρηδες είμαστε νησιά που βουλιάζουν

Το μέλλον των παιδιών μας περιμένει στη γωνία και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο δεν πρέπει να βουλιάζουμε άλλο.
epicurean via Getty Images

Μεγαλώσαμε τις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Οι πιο τυχεροί από εμάς ζήσαμε το παιχνίδι στις αλάνες, στη γειτονιά, στο χωριό. Σήμερα γνωρίζουμε πως τα αμέτρητα γαριδάκια, που φάγαμε και τα τσιγάρα, που καπνίσαμε στο λύκειο ήταν μόνο καρκίνος. Αυτή η τρομακτική λέξη πλήττει σήμερα τους ανθρώπους της ηλικίας μας. Ήμασταν πολύ μικροί για να ξέρουμε τι σήμαινε η έκρηξη στο Τσέρνομπιλ και άλλωστε κανείς δεν έμπαινε στον κόπο τότε να εξηγεί στα παιδιά του τίποτα. Γεννηθήκαμε στον Ψυχρό Πόλεμο χωρίς να το ξέρουμε και ιδού ξανά τώρα, η Ρωσία απειλεί τη Δύση…

Μεγαλώσαμε νομίζοντας πως θηλυκότητα σημαίνει ξυγύμνωμα και αρρενωπότητα ιδιοκτησία πολλών ξεγυμνωμένων θηλυκών. Σοκαρισμένοι ανακαλύψαμε πως ο κόσμος που λατρευόταν τότε από τα περιοδικά και τα κανάλια ήταν γεμάτος βιασμό.

Χωριζόμασταν σε καλούς και κακούς μαθητές. Οποιαδήποτε άλλη ιδιότητα δεν είχε θέση τότε στα σχολεία. Μας είπαν πως αν περάσουμε στις Πανελλήνιες, όλα τα δύσκολα θα τελείωναν. Φοιτητικά χρόνια αναψυχής με ξενύχτια και κινηματογράφο και αγορασμένα αυτοκίνητα, που κανείς δεν ήξερε πώς πληρώνονταν οι δόσεις τους.

Το 2010 όλα άρχισαν να καταρρέουν. Επιστήμονες άρχισαν να φεύγουν μαζικά για χώρες του εξωτερικού ή αλλιώς μπορεί να τους συναντούσες να οδηγούν ταξί ή να παράγουν μέλι. Ξαφνικά συνειδητοποιήσαμε τι σημαίνουν χρέη, δάνεια, ταμείο ανεργίας, μαζικές απολύσεις και αμέτρητοι απλήρωτοι μισθοί.

Μας λένε να μην ανησυχούμε αν αργήσαμε, τώρα μπορούμε να κάνουμε παιδιά στα πενήντα τέσσερα, λες και η αναπαραγωγή είναι το συνολάκι που αποφασίσαμε να αγοράσουμε αυτόν τον μήνα. Δεν εκπαιδευτήκαμε για να γίνουμε γονείς. Δεν έχουμε ιδέα για το πώς μεγαλώνουν, πώς σκέφτονται, πώς νιώθουν τα παιδιά. Είμαστε ικανοποιημένοι γονείς, αν απλώς τα παιδιά μας δεν μας ενοχλούν.

Στα σχολεία θέλουμε να βγάλουμε ο ένας το μάτι του άλλου ή να εξοντώσουμε τη δασκάλα, γιατί δεν μάθαμε ποτέ τι σημαίνει συλλογικότητα, ομάδα, κανόνες. Τρέμουμε πως τα παιδιά μας θα ξεγυμνωθούν στο Tik Tok και η ενοχή μας κατακλύζει γιατί δεν έχουμε ποτέ αρκετό χρόνο για αυτά. Είμαστε μόνιμα εξαντλημένοι γονείς, με άγχος και χωρίς κέφι.

Όταν μεγαλώναμε, επένδυαν μανιωδώς σε σπίτια, εξοχικά, ακριβά ταξίδια και ουίσκι, ακόμη κι εκείνοι που έλεγαν πως υπερασπίζονταν τον ανθρωπισμό και την ισότητα. Οι βιοτεχνίες μας φαίνονταν μπανάλ και η μόδα έγινε αξία της σύγχρονης εποχής χωρίς όρια. Τώρα μπορούμε να αγοράζουμε μόνο ρούχα, που έφτιαξαν σε άθλιες συνθήκες παιδιά του τρίτου κόσμου, ταυτόχρονα υιοθετούμε κάποια από αυτά τα παιδιά στέλνοντας 10 ευρώ τον μήνα για να νιώθουμε καλοί άνθρωποι.

Μας είπαν πως πολιτική σημαίνει αυτονόητα διαφθορά, πως είσαι αυτοί που γνωρίζεις, πως αν βλέπεις έναν άστεγο άνθρωπο να κοιμάται στον δρόμο, δεν πρέπει να αντιδράσεις και δεν έγινε και τίποτα. Το όνειρο του δημοσίου δεν υπάρχει πια και οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν είναι πλούσιοι. Οι πόλεις μας καταπίνουν με τσιμέντο και αδιαφορία, οι φίλοι χάνονται γιατί οι ώρες απλώς δεν βγαίνουν.

Το 2020 η πανδημία μάς έφερε στα όριά μας. Αναγκαστήκαμε να κλειστούμε μέσα στα σπίτια μας, να φοβόμαστε για τους γονείς μας, να περνάμε κι εμείς από τηλεκπαίδευση, να πρέπει για πρώτη φορά να διαχειριστούμε συνθήκες τέτοιας παγκόσμιας ανισορροπίας και να τρέμουμε την ανθρώπινη επαφή, που είχαμε ήδη σε μεγάλο βαθμό χάσει.

Τα καλοκαίρια δεν είναι πια ευχάριστα, τα δάση μας καταπίνονται από φωτιές, είδαμε σε ζωντανή σύνδεση να χάνονται ανθρώπινες ζωές σε οικισμούς που χτίστηκαν μέσα στα πεύκα και οι εικόνες αυτές θα μας στοιχειώνουν πάντα. Ψηνόμαστε από τη ζέστη και μετέπειτα ακολουθούν φονικές πλημμύρες. Τώρα ξαφνικά οι οικολόγοι δεν ακούγονται τόσο γραφικοί...

Είμαστε μια γενιά με κρίσεις πανικού και υποχονδρία, γιατί μας έκρυψαν τον θάνατο και τις ασθένειες και τα γηρατειά. Η τηλεόραση κατάντησε παρέλαση καρικατούρας της νεότητας και άρα πώς εμείς θα γεράσουμε; Δεν συνδεθήκαμε ποτέ με τους ανθρώπους, που πολέμησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να είμαστε ελεύθεροι. Δεν γνωρίζουμε καθόλου Ιστορία, δεν διαβάζουμε και στα χέρια μας νιώθουμε συνεχώς την ανάγκη να έχουμε πάντα το κινητό μας ή έναν καφέ.

Και τώρα είμαστε στη μέση ηλικία, τώρα εμείς είμαστε οι γονείς μας, τώρα εμείς είμαστε στις θέσεις που ήταν όλοι αυτοί που μας έφεραν ως εδώ. Και είμαστε σε ένα σταυροδρόμι. Θα διαιωνίσουμε την ανοησία, την ανηθικότητα, τον ατομικισμό παλεύοντας για τα όνειρα του ’80 και του ’90 που βάλτωσαν; Θα επενδύσουμε κι άλλο στη ματαιοδοξία, θα κάνουμε τα στραβά μάτια στην ασέβεια, θα παραβλέπουμε τους κανόνες, θα ζούμε χωρίς όρια κοιτάζοντας μόνο το προσωπικό μας συμφέρον; Η επόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση είναι εκεί, στη γωνία και ήδη μας κάνει νεύματα…

Η αλήθεια είναι πως εμείς, οι σημερινοί σαραντάρηδες, είμαστε απομονωμένα νησιά, που βουλιάζουν ακριβώς επειδή είναι μόνα και βουτηγμένα σε ένα μονίμως ανικανοποίητο εγώ. Χωρίς κοινότητα, με ένα σωρό καθήκοντα και απαιτήσεις που είναι αδύνατο να εκπληρωθούν όλα, ξεχνάμε πως αυτή τη στιγμή κρατάμε τον κόσμο που μας παρέδωσαν. Στα νιάτα μας δεν επαναστατήσαμε μαζικά. Ίσως τώρα είμαστε υποχρεωμένοι όσο ποτέ να αμφισβητήσουμε τις αξίες των προηγούμενων δεκαετιών, που αποδυναμώνουν τα άτομα, τις οικογένειες και τις κοινωνίες.

Αν κάτι χρειάζεται ο άνθρωπος του 21ου αιώνα είναι να φτιάξει γέφυρες, μικρές συλλογικότητες, να βρει ξανά την ανθρωπιά, την απλότητα, την αλληλοβοήθεια, να σκεφτεί τον πλανήτη, τον συνάνθρωπο, να αγαπήσει τον εαυτό του χωρίς να προσπαθεί διαρκώς να τον τελειοποιεί. Να βγει από τον εγωισμό του και να μπει ξανά σε ομάδες.

Είμαστε οι σημερινοί σαραντάρηδες, οι ψηφοφόροι, οι δημοσιογράφοι, οι επιστήμονες, οι καλλιτέχνες, οι δάσκαλοι, οι πολιτικοί, οι επιχειρηματίες, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι εργαζόμενοι σε κάθε τομέα, είμαστε οι γονείς μας, είμαστε αυτοί που μας έφεραν ως εδώ. Το μέλλον των παιδιών μας περιμένει στη γωνία και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο δεν πρέπει να βουλιάζουμε άλλο.

Δημοφιλή