Οι περισσότεροι άνθρωποι που πίνουν καφέ εκτιμούν την ενέργεια που τους προσφέρει άμεσα. Ωστόσο, σε μια νέα μελέτη που παρουσιάστηκε σήμερα στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο καφές μπορεί να προσφέρει μακροπρόθεσμα οφέλη ως προς μια υγιή γήρανση.
Η μελέτη δεν έχει αξιολογηθεί ανθρώπους με παρόμοια αρμοδιότητα με εκείνους που την διενήργησαν, ούτε έχει δημοσιευτεί, αλλά ήταν απαιτητική και περιλάμβανε μεγάλο αριθμό γυναικών που παρακολουθήθηκαν για πολλά χρόνια. Προσθέτει επίσης σε ένα μεγάλο σώμα αποδεικτικών στοιχείων που συνδέουν τον καφέ με μακρύτερη ζωή και διάφορα οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένου του χαμηλότερου κινδύνου για ορισμένες χρόνιες ασθένειες — αν και όλες αυτές οι μελέτες είχαν περιορισμούς, μεταξύ των οποίων το γεγονός ότι ήταν παρατηρητικές και δεν μπορούσαν να αποδείξουν αιτία και αποτέλεσμα.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα που συνδέουν τον καφέ με την υγιέστερη γήρανση δεν προκάλεσαν έκπληξη, δηλώνει η Φανγκ Φανγκ Ζανγκ, καθηγήτρια διατροφικής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Tufts, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Τα δεδομένα είναι αρκετά συνεπή ως προς το ότι η κατανάλωση καφέ είναι πραγματικά ευεργετική», είπε.
Τι ανακάλυψε η νέα έρευνα;
Στη μελέτη οι ερευνητές παρακολούθησαν περισσότερες από 47.000 νοσοκόμες για αρκετές δεκαετίες, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1970. Κάθε λίγα χρόνια, οι γυναίκες απαντούσαν σε λεπτομερείς ερωτήσεις σχετικά με τη διατροφή τους, συμπεριλαμβανομένου του πόσο καφέ, τσάι και κόλα (όπως Coca-Cola ή Pepsi) συνήθως έπιναν. Στη συνέχεια, οι επιστήμονες εξέτασαν πόσες από τις γυναίκες ήταν ακόμα ζωντανές και πληρούσαν αυτό που εκείνοι είχαν ορίσει ως «υγιή γήρανση» το 2016.
Πάνω από 3.700 γυναίκες πληρούσαν τα κριτήρια: Ήταν 70 ετών και άνω, δήλωναν καλή σωματική και ψυχική υγεία, ανέφεραν ότι δεν έχουν παρουσιάσει γνωστικές διαταραχές ή προβλήματα μνήμης, και δεν έπασχαν από 11 χρόνιες ασθένειες, όπως καρκίνο, διαβήτη τύπου 2, καρδιακές παθήσεις, νεφρική ανεπάρκεια, νόσο του Πάρκινσον και σκλήρυνση κατά πλάκας κ.α.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν μια συσχέτιση μεταξύ της ποσότητας καφεΐνης που κατανάλωναν συνήθως οι γυναίκες (κυρίως από τον καφέ) όταν ήταν μεταξύ 45 και 60 ετών και της πιθανότητας να γερνούν υγιεινά. Αφού έλαβαν υπόψη άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη γήρανση, όπως η συνολική διατροφή τους, η ποσότητα άσκησης και το αν κάπνιζαν, εκείνες που κατανάλωναν την περισσότερη καφεΐνη (ισοδύναμη με σχεδόν επτά φλιτζάνια καφέ των 230 ml την ημέρα) είχαν 13% περισσότερες πιθανότητες να γεράσουν υγιείς σε σύγκριση με εκείνες που κατανάλωναν τη λιγότερη καφεΐνη (ισοδύναμη με λιγότερο από ένα φλιτζάνι την ημέρα).
Η κατανάλωση τσαγιού ή καφέ χωρίς καφεΐνη δεν συσχετίστηκε με την υγιή γήρανση, σύμφωνα με ότι διαπίστωσαν οι ερευνητές. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στη μελέτη κατανάλωναν γενικά λιγότερο τσάι και καφέ χωρίς καφεΐνη, οπότε ίσως οι ερευνητές είχαν λιγότερες πιθανότητες να ανακαλύψουν οφέλη που να συνδέονται με αυτά, σύμφωνα με την Σάρα Μαχντάβι, αναπληρώτρια καθηγήτρια διατροφικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, η οποία ηγήθηκε της μελέτης. Το τσάι και ο καφές χωρίς καφεΐνη περιέχουν επίσης λιγότερη καφεΐνη, ενώ το τσάι έχει διαφορετικά φυτικά συστατικά από τον κανονικό καφέ, κάτι που μπορεί επίσης να εξηγεί τα αποτελέσματα, όπως προσέθεσε.
Η κατανάλωση κόλα (όπως Coca-Cola ή Pepsi), μια άλλη πιθανή πηγή καφεΐνης, συσχετίστηκε με σημαντικά μειωμένες πιθανότητες υγιούς γήρανσης.
Η δρ Μαχντάβι προειδοποίησε ότι, ενώ η κατανάλωση έως και επτά μικρών φλιτζανιών καφέ την ημέρα συσχετίστηκε με υγιή γήρανση στη μελέτη, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η κατανάλωση τόσο μεγάλων ποσοτήτων θα ωφελήσει όλους, ούτε ότι είναι υγιεινό να το κάνουμε.
Έρευνες σε άλλες ομάδες ανθρώπων υποδηλώνουν ότι τα οφέλη του καφέ για την υγεία μπορεί να σταθεροποιηθούν ή ακόμη και να μειωθούν όταν καταναλώνουμε περισσότερες από τρεις έως τέσσερις κούπες την ημέρα.
Τι αναφέρουν, λοιπόν, άλλες μελέτες
Πολλές άλλες μελέτες έχουν συνδέσει την τακτική κατανάλωση καφέ με χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάιο και στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 46.000 ενήλικες στις Η.Π.Α., η δρ Ζανγκ και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν ότι όσοι κατανάλωναν μία έως τρεις κούπες καφέ την ημέρα είχαν περίπου 15% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν μέσα στα επόμενα 9 έως 11 χρόνια σε σύγκριση με όσους δεν έπιναν καφέ. Ωστόσο, αυτό το όφελος εξαφανίστηκε για τα άτομα που δήλωσαν ότι συνήθως πρόσθεταν περισσότερο από μισό κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη στον καφέ τους και για τα άτομα που πρόσθεταν περισσότερο από ένα γραμμάριο κορεσμένου λίπους (ισοδύναμο με περίπου μία κουταλιά της σούπας κρέμα γάλακτος ή 3,5 κουταλιές της σούπας πλήρες γάλα) ανά φλιτζάνι καφέ.
Έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι οι άνθρωποι που πίνουν καφέ τακτικά έχουν χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, διαβήτη τύπου 2, νόσο του Πάρκινσον, ηπατικών παθήσεων, οστεοπόρωσης και ορισμένων τύπων καρκίνου.
Αυτού του είδους οι μελέτες δεν μπορούν να αποδείξουν την αιτιώδη συνάφεια, δηλώνει ο Αλαντίν Σαντιάμπ, αναπληρωτής καθηγητής δημόσιας υγείας και ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο.
Ωστόσο, επειδή τα οφέλη που συνδέονται με τον καφέ είναι τόσο σταθερά, είναι απίθανο να εξηγούνται εξ ολοκλήρου από άλλες πτυχές της ζωής ενός ατόμου, συμπληρώνει η δρ Ζανγκ. Αν μη τι άλλο, η κατανάλωση καφέ συνδέεται συχνά με ανθυγιεινές συνήθειες, όπως το κάπνισμα και η έλλειψη άσκησης. Το γεγονός ότι παρατηρούνται οφέλη μετά τη συνεκτίμηση αυτών των διαφορών σημαίνει ότι ο καφές πιθανώς βοηθά, εξηγεί συγκεκριμένα η ίδια.
Πώς μπορεί ο καφές να προστατεύει την υγεία μας
Οι ερευνητές δεν είναι απολύτως σίγουροι για τους λόγους για τους οποίους ο καφές μπορεί να είναι ευεργετικός. «Είναι λίγο μυστήριο», δηλώνει η Μέριλιν Κορνέλις, αναπληρώτρια καθηγήτρια προληπτικής ιατρικής στη Northwestern Feinberg School of Medicine.
Μελέτες σε ποντίκια έχουν διαπιστώσει ότι η καφεΐνη μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη και να προστατεύσει τα εγκεφαλικά κύτταρα από βλάβες. Επίσης, μελέτες σε ανθρώπους έχουν διαπιστώσει τη σχέση μεταξύ της τακτικής κατανάλωσης καφέ (όχι ντεκαφεϊνέ) και της μείωσης του κινδύνου εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον.
Αν και η νέα μελέτη δεν βρήκε οφέλη που να σχετίζονται με τον καφέ χωρίς καφεΐνη, άλλες έρευνες τον έχουν συνδέσει, μαζί με τον κανονικό καφέ, με χαμηλότερα ποσοστά διαβήτη τύπου 2 και άλλων παθήσεων, σύμφωνα με την δρ Κορνέλις. Το τσάι περιέχει επίσης πολλές ευεργετικές ενώσεις, και η κατανάλωσή του έχει συνδεθεί με καλύτερη υγεία της καρδιάς και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Το ζουμί;
Εάν πίνουμε καφέ τακτικά, ας θεωρήσουμε τα νέα ευρήματα και άλλα παρόμοια ως καλά νέα που μπορεί να ωφελήσουν την υγεία μας — αρκεί να μην προσθέτουμε σ′ αυτόν πάρα πολύ κρέμα ή ζάχαρη, συμβουλεύει η δε Ζανγκ.
Αλλά αν δεν μας αρέσει ο καφές, σύμφωνα με την δρ Μαχντάβι δεν υπάρχει λόγος να αρχίσουμε να πίνουμε. Μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο ή να κάνει μερικούς ανθρώπους να αισθάνονται άγχος ή νευρικότητα.
Υπάρχουν πολλοί άλλοι, πιο τεκμηριωμένοι τρόποι για να βελτιώσουμε την υγεία και να αποκτήσουμε μακροζωία μας, καταλήγει ο δρ Σαντιάμπ, όπως η ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση, ο επαρκής ύπνος και η ενεργή κοινωνική ζωή.
ΠΗΓΗ: NYT