Ξεπερνώντας το Άγχος (και γιατί είναι σημαντικό να το κάνετε)

Ξεπερνώντας το Άγχος (και γιατί είναι σημαντικό να το κάνετε)
sebastianosecondi via Getty Images

Ζείτε μέσα άγχος; Έχετε μια μόνιμη αίσθηση πως σας κυνηγούν ή πως δε σας φτάνει ο χρόνος για τίποτα; Εκνευρίζεστε με το παραμικρό και βλαστημάτε;

Αν απάντησατε στα παραπάνω θετικά, δεν είναι καθόλου τυχαίο το ότι ξεχνάτε. Είτε είστε μαθητής είτε φοιτητής είτε εργαζόμενος, το μυαλό σας αδυνατεί να αποδώσει τα μέγιστα υπό αυτές τις συνθήκες. Ο λόγος είναι απλός: όταν είμαστε υπό το καθεστώς άγχους το μυαλό υπολειτουργεί. Κάποιες έρευνες έχουν δείξει μάλιστα ότι μπορεί να υπολειτουργεί έως και κατά 70%. Το ποσοστό είναι τρομακτικό και ίσως να σας σοκάρει, αλλά πολλές φορές χρειάζεται ένα δυνατό σοκ για να αρχίσουμε να αναθεωρούμε και να ψάχνουμε τρόπους να αλλάξουμε τις συνθήκες που δε μας εξυπηρετούν.

Η διαχείριση άγχους είναι ένα από τα σημαντικότερα στάδια τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην επαγγελματική ζωή, ώστε να μπορεί κανείς να ανταπεξέλθει με όλες του τις δυνάμεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει καθημερινά. Παράλληλα, αποτελεί το πιο παραμελημένο στάδιο και δεν του δίνεται ποτέ η απαιτούμενη αξία και σημασία, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε χαμηλότερες επιδόσεις και περισσότερα λάθη, χάνοντας πολύτιμο χρόνο στην πορεία. Αυτός είναι και ο λόγος που δίνω ιδιαίτερη έμφαση σε αυτήν σε όλα τα σεμινάρια και εργαστήριά μου.

Τι να το κάνετε ένα υπερ-εργαλείο όπως είναι το μυαλό σας, αν μπορείτε να χρησιμοποιήσεις μόνο ένα μικρό ποσοστό των δυνατοτήτων του, κάνοντας συχνά λάθη και αδυνατώντας να αντιδράσετε γρήγορα και να αντιμετωπίσετε οποιαδήποτε κατάσταση με καθαρή σκέψη και πλήρη επίγνωση;

Το άγχος δημιουργεί συνθήκες fight or flight. Με απλά λόγια, δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για να το βάλεις στα πόδια όταν σε κυνηγούν λιοντάρια στη ζούγκλα ή να αμυνθείς αν χρειαστεί. Το μυαλό όμως δε χρειάζεται να λειτουργεί εκείνη την ώρα σε υψηλές ταχύτητες. Ίσα ίσα, φροντίζει να εστιάσει μόνο στα απολύτως απαραίτητα που αφορούν την επιβίωση και μόνον αυτήν.

Καλά όλα αυτά στην περίπτωση πραγματικού κινδύνου, αλλά, δυστυχώς, οι περισσότεροι από εμάς βιώνουν αυτές τις συνθήκες καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας, πράγμα που καθιστά τη μάθηση και την απομνημόνευση πρακτικά αδύνατες. Πόσο μάλλον το να πάρει κανείς σωστές αποφάσεις ή το να αξιολογήσει σωστά την όποια κατάσταση. Το άγχος φθείρει όλους τους μηχανισμούς που μας βοηθούν να λειτουργούμε στο 100% και ενίοτε (αν όχι πάντα) μας αρρωσταίνει κι από πάνω.

Καλά τα λέω… Σας άγχωσα κι άλλο και το ξέρω. Δε θα έγραφα όμως αυτό το άρθρο αν δεν είχα και κάτι να σας προτείνω.

Υπάρχουν μερικά απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αρχίσετε να αλλάζετε τις συνθήκες μέσα στο σώμα σας και να αποκτήσετε καλύτερη ποιότητα ζωής. Βλέπετε, ο σκοπός δεν είναι απλά το να μαθαίνετε και να θυμάστε καλύτερα, αλλά και το να ζείτε και να ανασαίνετε δίχως να αισθάνεστε διαρκώς ένα βάρος στο στήθος σας.

Μη φοβού… Δε θα σας ζητήσω να κάνετε διαλογισμό, αν και έχουν αποδειχθεί τα πολλαπλά του οφέλη. Εκείνο που μπορείτε όμως να κάνετε ανά πάσα στιγμή είναι το να πάρετε δέκα βαθιές ανάσες. Η αλήθεια είναι πως ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω σας, όσο κι αν είναι αδύνατον να ελέγξετε τις όποιες συνθήκες επικρατούν, εκείνο που μπορείτε να κάνετε είναι να ελέγξετε την αναπνοή σας.

Οι περισσότεροι από εμάς δεν αναπνέουμε βαθιά και το έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ που δε μπορούμε καν να το αντιληφθούμε. Αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, τότε μάλλον θα δυσκολευτείτε λίγο στην αρχή. Αξίζει όμως τον κόπο και μετά από λίγο δε θα θέλετε να γυρίσετε πίσω. Η βαθιά αναπνοή έχει την εξής ιδιότητα: πείθει την καρδιά πως όλα είναι καλά και πως δεν υπάρχει κίνδυνος. Η καρδιά με τη σειρά της δίνει εντολή στον εγκέφαλο και εκείνος ηρεμεί όλα τα υπόλοιπα όργανα.

Μπορείς λοιπόν να ελέγξετε το άγχος σας, ακόμα και αν αυτό αποτελεί μια εφήμερη λύση. Με τον καιρό, το να αναπνέετε βαθιά θα μετατραπεί σε κάτι που δε θα χρειάζεται να κάνετε συνειδητά, απλά θα συμβαίνει.

Το να αναπνέουμε βαθιά μας βοηθά και κάπου αλλού. Μας “αναγκάζει” να ζούμε πιο ενσυνείδητα. Πόσες φορές λειτουργείτε στον αυτόματο πιλότο με αποτέλεσμα να μη θυμάστε πού άφησατε τα κλειδιά σας ή πού πάρκαρατε το αυτοκίνητο; Απλά και μικρά παραδείγματα που αποτελούν ενδείξεις πως το στρες στη ζωή σου είναι μάλλον πάνω από τα φυσιολογικά, ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνετε.

Κάτι ακόμα που μπορεί να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε είναι το να αρχίσετε να ακούτε κλασική μουσική την ώρα που μελετάτε ή εργάζεστε. Η κλασική μουσική και ειδικά η μπαρόκ κλασική μουσική, έχει την ιδιότητα να βοηθά την καρδιά να ηρεμήσει. Η καρδιά συγχρονίζει με τη συχνότητα της μουσικής και… voila! Αρχίζει και η αναπνοή να ηρεμεί, καθώς πέφτουν τα επίπεδα άγχους του οργανισμού. Αντίστοιχα, η έντονη μουσική όπως η ροκ ή η μέταλ, έχει την ιδιότητα να ανεβάζει τους χτύπους της καρδιά και, όπως κατάλαβες μέχρι τώρα, κάτι τέτοιο δε σε εξυπηρετεί. Καλή η ροκ και η μέταλ μουσική, αλλά καθετί στον χρόνο του για να μπορούμε να ζούμε τη ζωή που θέλουμε, όχι τη ζωή που θέλουμε να αποφύγουμε.

Λοιπόν! Ετοιμοι να αρχίσετε να αναπνέετε βαθιά και να παρατηρείτε τις αλλαγές μέσα σας και γύρω σας; Μην ξεχνάτε πως όσο κι αν δυσκολευτείτε στην αρχή, αξίζει τον κόπο και ο μελλοντικός εαυτός σας θα σας ευγνωμονεί για την προσπάθεια και την επιμονή. Θα δείτε πως θα γίνεται όλο και πιο εύκολο το να κρατάτε την ψυχραιμία σας και συγχρόνως θα ελαττώνεται η αίσθηση πως δεν έχετε τον έλεγχο της ζωή σας. Μεταξύ μας, αυτός είναι ένας από τους πιο στρεσογόνους παράγοντες στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου και είναι τόσο απλό το να πάρετε ξανά το έλεγχο στα χέρια σας. Μερικά ακόμα χρήσιμα tips θα βρείτε εδώ και εδώ.

Δοκίμαστε να το κάνετε για μια μόνο εβδομάδα και θα με θυμηθείτε.