Του Μάνου Κρανίδη*
Μια πρόσφατη έρευνα της Focus Bari σχετικά με την αγορά ακινήτων, η οποία παρουσιάστηκε στο εξαιρετικό συνέδριο Real Market, αποκαλύπτει σημαντικές τάσεις και ζητήματα που αφορούν την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς. Η γενική εικόνα δείχνει υψηλή ζήτηση, τιμές και συναλλαγές, ιδιαίτερα στον τομέα της κατοικίας. Ωστόσο, υπάρχουν και συμπληρωματικές τάσεις που απαιτούν προσοχή και μελέτη από όλους τους εμπλεκόμενους, συμπεριλαμβανομένης της πολιτείας και των εκατοντάδων παικτών της αγοράς.
AdvertisementAdvertisement
Πάνω από το 33% των Ελλήνων δηλώνει ότι τα έσοδά του δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του, ενώ το 50% «τα βγάζει πέρα» με δυσκολία. Μόνο το 14% δηλώνει ότι έχει επαρκή έσοδα. Αυτό σημαίνει ότι το 85% των πολιτών δεν έχει τη δυνατότητα να συμμετάσχει στην αγορά ακινήτων ή να συντηρήσει τα υπάρχοντα ακίνητά του.
Το 50% των Ελλήνων διαμένει σε ιδιόκτητο ακίνητο. Η ενοικίαση αφορά κυρίως άτομα με χαμηλότερα εισοδήματα, κάτω από 20.000 ευρώ ετησίως. Σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, το ποσοστό ενοικίασης στην Ελλάδα είναι υψηλότερο, με αύξηση της ζήτησης και των τιμών κατοικίας.
Παρά τις κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις, η κατοχή ακινήτων παραμένει θεμελιώδης πυλώνας ασφάλειας και επένδυσης για τα ελληνικά νοικοκυριά, με το 70% να κατέχει ιδιόκτητο ακίνητο.
Μόνο το 33% των ιδιοκτητών εκμεταλλεύεται οικονομικά την περιουσία του. Αυτοί που το κάνουν, απολαμβάνουν μεγαλύτερη οικονομική άνεση.
Οι μακροχρόνιες μισθώσεις αποτελούν την κύρια πηγή εσόδων από ακίνητα, ενώ οι βραχυχρόνιες μισθώσεις περιορίζονται κατά 25% και οι βραχυχρόνιες στο 5%.
Advertisement
Η πλειονότητα των ιδιοκτητών διαθέτει κατοικίες που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του ’70, του ’80 και του ’00, φτάνοντας το 90% του συνόλου.
Οι περισσότερες κατοικίες ανήκουν στη μεσαία κατηγορία, αντικατοπτρίζοντας την εικόνα ενός τυπικού νοικοκυριού με «μετρημένες» στεγαστικές ανάγκες έως 120 τ.μ., ενώ μόλις το 14% διαμένει σε μεγαλύτερη κύρια κατοικία.
Η ανακαίνιση παραμένει προτεραιότητα για τους ιδιοκτήτες, με σχεδόν 1 στους 2 να έχει πραγματοποιήσει εργασίες τα τελευταία 5 χρόνια, αλλά μόνο το 7% έχει προχωρήσει σε εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης.
Advertisement
Το μέσο ετήσιο έσοδο από ακίνητα είναι σχεδόν διπλάσιο για εκείνους που έχουν ανακαινίσει την τελευταία πενταετία.
Σχεδόν το 85% των πολιτών αναγνωρίζει την έντονη πίεση που ασκείται στο κόστος στέγασης, με την πλειοψηφία να «αναθέτει» την ευθύνη της λύσης στο Κράτος, κυρίως μέσω της μείωσης της φορολογίας και της επιδότησης ενοικίου.
Οι απόψεις διίστανται σχετικά με την επενδυτική αξία των ακινήτων, καθώς μόλις 1 στους 3 Έλληνες την θεωρεί σίγουρη επένδυση.
Advertisement
Περίπου 1 στους 5 Έλληνες σκέφτεται να αποκτήσει ακίνητο μέσα στα επόμενα 1-2 χρόνια, σε μια αγορά όπου οι περισσότεροι ήδη κατέχουν ιδιοκτησία και το γενικό κλίμα προτρέπει σε συγκράτηση!
Συνοψίζοντας, η αγορά ακινήτων χαρακτηρίζεται από πολλούς μικρομεσαίους ιδιοκτήτες που διαθέτουν λίγες ιδιοκτησίες και εισοδήματα κυρίως από βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Η ιδιοκατοίκηση είναι υψηλή αλλά μειώνεται, ενώ πολλά από τα ακίνητα είναι παλαιά, κατασκευασμένα πριν το 2000, και χρειάζονται ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση.
AdvertisementΥπάρχει επίσης άμεση ανάγκη για μείωση της φορολογίας και αξιοποίηση δημόσιων ακινήτων ως λύση στο στεγαστικό πρόβλημα. Αν και η αγορά αυτή έχει δυναμική, σήμερα αφορά μόλις το 20% του πληθυσμού, όπως και η συνολική οικονομία. Αυτή η οικονομία του 1/5 απαιτεί μέτρα στήριξης για την πραγματική βιώσιμη ανάπτυξη, την ιδιοκατοίκηση και την αύξηση των εισοδημάτων. Η πρόκληση είναι μπροστά μας.
AdvertisementΔείτε εδώ όλη την έρευνα της Focus Bari σχετικά με την αγορά ακινήτων, η οποία παρουσιάστηκε στο συνέδριο Real Market
*Ο Μάνος Κρανίδης είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, CEO Τεχνική εταιρεία «KRAMA PROPERTY»,Γραμματέας Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ, Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου
