Ένα βήμα πριν από νέα περιοριστικά μέτρα στην κτηνοτροφία βρίσκεται η κυβέρνηση, καθώς η ευλογιά των αιγοπροβάτων εξαπλώνεται με ανησυχητική ταχύτητα, προκαλώντας πανικό σε παραγωγούς και αγορά. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, πάνω από 275.000 ζώα έχουν θανατωθεί, με το κόστος των απωλειών να εκτιμάται άνω των 350 εκατ. ευρώ. Οι εστίες εξαπλώνονται από τη Θράκη και τη Θεσσαλία ως τη Δυτική Ελλάδα, δημιουργώντας συνθήκες κρίσης που θυμίζουν πανδημία — αυτή τη φορά στην αγροτική παραγωγή.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς κρέατος, ένα νέο «λοκ ντάουν» στη μετακίνηση ζώων, ζωοτροφών και γάλακτος θα πυροδοτήσει αλυσιδωτές ανατιμήσεις από εβδομάδα σε εβδομάδα, της τάξης του +1 έως +2 ευρώ το κιλό, κάνοντας το αρνί ακριβότερο ακόμη και από το ήδη απλησίαστο μοσχάρι. Ήδη οι τιμές σε ορισμένες περιοχές έχουν αρχίσει να ανεβαίνουν, καθώς η προσφορά μειώνεται δραματικά, με την παραγωγή γάλακτος να υποχωρεί και τα σφαγεία να λειτουργούν υπό περιορισμούς.
Οι συνέπειες δεν σταματούν στο κρέας. Το αιγοπρόβειο γάλα αποτελεί πρώτη ύλη για φέτα, μανούρι, γραβιέρα και παραδοσιακό γιαούρτι — προϊόντα που δεσπόζουν στα ράφια και στις εξαγωγές. Ελλείψεις στην πρώτη ύλη θα οδηγήσουν σε αύξηση τιμών και πιθανά κενά στην αγορά, την ώρα που η περίοδος των Χριστουγέννων πλησιάζει, παραδοσιακά με κορύφωση της κατανάλωσης.
Παράλληλα, η φέτα και το γιαούρτι, δύο από τα σημαντικότερα εξαγώγιμα προϊόντα της χώρας, κινδυνεύουν να υποστούν σοβαρά πλήγματα, τόσο σε όγκους όσο και σε διεθνή αξιοπιστία — ειδικά αν εφαρμοστούν μέτρα όπως εμβολιασμοί που θέτουν σε κίνδυνο το καθεστώς ΠΟΠ.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης βρίσκεται αντιμέτωπη με δύσκολες αποφάσεις. Οι τοπικές κοινωνίες πιέζουν για άμεσο εμβολιασμό, ενώ οι κεντρικές υπηρεσίες προειδοποιούν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να τινάξει στον αέρα το καθεστώς προστασίας της φέτας. Το δίλημμα είναι σκληρό: προστασία της παραγωγής ή “πάγωμα” της αγοράς με ανυπολόγιστο οικονομικό κόστος.
Αν εφαρμοστεί lockdown, σύμφωνα με κτηνοτρόφους και παράγοντες της αγοράς, οι συνέπειες θα είναι πολλαπλές:
Γάλα & γαλακτοκομικά: Η παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος θα συρρικνωθεί, δημιουργώντας ελλείψεις σε προϊόντα όπως φέτα, μανούρι, και γιαούρτι. Η ασφάλεια των ΠΟΠ προϊόντων τίθεται υπό αμφισβήτηση αν κινηθούν μέτρα όπως ο εμβολιασμός.
Τιμές στο κρέας: Στα κρεοπωλεία ήδη γίνονται αισθητές αυξήσεις ως συνέπεια της περιορισμένης προσφοράς. Κατά τα Χριστούγεννα, η ζήτηση κορυφώνεται — ο συνδυασμός ελλείψεων και αυξημένων κόστους μεταφοράς/σφαγής μπορεί να εκτοξεύσει τιμές.
Εξαγωγές: Η φέτα και το αιγοπρόβειο γιαούρτι είναι σήματα κατατεθέντα των ελληνικών εξαγωγών. Οποιοδήποτε περιορισμός στην παραγωγή ή στην κυκλοφορία των προϊόντων θα πλήξει τα έσοδα εξωτερικού, και μπορεί να πλήξει και την ΠΟΠ αναγνώριση προϊόντων όπως η φέτα.
Ένα νέο lockdown στον κλάδο δεν θα είναι απλώς υγειονομικό μέτρο — θα είναι οικονομικός σεισμός σε μια περίοδο που η αγορά ήδη «βράζει».
