Την ώρα που τα ανεξόφλητα χρέη προς το Δημόσιο διογκώνονται με ανησυχητική ταχύτητα, η ΑΑΔΕ και το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας εξετάζουν, σύμφωνα με πληροφορίες, μια από τις πιο σημαντικές αλλαγές στη διαχείριση ιδιωτικού χρέους των τελευταίων ετών, την εισαγωγή εξατομικευμένων ρυθμίσεων οφειλών, σχεδιασμένων πάνω στις πραγματικές δυνατότητες κάθε φορολογούμενου. Πρόκειται για ένα μέτρο που βρίσκεται στο επίκεντρο έντονων διεργασιών, καθώς τα δεδομένα έχουν πάρει πλέον διαστάσεις που δεν επιδέχονται άλλες καθυστερήσεις.
Τα στοιχεία είναι αμείλικτα, καθώς τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη που δημιουργήθηκαν μέσα στη χρονιά πλησιάζουν τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το συνολικό ύψος των οφειλών έχει ξεπεράσει τα 112 δισ. ευρώ. Το “βουνό” αυτό αυξάνεται μήνα με τον μήνα, δημιουργώντας μια πίεση που φτάνει μέχρι το Μαξίμου και τον στενό πυρήνα του οικονομικού επιτελείου. Οι πιέσεις είναι ασφυκτικές και από την πλευρά των φορέων της αγοράς, που ζητούν από την κυβέρνηση να βρει μια λύση, δίνοντας περισσότερες δόσεις, και φτιάχνοντας ρυθμίσεις που να είναι βιώσιμες.
Οι οριζόντιες λύσεις, που εξασφαλίζουν οι πάγιες ρυθμίσεις που ισχύουν σήμερα, δεν λειτουργούν στην πράξη. Οι 12 ή 24 δόσεις είναι ανεπαρκείς για ένα νοικοκυριό που ήδη παλεύει με στεγαστικά, καταναλωτικά, αυξημένο κόστος ζωής και υποχρεώσεις που συσσωρεύονται. Το ίδιο ισχύει και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες βλέπουν τον κύκλο εργασιών τους να συμπιέζεται ενώ οι φορολογικές υποχρεώσεις τρέχουν με σταθερότητα που δεν συγχωρεί.
Αν οι δόσεις δεν είναι ρεαλιστικές, δεν πληρώνονται
Σε αυτό το περιβάλλον, εξετάζεται ένα νέο μοντέλο που επιχειρεί να ευθυγραμμίσει το κράτος με την πραγματικότητα. Οι ρυθμίσεις θα αξιολογούν εισόδημα, ρευστότητα, περιουσία, εποχικότητα κερδών, αλλά και το συνολικό χρηματοοικονομικό προφίλ κάθε οφειλέτη. Θα προτείνουν αριθμό δόσεων που να μπορεί πράγματι να καταβληθεί, ώστε η ρύθμιση να μην καταρρέει μετά από δύο ή τρεις μήνες — όπως συμβαίνει σήμερα για έναν στους τρεις φορολογουμένους.
Νέα φιλοσοφία
Η εξίσωση είναι απλή: Αν οι δόσεις δεν είναι ρεαλιστικές, δεν πληρώνονται. Και αν δεν πληρώνονται, τα χρέη διογκώνονται και το κράτος χάνει έσοδα… Αυτή η εξίσωση είναι που οδηγεί τους αρμόδιους να αναζητήσουν μια λύση που να είναι ταυτόχρονα κοινωνικά δίκαιη και δημοσιονομικά αποτελεσματική. Οι πιέσεις προς το οικονομικό επιτελείο δεν προέρχονται μόνο από τα νούμερα, αλλά και από την ανάγκη να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός και τα επιτόκια έχουν κάνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό πιο εύθραυστο από ποτέ.
Αν το σχέδιο υλοποιηθεί, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την πιο ρεαλιστική και ανθρώπινη διαχείριση χρεών που έχει γνωρίσει η χώρα. Ένα σύστημα που δεν θα ζητά από τον πολίτη να κάνει το αδύνατο, αλλά θα του δίνει τον χώρο να αναπνεύσει και τελικά, να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.
Σε μια περίοδο που τα ληξιπρόθεσμα χρέη απειλούν να γίνουν νέο “εθνικό πρόβλημα”, η εξατομικευμένη ρύθμιση μπορεί να αποδειχθεί η πιο καίρια παρέμβαση των τελευταίων ετών…
