Εκτός από τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, περιουσίες που γίνονται στάχτη και χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα καμμένης γης, οι πυρκαγιές και οι ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως καύσωνας και ξηρασία που έπληξαν την Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι, άφησαν πίσω τους μια «μαύρη τρύπα» 43 δισ. ευρώ με την ΕΕ να εκτιμά ότι έως το 2029 το κόστος θα αυξηθεί στα 126 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, το άμεσο πλήγμα στην οικονομία της Ευρωζώνης από ένα μόνο καλοκαίρι καύσωνα, ξηρασίας και πλημμυρών ανήλθε στο 0,26% του ΑΕΠ της το 2024.
Η μεγαλύτερη ζημιά, προκλήθηκε στην Κύπρο, την Ελλάδα, τη Μάλτα και τη Βουλγαρία – καθεμία από τις οποίες υπέστη απώλειες άνω του 1% της «ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας» (παρόμοιο με το ΑΕΠ) τυο 2024. Ακολούθησαν άλλες μεσογειακές χώρες, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία.
Οικονομολόγοι του Πανεπιστημίου του Μάνχαϊμ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μιλώντας στον Guardian, χαρακτήρισαν τα στοιχεία πολύ «συντηρητικά» μπροστά στην πραγματική εικόνα, καθώς -όπως υποστηρίζουν- δεν έχουν υπολογιστεί οι πρωτοφανείς πυρκαγιές που έκαψαν τη νότια Ευρώπη σε συνδυασμό με τα ακραία καιρικά φαινομένων στις ίδιες χώρες, την ίδια στιγμή.
Ο Σεχρίς Ουσμάν, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ, δήλωσε ότι οι «έγκαιρες εκτιμήσεις» της μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να λάβουν πιο παποτελεσματικά μέτρα. «Το πραγματικό κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων εμφανίζεται αργά, επειδή αυτά τα γεγονότα επηρεάζουν ζωές και αλλάζουν δραστικά τη διαβίωση των ανθρώπων πέρα από τον αρχικό αντίκτυπο» υπογραμμίζει.
Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι η κλιματική αλλαγή έκανε την εμφάνιση καύσωνας 40 φορές πιο πιθανό στην Ισπανία και την Πορτογαλία και 10 φορές πιο πιθανό στην Ελλάδα και την Τουρκία. Ο αριθμός των νεκρών από τον καύσωνα του Ιουνίου εκτιμάται ότι έχει τριπλασιαστεί σε 12 μεγάλες πόλεις λόγω των αερίων του θερμοκηπίου.
Μεγαλύτερο το μακροχρόνιο κόστος
Ενώ οι περισσότερες έρευνες για το οικονομικό κόστος της κλιματικής κρίσεις εστιάζουν στις άμεσες επιπτώσεις, όπως οι καταστροφές περιουσιακών στοιχείων και το κόστος των αποζημιώσεων, οι συγγραφείς της νέας μελέτης ερεύνησαν και το μακροπρόθεσμο κόστος όπως οι απώλειες θέσεων εργασίας σε περιοχές που επλήγησαν, η μείωση των ωρών απασχόλησης σε περιόδους καύσωνα και άλλων ακραίων καιρικών φαινομένων και ο χρόνος μετακίνησης μετά από πλημμύρες που προκαλούν ζημιές σε δρόμους και σιδηροδρόμους.
Ο Stéphane Hallegatte, επικεφαλής οικονομολόγος για το κλίμα στην Παγκόσμια Τράπεζα, επιβεβαίωσε ότι οι ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων είναι ιστορικά μεγαλύτερες από τις άμεσες επιπτώσεις και διαρκούν περισσότερο από ό,τι φαντάζονται οι άνθρωποι.
Ο Gert Bijnens, οικονομολόγος στην Εθνική Τράπεζα του Βελγίου, δήλωσε ότι η διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας ήταν ένα από τα πιο σημαντικά «κρυφά κόστη» που συνήθως δεν υπολογίζονταν. Σε μελέτη που συμετείχε για το κόστος των καταστροφικών πλημμυρών στο Βέλγιο το 2021 διαπίστωσε ότι οι πωλήσεις σε μεταποιητικές εταιρείες που βρίσκονταν μακριά από την περιοχή της καταστροφής μειώθηκαν απότομα εξαιτίας των προμηθευτών τους στις ζώνες πλημμυρών. Μόνο αυτό έχει έως και 30% ζημιές στην τοπική οικονομίκα.
Το μεγάλο μήνυμα που προκύπτει αμπό την μελέτη, είναι ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα αφήνουν ήδη ένα σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα στις οικονομίες των χωρών και οι έμμεσες επιπτώσεις είναι εξίσου καταστροφικές με τις άμεσες.
