Σε νέα πρόωρη εξόφληση ευρωπαϊκών δανείων του πρώτου μνημονίου ύψους 5,287 δισ. ευρώ προχωρά σήμερα η Ελλάδα με τη σύμφωνη γνώμη ESM και EFSF από τα διαθέσιμα 45 δισ. ευρώ του πλεονάσματος.
Στόχος της κυβέρνησης είναι η αποπληρωμή αυτών των δανείων μια δεκαετία νωρίτερα και η ταχύτερη μείωση του δημοσίου χρέους και εξοικονόμηση δαπανών για τόκους (καθώς τα δάνεια του πρώτου μνημοσίου έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο και λήγουν το 2033- 2041).
Έτσι, ο κρατικός προϋπολογισμός ελαφρύνεται άμεσα από πληρωμές ύψους 1,6 δισ. ευρώ από το 2026 και τα επόμενα χρόνια αποκλειστικά και μόνο για τόκους των εν λόγω δανεικών (5,287 δισ. ευρώ), αν αυτά δεν εξοφλούνταν νωρίτερα.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα στοχεύει στην πρόωρη αποπληρωμή, έως το 2031, των 31,6 δισ. ευρώ που υπολείπονται από το πρώτο μνημόνιο, ποσό που υπό κανονικές συνθήκες θα αποπληρωνόταν με τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041.
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 145,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025 για να περιορισθεί στο 138,2% του ΑΕΠ το 2026 και να πέσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ το 2029, προσεγγίζοντας τα επίπεδα της Γαλλίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο 2022-2024, προηγήθηκαν τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων ύψους 15,9 δισ. ευρώ. Με τη νέα αποπληρωμή, το συνολικό ποσό ανέρχεται στα 20,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, 7,9 δισ. ευρώ διατέθηκαν για την προεξόφληση δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οδηγώντας στη διαγραφή του χρέους προς το Ταμείο. Συνολικά, η Ελλάδα έχει αποπληρώσει πρόωρα δάνεια ύψους 29 δισ. ευρώ, με εξοικονόμηση τόκων 3,5 δισ. ευρώ έως σήμερα.
Μετά τα διμερή δάνεια (GLF), σειρά παίρνουν οι «ακριβές υποχρεώσεις» του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), συνολικού ύψους 141,8 δισ. ευρώ, που λήγουν το 2070.
Ελάφρυνση του προϋπολογισμού
Στο οικονομικό επιτελείο και τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) εξετάζουν σενάρια που θα επιτρέψουν την περαιτέρω ελάφρυνση του προϋπολογισμού από το βάρος των μνημονιακών δανείων, καθώς από το 2034 θα …ζητήσουν εξυπηρέτηση και οι οφειλές ύψους 61,9 δισ. ευρώ προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), οι οποίες θα πρέπει να αποπληρωθούν έως το 2060.
Κοινός παρονομαστής όλων αυτών των κινήσεων είναι το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων, το οποίο έχει ανέρχεται σε 44,8 δισ. ευρώ και σε συνδυασμό με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,8% για το 2025), επιτρέπει στην κυβέρνηση όχι μόνο να καλύπτει τις δαπάνες για τους τόκους, αλλά και να προχωρά σε παράλληλες προεξοφλήσεις, μειώνοντας έτσι το κόστος δανεισμού.
Φέτος ο δανεισμός του Δημοσίου από τις χρηματοπιστωτικές αγορές έφθασε περίπου τα 8 δισ. ευρώ, ενώ αντίστοιχο ποσό αναμένεται να αντληθεί και το 2026.
