Το Πρωτοδικείο Αθηνών εμφανίζει – σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης – μια εντελώς διαφορετική εικόνα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αυξημένη παραγωγικότητα, καλύτερο έλεγχο του τεράστιου φόρτου υποθέσεων και σαφή βελτίωση στους χρόνους απονομής Δικαιοσύνης. Σε συνδυασμό με τον νέο Δικαστικό Χάρτη και τη στήριξη της ψηφιακής τεχνολογίας, το μεγαλύτερο δικαστήριο της χώρας επιχειρεί να αφήσει πίσω του τη χρόνια εικόνα συμφόρησης.
Αύριο Τετάρτη (19.11.25) ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης θα κάνει τον θετικό απολογισμό. Όπως είπε στη HuffPost:
«Θα γίνει, παρόντων τριών Προέδρων Πρωτοδικών, η παρουσίαση των αποτελεσμάτων του πρώτου χρόνου εφαρμογής του νόμου για την ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας. Δηλαδή την κατάργηση των Ειρηνοδικείων και την ένταξη των περίπου 1.000 Ειρηνοδικών στους Πρωτοδίκες. Τα αποτελέσματα που θα ανακοινωθούν είναι πολύ ενδιαφέροντα»
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην ανακοίνωση αυτή αναμένεται να παρουσιαστούν:
•Συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία για την παραγωγικότητα του Πρωτοδικείου Αθηνών,
•ο βαθμός στον οποίο πλέον καλύπτεται πλήρως ο εισερχόμενος φόρτος,
•τα ποσοστά μείωσης των εκκρεμοτήτων σε βασικά τμήματα,
•οι νέοι στόχοι για τον μέσο χρόνο ολοκλήρωσης και έκδοσης αποφάσεων.
Ο υπουργός αναμένεται, επίσης, να περιγράψει τη διαδικασία αυτή ως ένα συνολικό «re–engineering» της δικαστηριακής λειτουργίας, με το Πρωτοδικείο Αθηνών να λειτουργεί ως πιλότος για το πώς μπορεί να οργανωθεί ξανά η καθημερινότητα ενός υπερφορτωμένου δικαστηρίου.
Σε ερώτηση της HuffPost αν θα γίνει αναφορά και στην ψηφιακή μετάλλαξη της Δικαιοσύνης, όπως και στις Τηλεδίκες, ο κ.Φλωρίδης απάντησε αρνητικά.
Πάντως, ανεξάρτητα με το περιεχόμενο των δηλώσεων Φλωρίδη που θα κινηθεί κατά δήλωσή του, στην αποτίμηση της λειτουργίας των πρωτοδικείων τον τελευταίο ένα χρόνο, πρέπει, από την πλευρά μας, να τονίσουμε ότι:
Κεντρικό ρόλο στη μεταβολή της εικόνας, σύμφωνα με κύκλους της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, έχουν και τα ψηφιακά εργαλεία που εντάσσονται σταδιακά στη λειτουργία των δικαστηρίων. Αυτό σημαίνει: καλύτερη οργάνωση και παρακολούθηση των υποθέσεων, ηλεκτρονική διαχείριση διαδικασιών και εγγράφων και πιο στοχευμένη κατανομή του δικαστικού έργου.
Ο στόχος δεν είναι μόνο να «τρέξουν» πιο γρήγορα οι υποθέσεις, αλλά να διαμορφωθεί μια νέα κουλτούρα λειτουργίας με λιγότερη γραφειοκρατία, διαφάνεια στους δείκτες απόδοσης και ξεκάθαρες προτεραιότητες στην αντιμετώπιση των εκκρεμοτήτων.
Όπως επισημαίνουν στην HuffPost πηγές του υπουργείου, η μέχρι τώρα εμπειρία στο Πρωτοδικείο Αθηνών δείχνει ότι, όταν τα εργαλεία αυτά αξιοποιούνται συστηματικά, μπορούν να έχουν μετρήσιμο αντίκτυπο:
•στον χρόνο που περιμένει ο πολίτης,
•στην καθημερινή πίεση που ασκείται στους δικαστικούς λειτουργούς,
•αλλά και στη συνολική εικόνα αξιοπιστίας της Δικαιοσύνης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που θα παρουσιάσει το υπουργείο, η παρέμβαση στο Πρωτοδικείο Αθηνών εστιάζει σε πέντε βασικούς άξονες:
1.Αύξηση της παραγωγικής ικανότητας του Πρωτοδικείου,
2.πλήρη κάλυψη του εισερχόμενου φόρτου,
3.παράλληλη αποσυμφόρηση των εκκρεμοτήτων,
4.επιτάχυνση της απονομής Δικαιοσύνης και
5.μείωση του χρόνου διεκπεραίωσης για τον πολίτη και τον επαγγελματία.
Τα πέντε αυτά στοιχεία, όπως μας τονίστηκε από αξιωματούχο του υπουργείου Δικαιοσύνης, «ενισχύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και μειώνουν τη διοικητική επιβάρυνση, ενώ δηλώνουν επιτυχή προσαρμογή στο νέο θεσμικό και οργανωτικό πλαίσιο που δημιουργείται».
Με απλά λόγια, το Πρωτοδικείο δηλώνει πλέον ότι:
•μπορεί να ανταποκριθεί στο σύνολο των νέων υποθέσεων που εισέρχονται,
•την ίδια στιγμή «ψαλιδίζει» το στοκ των παλιών εκκρεμών,
•και περιορίζει αισθητά τον χρόνο μέχρι την έκδοση απόφασης.
Από το «μπλοκάρισμα» στην επιτάχυνση;
Η αυριανή παρουσίαση αναμένεται να απαντήσει στο κρίσιμο ερώτημα, αν έχει περάσει πράγματι το Πρωτοδικείο Αθηνών από τη φάση του «μπλοκαρίσματος» στη φάση της επιτάχυνσης.
Αν οι δείκτες που θα δοθούν στη δημοσιότητα επιβεβαιώσουν τα όσα υποστηρίζει το υπουργείο, τότε το νέο μοντέλο δεν θα αφορά μόνο την πρωτεύουσα. Θα ανοίξει τη συζήτηση για το πώς μπορούν να ανασχεδιαστούν και τα υπόλοιπα μεγάλα δικαστήρια της χώρας, ώστε η επιτάχυνση της απονομής Δικαιοσύνης να πάψει να είναι διαρκές αίτημα και να γίνει σταθερή πραγματικότητα.