Η νεφρική νόσος ήταν η 9η αιτία θανάτου παγκοσμίως το 2023, από 27η το 1990.
Η νεφρική νόσος συχνά δεν δίνει συμπτώματα μέχρι να προχωρήσει, όταν οι ασθενείς μπορεί ήδη να χρειάζονται αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση. Ωστόσο, υπάρχουν απλές εξετάσεις για έγκαιρη ανίχνευση και μια σειρά νεότερων φαρμάκων που επιβραδύνουν την εξέλιξη.
«Πρέπει να εντοπίζουμε καλύτερα τα άτομα σε κίνδυνο και να παρεμβαίνουμε νωρίς», σημειώνει στους NYT η δρ. Σούζαν Κουάγκιν, πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Νεφρολογικής Εταιρείας και πρόεδρος του τμήματος Ιατρικής στη Σχολή Ιατρικής Feinberg του Πανεπιστημίου Northwestern, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Η χρόνια νεφρική νόσος
Με τη χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ), τα νεφρά υφίστανται βλάβες και με τον χρόνο μπορεί να μη φιλτράρουν το αίμα τόσο καλά όσο τα υγιή νεφρά. Αν τα νεφρά δεν λειτουργούν σωστά, τοξικά απόβλητα και επιπλέον υγρά συσσωρεύονται στο σώμα και μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό επεισόδιο και πρόωρο θάνατο. Ωστόσο, τα άτομα με ΧΝΝ και τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο για ΧΝΝ μπορούν, με τη βοήθεια των επαγγελματιών υγείας τους, να λάβουν μέτρα για να προστατεύσουν τα νεφρά τους – ΠΗΓΗ cdc.gov
Πώς εξελίσσεται η χρόνια νεφρική νόσος
Ο διαβήτης και η υπέρταση, που συχνότερα εμφανίζονται με την ηλικία, αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου, εξηγεί στον ειδησεογραφικό ιστότοπο ο δρ. Άντριου Λέβι, ομότιμος διευθυντής Νεφρολογίας στο Tufts Medical Center. Τα τελευταία 20 χρόνια, η παχυσαρκία στενά συνδεδεμένη με διαβήτη και υπέρταση έχει αποκτήσει ολοένα μεγαλύτερη σημασία.
Ο κοινός παρονομαστής είναι η βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία. Τα νεφρά είναι ιδιαίτερα αγγειοβριθή: περίπου το 20% του αίματος που αντλεί η καρδιά κατευθύνεται εκεί. Διαβήτης και υπέρταση τραυματίζουν τα αγγεία, οδηγώντας σε απώλεια πρωτεΐνης στα ούρα και μείωση του ρυθμού διήθησης.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι χρόνιες λοιμώξεις, αυτοάνοσες παθήσεις και ορισμένες γενετικές παραλλαγές. Η νέα μελέτη υπογραμμίζει επίσης ότι σε Κεντρική Αμερική και Νότια Ασία η χρόνια νεφρική νόσος αναδύεται ως ζήτημα δημόσιας υγείας, με πιθανό ρόλο το θερμικό στρες και περιβαλλοντικοί ρύποι.
«Ενισχυτής» άλλων παθήσεων
Χωρίς θεραπεία, η χρόνια νεφρική νόσος μπορεί να εξελιχθεί ταχύτερα σε νεφρική ανεπάρκεια, που στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτεί αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση, λέει επίσης στους NYT η δρ. Τερέζα Τσεν, επίκουρη καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Σαν Φρανσίσκο. Ωστόσο, οι περισσότεροι ασθενείς δεν πεθαίνουν άμεσα από τη νόσο, είναι πιο πιθανό να καταλήξουν από καρδιαγγειακές επιπλοκές όπως έμφραγμα, εγκεφαλικό ή καρδιακή ανεπάρκεια.
«Στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται η μεταβολική δυσλειτουργία», αναφέρει στο ίδιο μέσο ο δρ. Γιόζεφ Κόρες, καθηγητής πληθυσμιακής υγείας και Ιατρικής στη Σχολή Ιατρικής Grossman του Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης. «Το νεφρό πολλαπλασιάζει τη βλάβη και μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακό θάνατο».
Το κλειδί
Η έγκαιρη διάγνωση είναι κλειδί για την αποτροπή δυσμενών εξελίξεων, υπογραμμίζει η δρ. Κουάγκιν. «Διαθέτουμε εξαιρετικά εργαλεία για να επιβραδύνουμε την πορεία», λέει. Εκτός από τα καθιερωμένα φάρμακα όπως οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου (ACE inhibitors), υπάρχουν αρκετές νεότερες κατηγορίες που προστατεύουν τη νεφρική λειτουργία, περιλαμβανομένων φαρμάκων για καρδιακή ανεπάρκεια και των φαρμάκων τύπου GLP-1. Και καταλήγει: «Είμαι αισιόδοξη ότι η καμπύλη μπορεί να αρχίσει να υποχωρεί, αν εντοπίζουμε έγκαιρα τη νόσο και ξεκινάμε τις θεραπείες νωρίς», καταλήγει.
Με πληροφορίες από : NYT, cdc.gov .
