Ανταπόκριση – Βρυξέλλες
Την ανάγκη ευρωπαϊκής δράσης για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, προαναγγέλλοντας νέα μέτρα: «Να αναμένετε εξαγγελίες σύντομα από την κυβέρνηση», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Μητσοτάκης, στη συνέντευξη Τύπου μετά το Συμβούλιο, σχολίασε όλα τα θέματα που απασχόλησαν τους 27 ηγέτες της ΕΕ, εκφράζοντας ικανοποίηση για την πρόοδο στον τομέα της άμυνας – με έμφαση στην άρνηση συμμετοχής της Τουρκίας στο SAFE λόγω του casus belli και της αμφισβήτησης της κυριαρχίας των ελληνικών νησιών.
Η στεγαστική κρίση για πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή ατζέντα
Όσον αφορά τη στεγαστική κρίση, ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι ήταν η πρώτη φορά που συζητήθηκε το συγκεκριμένο θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τονίζοντας ότι η Ελλάδα όχι μόνο αναγνωρίζει το πρόβλημα, αλλά και πρωτοπορεί με συγκεκριμένες δράσεις.
Περιέγραψε το ελληνικό σχέδιο ως «εμπεριστατωμένο», που καλύπτει τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά κατοικίας, σχολιάζοντας ότι κεντρικό ρόλο παίζει η επιστροφή ενός πλήρους ενοικίου (μέχρι 800 ευρώ) σε όλους τους ενοικιαστές, η οποία θα υλοποιηθεί στα τέλη Νοεμβρίου.
«Είναι μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία τόνωσης του εισοδήματος όσων βρίσκονται στο νοίκι», ανέφερε, διευκρινίζοντας ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένη κίνηση αλλά για μέρος ευρύτερου πακέτου.
«Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει ξεδιπλώσει, πιστεύω, ένα εμπεριστατωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, το οποίο αντιμετωπίζει το οξύ πρόβλημα και από την πλευρά της ζήτησης και από την πλευρά της προσφοράς», πρόσθεσε.
Η Ελλάδα στην πρώτη γραμμή μιας ευρωπαϊκής απάντησης στο στεγαστικό – Τι νέο προτείνει
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων για την ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών μεταξύ των κρατών–μελών, προκειμένου να διαπιστωθεί ποιες πολιτικές είναι αποτελεσματικές και ποιες όχι.
Παρότι το στεγαστικό αποτελεί κυρίως εθνική αρμοδιότητα, τόνισε ότι η Ευρώπη έχει ρόλο να παίξει «δίνοντάς μας σε πρώτη φάση μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, παραδείγματος χάρη για επισκευές σπιτιών, χωρίς να είμαστε αυστηρά περιορισμένοι οι επισκευές αυτές να αφορούν μόνο ενεργειακή αναβάθμιση». «Να αναμένετε εξαγγελίες από την Ελληνική Κυβέρνηση σε αυτή την κατεύθυνση σχετικά σύντομα», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί στην πρώτη γραμμή τέτοιων ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών, έχοντας τη σύμφωνη γνώμη της Ευρώπης.
Επιπλέον, ανέφερε ότι ενόψει του νέου πολυετούς προϋπολογισμού, «θα εξερευνήσουμε και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία για την αντιμετώπιση του προβλήματος της στέγασης».
Η συζήτηση έρχεται σε κρίσιμη στιγμή, καθώς πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προειδοποίησε ότι η στεγαστική κρίση μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικές αναταραχές, χαρακτηρίζοντάς την ακόμη και απειλή για τη δημοκρατία.
Δεν βρήκε ευήκοα ώτα για το ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο – αλλά θα επιμείνει
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτισε την απόφαση των 27, όπως αποτυπώνεται στα συμπεράσματα της Συνόδου, αναφορικά με την ανάγκη η Ευρώπη να είναι καλύτερα εξοπλισμένη ώστε να ενεργεί αυτόνομα, με συντονισμένο τρόπο και προσέγγιση 360°, απέναντι στις προκλήσεις και τις απειλές.
Έκανε λόγο για σημαντικά βήματα προς μια κοινή ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική, αναφέροντας τη θεσμοθέτηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής, που ήδη αξιοποιεί η Ελλάδα, και το πρόγραμμα SAFE, το οποίο ενθαρρύνει κοινές παραγγελίες και συμπράξεις στον αμυντικό τομέα.
Τόνισε ότι στον οδικό χάρτη για την άμυνα που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζονται ως εμβληματικά έργα προτάσεις που αποτελούν διαχρονικές ελληνικές προτεραιότητες, όπως η αντιπυραυλική ασπίδα (πρόταση που είχε παρουσιάσει μαζί με τον Πολωνό Πρωθυπουργό πριν από δύο χρόνια) και η προστασία των συνόρων της ΕΕ από επιθέσεις drones.
«Είναι, επίσης, πολύ σημαντικό ότι υπάρχει αναγνώριση πως οποιοδήποτε αμυντικό σχέδιο της Ευρώπης πρέπει να καλύπτει όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα, κι όχι μόνο τα ανατολικά», σημείωσε.
Ωστόσο, πρόσθεσε ότι τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τέτοια έργα δεν έχουν ακόμη εξειδικευτεί.
«Δεν είμαστε στο σημείο να μιλάμε για ένα ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο κοινής χρηματοδότησης, για έργα ευρωπαϊκής κοινής ωφέλειας», είπε, τονίζοντας ότι η Ελλάδα θα επιμείνει να παρουσιάζει την πρόταση αυτή στα Συμβούλια, «διότι απαντά σε μια πραγματική κοινή ευρωπαϊκή ανάγκη».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στο Politico λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, είχε τονίσει πως η Ευρώπη βρίσκεται σε «σημείο καμπής» και πρέπει να κάνει το επόμενο βήμα προς μια αυτοδύναμη ευρωπαϊκή άμυνα.
Πρότεινε τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού δανειακού μηχανισμού για την υποστήριξη στρατηγικών αμυντικών έργων, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Το επιχείρημά μου είναι πολύ απλό: αν η άμυνα είναι το υπέρτατο ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό, χρειαζόμαστε ευρωπαϊκές δομές και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για να αναπτύξουμε τις αμυντικές μας δυνατότητες».
Παραδέχτηκε ότι, προς το παρόν, η πρόταση αυτή δεν έχει βρει ευήκοα ώτα μεταξύ των εταίρων, ωστόσο δήλωσε αποφασισμένος να επιμείνει:
«Θα συνεχίσω να παρουσιάζω αυτή την πρόταση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο· κάποια στιγμή θα έρθει η ώρα της, όπως έγινε και με άλλες πρωτοβουλίες στο παρελθόν. Θα ωριμάσει, γιατί απαντά σε μια πραγματική κοινή ευρωπαϊκή ανάγκη».
Όσο η Τουρκία μας αμφισβητεί θα είναι εκτός SAFE
Ο Πρωθυπουργός επανέλαβε την πάγια θέση ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να συναινέσει στη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE όσο υπάρχει σε ισχύ το casus belli και αμφισβήτηση της κυριαρχίας ελληνικών νησιών.
«Όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα και αμφισβητεί την κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, προφανώς δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια τέτοια συμμετοχή», δήλωσε.
«Μακάρι να αλλάξει στάση, αλλά δεν προβλέπω αυτό να γίνει στο άμεσο μέλλον», πρόσθεσε.
Ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και χρηματοδότηση της Ουκρανίας – Νομικά ριψοκίνδυνο
Ο κ. Μητσοτάκης σχολίασε το μεγάλο θέμα της Συνόδου που αφορούσε την αξιοποίηση των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας μέσω δανείων.
Εξήγησε ότι δεν ελήφθη καμία οριστική απόφαση και πως το ζήτημα παραπέμφθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή «για να έρθει με μία πρόταση πολύ καλά νομικά τεκμηριωμένη».
«Για να αξιοποιήσουμε αυτούς τους δεσμευμένους πόρους, πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν δημιουργούμε ανυπέρβλητο νομικό προηγούμενο και δεν επιβαρυνόμαστε με συστημικά ρίσκα που θα βρούμε μπροστά μας στο μέλλον», είπε, διευκρινίζοντας ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί τον Δεκέμβριο.
Ενέργεια και πράσινη μετάβαση με ρεαλισμό
Ο Πρωθυπουργός από την αρχή της Συνόδου επισήμανε ότι η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα συνδέεται άμεσα με το κόστος της ενέργειας: «Ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα χωρίς χαμηλές τιμές ενέργειας δεν μπορεί να υπάρξει».
Μετά το πέρας της Συνόδου, δήλωσε ότι υπάρχει γενικότερη κατανόηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την ανάγκη ρεαλισμού και ευελιξίας:
«Δεν πρέπει να προτάξουμε τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας με τρόπο απόλυτο, εις βάρος της ανταγωνιστικότητας και της κοινωνικής συνοχής» σχολίασε και ανέφερε ότι υπάρχουν δοκιμασμένες τεχνολογίες που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα και να μειώσουν το ενεργειακό κόστος, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ σε άλλους τομείς, όπως η ναυτιλία ή οι αερομεταφορές, «δεν υπάρχει ακόμη προφανής λύση».
Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου τονίζεται ότι η πράσινη μετάβαση πρέπει να είναι «δίκαιη, ρεαλιστική και κοινωνικά ισορροπημένη», λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές συνθήκες. Παράλληλα, περιλαμβάνεται ρήτρα αναθεώρησης υπό το πρίσμα των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων έως το 2040, θέση που προώθησε η Ελλάδα.
«Αποτυπώνονται με σαφήνεια οι ελληνικές προτεραιότητες στα συμπεράσματα. Είμαι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα που πετύχαμε», δήλωσε ο Πρωθυπουργός.
Πρωτοβουλία για τα παράκτια κράτη της Ανατολικής Μεσογείου
Σε ερώτηση για την πρόσφατη πρωτοβουλία δημιουργίας φόρουμ παράκτιων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών θα παρουσιάσει σύντομα έναν πιο σαφή οδικό χάρτη για τη συγκεκριμένη πρόταση.
Υπενθύμισε ότι η Ελλάδα έχει συμμετάσχει στο παρελθόν σε παρόμοια πολυμερή σχήματα στην περιοχή και ξεκαθάρισε ότι το νέο φόρουμ θα είναι ανοιχτό και σε άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, υπό την απαράβατη προϋπόθεση σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.
Όπως είπε, η συνεργασία αυτή μπορεί να επεκταθεί και σε θέματα κλιματικής κρίσης και πολιτικής προστασίας, ενώ απαιτείται προσεκτική προετοιμασία ώστε να οδηγήσει τελικά σε σύνοδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.
