ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Ως την πιο ενδεδειγμένη λύση χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την απόφαση που προέκυψε ομόφωνα από τη μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας με άτοκο δάνειο ύψους 90 δισ. ευρώ μέσω του περιθωρίου του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, επισημαίνοντας ότι η επιλογή αυτή διασφαλίζει πως δεν υπάρχουν δημοσιονομικές συνέπειες για καμία ευρωπαϊκή χώρα, κάτι που όπως τόνισε αποτέλεσε βασικό όρο της ελληνικής θέσης καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.
Οι δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού κατά τη συνέντευξη Τύπου αποτυπώνουν το κλίμα μιας Συνόδου Κορυφής που εξελίχθηκε σε πραγματικό μαραθώνιο. Από τις 11 το πρωί της Πέμπτης έως τα ξημερώματα της Παρασκευής, το ένα σενάριο διαδεχόταν το άλλο, με συνεχείς αναθεωρήσεις, παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις γύρω από το πώς μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίξει την Ουκρανία χωρίς να ανοίξει επικίνδυνες νομικές και δημοσιονομικές πληγές.
Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη η επιλογή του δανείου εκτός του ότι δεν έχει δημοσιονομικές συνέπειες ήταν η ενδεδειγμένη λύση, λαμβώντας υπόψη την συνθετότητα και τις νομικές δυσκολίες του εγχειρήματος να αξιοποιηθούν αυτή τη στιγμή οι παγωμένοι ρωσικοί πόροι.
Όπως εξήγησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο τραπέζι τέθηκαν και οι δύο επιλογές που είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από τη μία, η άμεση αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων· από την άλλη, η λύση της χρηματοδότησης μέσω του περιθωρίου του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Η πρώτη επιλογή, όπως είπε, συνοδεύεται από σημαντική νομική συνθετότητα και δυσκολίες, γεγονός που οδήγησε τους ηγέτες να καταλήξουν στη δεύτερη, χωρίς ωστόσο να αποκλείσουν οριστικά την προοπτική αξιοποίησης των παγωμένων ρωσικών πόρων στο μέλλον.
Το πολιτικό μήνυμα της Συνόδου, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, είναι σαφές: η Ουκρανία μπορεί να καλύψει τις άμεσες χρηματοδοτικές της ανάγκες και η Ευρώπη αποδεικνύει έμπρακτα ότι στέκεται στο πλευρό της, ακόμη και μέσα από δύσκολους και επώδυνους συμβιβασμούς.
Το αποτέλεσμα αυτό ήρθε την ύστατη στιγμή, αποτρέποντας το ενδεχόμενο μιας ανοιχτής αποτυχίας που θα εξέπεμπε μήνυμα αδυναμίας προς τα έξω.
Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο: δύσκολη διαδρομή μπροστά
Σε αυτό το φορτισμένο πλαίσιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προειδοποίησε ότι οι συζητήσεις για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μόλις ξεκινούν και θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικές. Όπως είπε, μέχρι στιγμής έχει συμφωνηθεί μόνο η βασική αρχιτεκτονική του, χωρίς συγκεκριμένες αποφάσεις για τα ποσά και την κατανομή τους.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο γεγονός ότι διαμορφώνεται μια κρίσιμη μάζα χωρών που δεν πρόκειται να αποδεχθεί περικοπές στην πολιτική συνοχής και στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, τους δύο βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίχθηκε για δεκαετίες το ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό οικοδόμημα. Οι διαπραγματεύσεις, όπως εκτίμησε, θα είναι σύνθετες και δύσκολες, με την Κυπριακή Προεδρία να αναμένεται να παρουσιάσει τις πρώτες συγκεκριμένες προτάσεις τους επόμενους μήνες.
Αγρότες: διάλογος με σαφή όρια – «Δεν θα ενδώσουμε σε κανένα μαξιμαλισμό
Αναφερόμενος στις αγροτικές κινητοποιήσεις, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε ότι η κυβέρνηση παραμένει ανοιχτή σε έναν ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο με τον αγροτικό κόσμο, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι αυτός δεν μπορεί να διεξάγεται υπό όρους κοινωνικής ομηρίας ή εις βάρος της εύρυθμης λειτουργίας της οικονομίας. Όπως τόνισε, «λέμε ναι στον διάλογο, λέμε όμως όχι στην αχρείαστη ταλαιπωρία της ελληνικής κοινωνίας», ιδίως σε μια περίοδο αυξημένης κινητικότητας ενόψει των εορτών.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι η κυβέρνηση έχει ήδη ανταποκριθεί σε πολλά από τα δικαιολογημένα αιτήματα των αγροτών, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι δεν πρόκειται να ενδώσει σε μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις που υπερβαίνουν τα σαφή και δεσμευτικά όρια του ευρωπαϊκού πλαισίου. Όπως είπε, τέτοιες απαιτήσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε βιώσιμες λύσεις και δεν είναι δυνατόν να γίνουν αποδεκτές ούτε σε εθνικό ούτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη μεταρρύθμιση του ΟΠΕΚΕΠΕ και την ενσωμάτωσή του στην ΑΑΔΕ, χαρακτηρίζοντάς τη θεσμικό και πολιτικό τεστ για όλα τα κόμματα. Στόχος, όπως ανέφερε, είναι η οικοδόμηση ενός αξιόπιστου και αδιάβλητου συστήματος αγροτικών ενισχύσεων, ώστε οι ευρωπαϊκοί πόροι να κατευθύνονται σε όσους πραγματικά τους δικαιούνται. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, η εξυγίανση του συστήματος έχει ήδη αποφέρει εξοικονομήσεις, οι οποίες θα ανακατανεμηθούν σε κτηνοτρόφους, σιτοπαραγωγούς και βαμβακοπαραγωγούς με πραγματικές ανάγκες.
Μέση Ανατολή και ρόλος σταθερότητας της Ελλάδας
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ενόψει των επικείμενων επισκέψεών του στην Ιερουσαλήμ και τη Ραμάλα, στο πλαίσιο και της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ. Όπως τόνισε, η Ελλάδα διατηρεί στρατηγική σχέση με το Ισραήλ και εξαιρετικές σχέσεις με την Παλαιστινιακή Αρχή, γεγονός που της επιτρέπει να συμβάλει στον διάλογο για τη μετάβαση από την πρώτη, εύθραυστη ανακωχή στα επόμενα στάδια μιας πολιτικής διαδικασίας.
Υπογράμμισε ότι το τριμερές σχήμα λειτουργεί ως παράγοντας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια συγκυρία όπου οι εξελίξεις στη Γάζα καθιστούν τον περιφερειακό διάλογο πιο κρίσιμο από ποτέ.
