Hellas Planitia: Όταν η Ελλάδα «έφτασε» επίσημα στον Άρη το...1958

Hellas Planitia: Όταν η Ελλάδα «έφτασε» επίσημα στον Άρη το...1958
WASHINGTON, DC - DECEMBER 12: This photo released 09 December by Jet Propulsion Lab in Pasadena, CA, and produced by the US Geological Survey, shows a color image of the Hellas Planitia region of Mars taken by the Viking Orbiter. The scene shows the Hellas Plain within the 1,800 kilometer (1,117 mile) diameter Hellas Basin, an ancient impact basin, and the largest basin on Mars, formed when a large projectile, like an asteroid, comet or meteor, hit the surface. (Photo credit should read JPL/AFP/Getty Images)
WASHINGTON, DC - DECEMBER 12: This photo released 09 December by Jet Propulsion Lab in Pasadena, CA, and produced by the US Geological Survey, shows a color image of the Hellas Planitia region of Mars taken by the Viking Orbiter. The scene shows the Hellas Plain within the 1,800 kilometer (1,117 mile) diameter Hellas Basin, an ancient impact basin, and the largest basin on Mars, formed when a large projectile, like an asteroid, comet or meteor, hit the surface. (Photo credit should read JPL/AFP/Getty Images)
JPL via Getty Images

Η ανακοίνωση του Νίκου Παππά περί δημιουργίας ελληνικής διαστημικής υπηρεσίας (Εθνικού Κέντρου Διαστημικών Εφαρμογών) προκάλεσε αίσθηση, με πολλούς να σπεύδουν να κάνουν πλάκα με το θέμα εντός και εκτός Διαδικτύου και άλλους, όπως ο διακεκριμένος επιστήμονας Διονύσης Σιμόπουλος, να επικρίνουν τη φαιδρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε η ανακοίνωση (και τον ίδιο τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής να απαντά στο «τρολάρισμα» μέσω Facebook).

Στον απόηχο της ανακοίνωσης, αξίζει να αναφέρουμε πως η Ελλάδα συμμετέχει στον ΕΟΔ (ESA) εδώ και χρόνια, καθώς και ότι έχει συμμετάσχει επιτυχώς σε διάφορα διαστημικά προγράμματα (ευρωπαϊκά, αμερικανικά και ρωσικά). Επίσης, τον Μάρτιο αναμένεται η εκτόξευση της αποστολής QB50, με ελληνική συμμετοχή (UPSat από το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Libre Space Foundation και DUTHSat από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης), ενώ το 2014 εκτοξεύτηκε στο Διάστημα ο Λ-sat, που είχε σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από Έλληνες επιστήμονες (Lambda Team) από διάφορα μέρη του κόσμο, με επικεφαλής τον Δρα Περικλή Παπαδόπουλο.

Ωστόσο, πέρα από την κυριολεξία, αξίζει να σημειωθεί πως, κατά κάποιον τρόπο, η Ελλάδα «βρίσκεται» στο Διάστημα από το...1958, και συγκεκριμένα στον Άρη! Φυσικά δεν αναφερόμαστε σε διάφορες συνωμοσιολογίες που είναι τόσο δημοφιλείς στη χώρα μας, ειδικά εν μέσω της κρίσης, αλλά στην Ελλάδα του Άρη (Hellas Planitia): Η Ελλάς είναι μια τεράστια πεδιάδα/ λεκάνη στον «Κόκκινο Πλανήτη» (στο νότιο ημισφαίριό του), η οποία έχει προκύψει από πρόσκρουση αστεροειδούς. Με διάμετρο περίπου 2250 χλμ και τεράστιο βάθος (το μεγαλύτερο στον Άρη), η Ελλάς του Άρη είναι ένας από τους μεγαλύτερους κρατήρες από πτώση μετεωρίτη στο Ηλιακό Σύστημα. Η περιοχή έχει μία σειρά από ασυνήθιστα χαρακτηριστικά, τα οποία θεωρείται πως είναι αρκετά παλιά, εξαιτίας της μεγάλης πυκνότητας του κρατήρα- ο οποίος έχει γεμίσει με υλικό που ίσως να σχετίζεται με ηφαιστειακή δραστηριότητα, ή και με την παρουσία νερού και πάγου.

Η Ελλάς του Άρη εκτιμάται πως δημιουργήθηκε κατά την περίοδο του Ύστερου Βαρέος Βομβαρδισμού (Late Heavy Bombardment) στο Ηλιακό Σύστημα, περίπου 4,1 ως 3,8 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Βρίσκεται στους αντίποδες του όρους Άλμπα (Alba Mons) και σχετικά κοντά στη Θαρσίδα, περιοχή γνωστή για τα ηφαίστειά της, και ειδικά για τον Όλυμπο (το κολοσσιαίο ηφαίστειο Olympus Mons).

Εξαιτίας του μεγέθους της και της ανοιχτόχρωμης επιφάνειάς της, η Ελλάς ήταν από τα πρώτα χαρακτηριστικά του Άρη που εντοπίστηκαν με τηλεσκόπιο από τη Γη. Το όνομα «Ελλάς» δόθηκε από τον Ιταλό αστρονόμο Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι (μέχρι τότε ήταν γνωστή ως «Lockyer Land»- την είχε ονομάσει έτσι το 1867 ο Ρίτσαρντ Άντονι Πρόκτορ προς τιμήν του Άγγλου αστρονόμου Σερ Τζόζεφ Νόρμαλ Λόκυερ). Η ονομασία της έγινε επίσημα «Ελλάς» το 1958, όταν επιτροπή της IAU (International Astronomical Union) σύστησε να υιοθετηθούν τα ονόματα 128 χαρακτηριστικών του πλανήτη με βάση το σύστημα που είχε φτιάξει τον 19ο αιώνα ο Σκιαπαρέλι και επεκτείνει στις αρχές του 20ού αιώνα ένας Έλληνας αστρονόμος, ο Ε.Μ. Αντωνιάδης.

Ακολουθούν εικόνες της Ελλάδας του Άρη:

Δημοφιλή