Για χρόνια, οι Ρεπουμπλικάνοι χαρακτήριζαν τους πολιτικούς τους αντιπάλους «σοσιαλιστές», θεωρώντας τον όρο υποτιμητικό. Όμως, τα δεδομένα πλέον αλλάζουν. Σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση της Gallup, όλο και περισσότεροι ψηφοφόροι των Δημοκρατικών βλέπουν θετικά τον σοσιαλισμό — σε σημείο που να τον προτιμούν από τον καπιταλισμό.
Κύρια ευρήματα της έρευνας Gallup:
- Μόλις το 42% των Δημοκρατικών έχει θετική άποψη για τον καπιταλισμό.
- Το 66% δηλώνει θετικό απέναντι στον σοσιαλισμό.
- Στο σύνολο του αμερικανικού πληθυσμού, ο καπιταλισμός παραμένει πιο δημοφιλής, αλλά με φανερή πτώση: 54% το 2024, έναντι 61% το 2010.
- Η εικόνα του καπιταλισμού έχει επιδεινωθεί σε όλες τις ηλικίες, με τη μεγαλύτερη μείωση στους Δημοκρατικούς κάτω των 50 ετών: μόλις 31% βλέπει θετικά τον καπιταλισμό, από 54% το 2010.
Η πολιτική επιρροή του σοσιαλισμού αυξάνεται
Η ενίσχυση της σοσιαλιστικής ιδεολογίας συνδέεται στενά με την πολιτική παρουσία του Μπέρνι Σάντερς, που έχει λειτουργήσει ως καταλύτης για τη σύγχρονη αμερικανική αριστερά. Τη σκυτάλη του πλέον κρατούν νεότερες φιγούρες όπως ο Ζόραν Μάμντανι και η Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές, οι οποίοι συνεχίζουν τη ρητορική ενάντια στην ολιγαρχία και υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η άνοδος του σοσιαλισμού προκαλεί έντονες εσωτερικές τριβές στο Δημοκρατικό Κόμμα. Πολλοί μετριοπαθείς ανησυχούν ότι η ταύτιση με τον σοσιαλισμό μπορεί να απομακρύνει τους κεντρώους ψηφοφόρους, ακόμα κι αν κινητοποιεί νεότερες ηλικίες και τις οικονομικά ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσφατη νίκη του Ζόραν Μάμντανι στις προκριματικές εκλογές για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης. Ως δηλωμένος «δημοκρατικός σοσιαλιστής», η επιτυχία του προκάλεσε ανησυχία στα μετριοπαθή στελέχη του κόμματος, τα οποία φοβούνται για την πανεθνική εικόνα των Δημοκρατικών.
Η Gallup καταγράφει επίσης αξιοσημείωτη πτώση στη θετική εικόνα των «μεγάλων επιχειρήσεων» στις Ηνωμένες Πολιτείες:
- Μόνο 37% των Αμερικανών τις βλέπει θετικά (σε σύγκριση με 49% το 2010).
- Στους Δημοκρατικούς, το ποσοστό πέφτει στο 17%.
- Ακόμη και στους Ρεπουμπλικάνους καταγράφεται μείωση της εμπιστοσύνης.
Ωστόσο, η έννοια της ελεύθερης επιχειρηματικότητας (free enterprise) εξακολουθεί να διατηρεί θετική εικόνα, υποδηλώνοντας πως το πρόβλημα δεν είναι απαραίτητα το ίδιο το οικονομικό σύστημα, αλλά η πεποίθηση ότι το «παιχνίδι είναι στημένο υπέρ των ισχυρών».
Ο σοσιαλισμός διχάζει όσο ποτέ
Παρά το γεγονός ότι η συνολική δημοτικότητα του σοσιαλισμού δεν έχει εκτοξευθεί, η ιδεολογία παραμένει άκρως πολωτική.
- Μόλις 14% των Ρεπουμπλικάνων έχουν θετική άποψη για τον σοσιαλισμό.
- Αντίθετα, το 66% των Δημοκρατικών τον βλέπει θετικά.
Οι πολιτικοί του Δημοκρατικού Κόμματος βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με ένα στρατηγικό δίλημμα: Να απομακρυνθούν από τη σοσιαλιστική ταυτότητα για να προσελκύσουν τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους ή να την ενστερνιστούν, όπως ζητά η βάση τους;
Το πόσο πολωμένο είναι το κλίμα φάνηκε και σε πρόσφατη δημόσια εμφάνιση των Σάντερς και Μάμντανι στη Νέα Υόρκη. Ένας άνδρας φορώντας μπλούζα και κρατώντας σημαία της Κούβας διέκοψε την ομιλία, φωνάζοντας: «Είσαι Κομμουνιστής!»
Ο Μάμντανι απάντησε ψύχραιμα:
«Ξέρετε ότι κάτι έχει αλλάξει όταν δεν αρκεί πια να μας αποκαλείτε “δημοκρατικούς σοσιαλιστές”.»
Mε πληροφορίες από Associated Press
