Σαφές μήνυμα ότι η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί άμεσα για να ενισχύσει τις άμυνές της απέναντι στην αυξανόμενη απειλή των μη επανδρωμένων αεροσκαφών έστειλε ο Επίτροπος Άμυνας της ΕΕ, Άντριους Κουμπίλιους, μετά την τηλεδιάσκεψη των υπουργών Άμυνας για τη δημιουργία ενός «τείχους εναντίον μη επανδρωμένων αεροσκαφών» (Drone Wall) στην «ανατολική πτέρυγα» της Ευρώπης..
Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι υπουργοί Άμυνας από τις χώρες της ανατολικής πτέρυγας της ΕΕ , Βουλγαρία, Εσθονία, Φινλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία και Ρουμανία, ενώ στη συζήτηση προστέθηκαν επίσης η Ουγγαρία και η Σλοβακία. Παρούσα ήταν και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ και αντιπρόεδρος της Κομισιόν Κάγια Κάλας, καθώς και η Δανική Προεδρία του Συμβουλίου και αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ.
Ο Κουμπίλιους μιλώντας από το Ελσίνκι έκανε λόγο για «επικίνδυνες προκλήσεις» και τόνισε ότι «η Ρωσία δοκιμάζει την ΕΕ και το ΝΑΤΟ», υπογραμμίζοντας πως η απάντηση «πρέπει να είναι σταθερή, ενιαία και άμεση». Όπως είπε, η νέα πρωτοβουλία έχει στόχο «να σταματήσει όσα είδαμε πρόσφατα» με αλλεπάλληλες παραβιάσεις του εναέριου χώρου ευρωπαϊκών χωρών.
«Στη σημερινή συνάντηση συμφωνήσαμε να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη» είπε τονίζοντας ότι το Drone Wall για την προστασία της ανατολικής πτέρυγας θα εξυπηρετεί ολόκληρη την Ευρώπη.
Ημέρα ορόσημο και αβέβαιο χρονοδιάγραμμα
Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, ο Κουμπίλιους δήλωσε ότι οι υπουργοί συμφώνησαν να αναθέσουν περαιτέρω συνομιλίες σε διορισμένους διαπραγματευτές – ή “sherpas” στην ορολογία της ΕΕ – για να έχουν νέα συνάντηση “πολύ σύντομα”.
Για τον ίδιο προτεραιότητα είναι να αναπτυχθεί ένα αποτελεσματικό σύστημα ανίχνευσης” και πρόσθεσε ότι ορισμένοι εμπειρογνώμονες προτείνουν ότι η ΕΕ θα μπορούσε να ολοκληρώσει Drone Wall εντός ενός έτους, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι δεν είναι “σίγουρος” για το χρονοδιάγραμμα αυτό.
Ο Κουμπίλιος υπογράμμισε το πόσο σημαντική είναι η τεχνογνωσία από την Ουκρανία στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Όσον αφορά στα επόμενα βήματα είπε μεταξύ άλλων ότι θα οριστεί ένας λεπτομερής οδικός χάρτης με τη συνδρομή εθνικών εμπειρογνωμόνων. Αυτό σε συνδυασμό με την κινητοποίηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου χρηματοδοτικού πλαισίου για να γίνει το Drone Wall πραγματικότητα.
«Η σημερινή συνάντηση αποτέλεσε ορόσημο – τώρα εστιάζουμε στην υλοποίηση», κατέληξε ο Κουμπίλιους.
Προτεραιότητες και δυνατότητες που η ΕΕ δεν έχει ακόμη…
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην ανάγκη ανάπτυξης πρόσθετων δυνατοτήτων, τις οποίες όπως είπε «η ΕΕ ίσως δεν διαθέτει ακόμη».
Κατά τον ίδιο, η πρώτη προτεραιότητα πρέπει να είναι οι ικανότητες ανίχνευσης, με συστήματα ραντάρ, ακουστικούς αισθητήρες και άλλα μέσα ικανά να εντοπίζουν ακόμη και μικρά drones που πετούν σε χαμηλά ύψη.
Η δεύτερη διάσταση, συνέχισε, αφορά την εξουδετέρωση των drones. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με μέσα ηλεκτρονικού πολέμου, όπως η αποτελεσματική παρεμβολή (jamming) που εφαρμόζει η Ουκρανία, είτε με συστήματα αναχαίτισης, είτε ακόμη και με την παραδοσιακή χρήση πυροβολικού, την οποία οι Ουκρανοί αξιοποιούν με μεγάλη επιτυχία.
«Χρειάζεται να είμαστε έξυπνοι», τόνισε, «γιατί διαφορετικά θα καταλήξουμε να χρησιμοποιούμε πυραύλους που κοστίζουν εκατομμύρια για να καταρρίψουμε drones των 10.000 ευρώ».
Ο Κουμπίλιους σημείωσε ότι το επόμενο βήμα είναι η κατάρτιση ενός λεπτομερούς «οδικού χάρτη» με πολιτική ώθηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου (23 και 24 Οκτωβρίου), ώστε να προχωρήσει γρήγορα η ανάπτυξη τεχνικών προδιαγραφών και δυνατοτήτων.
Θα συμφωνήσει ο Νότος;
Από την πλευρά του ο Φινλανδός υπουργός Άμυνας, Άντι Χάκκανεν, συμπλήρωσε ότι «υπάρχει πολύς εξοπλισμός στην αγορά» και το ζητούμενο είναι η σωστή αξιολόγηση των αναγκών. Παράλληλα, τόνισε, η εμπειρία της Ουκρανίας είναι «κλειδί», καθώς διαθέτει «την καλύτερη γνώση στην Ευρώπη» για το τι λειτουργεί και τι όχι στο πεδίο της μάχης.
Ερωτηθείς σχετικά με το πώς θα πειστούν οι νότιες και δυτικές χώρες της ΕΕ να στηρίξουν τις χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο από τη Ρωσία, δήλωσε τα εξής: «Πιστεύουμε ότι επειδή η βόρεια Ευρώπη στάθηκε αλληλέγγυα στη νότια Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τώρα είναι η σειρά μας να λάβουμε την ανάλογη στήριξη».