Η Γαλλία εισέρχεται σε μια φάση βαθιάς πολιτικής αβεβαιότητας, χωρίς σαφή διέξοδο στον ορίζοντα μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης Μπαϊρου. Η αποχώρηση του τέως πρωθυπουργού δεν έλυσε το αδιέξοδο – αντιθέτως, αποκάλυψε με ωμό τρόπο το θεσμικό κενό και την αδυναμία του Εμανουέλ Μακρόν να ανακτήσει τον πολιτικό έλεγχο. Η Γαλλική Εθνοσυνέλευση παραμένει βαθιά διχασμένη, οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις ενισχυμένες, και η απειλή υποβάθμισης της γαλλικής πιστοληπτικής ικανότητας από τους διεθνείς οίκους πλανάται πάνω από το Ελιζέ.
Σε αυτό το τεταμένο σκηνικό, τα μεγάλα ευρωπαϊκά ΜΜΕ εστιάζουν στον καθοριστικό ρόλο που καλείται να παίξει ο Μακρόν τις επόμενες ημέρες και στο εύθραυστο πολιτικό του κεφάλαιο.
Le Figaro: «Ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος του Μακρόν»
Για τη Figaro, το πρόβλημα δεν είναι απλώς η επιλογή ενός νέου πρωθυπουργού, αλλά το πώς θα κινηθεί το Ελιζέ μετά την αποχώρηση Μπαϊρού. Ο ρυθμός θα είναι κρίσιμος: η καθυστέρηση θα εκληφθεί ως πολιτική παράλυση, ενώ η βιασύνη ως προχειρότητα. Το νέο κυβερνητικό σχήμα, για να σταθεί, θα πρέπει να εξασφαλίσει μια συμφωνία μη λογοκρισίας — κάτι σχεδόν ανέφικτο, καθώς η Βουλή εμφανίζεται εχθρική και κατακερματισμένη. Οι αντιπολιτεύσεις δηλώνουν απερίφραστα πως δεν πρόκειται να στηρίξουν μια εξουσία που μοιάζει «πιο αδύναμη από ποτέ».
Η Figaro μιλά για μια «αδύνατη εξίσωση»: πολιτική παράλυση, δημοσιονομική πίεση, δυσαρέσκεια των αγορών. Ο Μακρόν καλείται να διαλέξει μεταξύ άμεσης επιβίωσης και στρατηγικής υποχώρησης, γνωρίζοντας πως ο τρόπος που θα κινηθεί θα καθορίσει όχι μόνο την πορεία της πενταετίας, αλλά και τη δική του ιστορική κληρονομιά.
Le Temps: «Ώρα να υποχωρήσει ο ίδιος ο Μακρόν»
Η εφημερίδα Le Temps υιοθετεί ακόμα πιο σκληρή γραμμή, σημειώνοντας πως ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται «με την πλάτη στον τοίχο». Μέχρι σήμερα, ζητούσε από άλλες πολιτικές δυνάμεις να υποχωρήσουν στον βωμό του συμβιβασμού. Τώρα, είναι η δική του σειρά να κάνει πίσω. Όποιος κι αν είναι ο επόμενος πρωθυπουργός, θα επιβιώσει μόνο αν υπάρξουν βαθιές παραχωρήσεις από τον ίδιο τον πρόεδρο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η φορολόγηση των μεγάλων περιουσιών, βασική απαίτηση των Σοσιαλιστών.
Αν ο Μακρόν επιλέξει τη σύγκρουση αντί του συμβιβασμού, η χώρα κινδυνεύει με θεσμικό μπλοκάρισμα, είτε με άμεση καταψήφιση του νέου πρωθυπουργού, είτε με αναγκαστική διάλυση της Βουλής, που ενδέχεται να οδηγήσει —και πάλι— σε κοινοβουλευτικό αδιέξοδο.
Όπως υπογραμμίζει η Le Temps, η πιθανότητα συγκυβέρνησης (cohabitation) —κάτι σπάνιο στη σύγχρονη γαλλική ιστορία— μοιάζει ολοένα και πιο πιθανή. Και αν επιβεβαιωθεί, τότε ο Μακρόν κινδυνεύει να περάσει τα τελευταία χρόνια της θητείας του χωρίς ουσιαστική εξουσία.
Ναρκοπέδιο το πολιτικό σκηνικό
Μέσα σε αυτό το κλίμα, τα κόμματα βρίσκονται σε αναμονή, αλλά και σε επιφυλακή:
- Η Εθνική Συσπείρωση (RN) επιδιώκει ταχεία διάλυση, βέβαιη πως θα ενισχυθεί εκλογικά.
- Οι Σοσιαλιστές παλεύουν να σταθούν ανάμεσα σε έναν «μη ρεαλιστικό» προϋπολογισμό και στις ακραίες πιέσεις της Ανυπότακτης Γαλλίας, που απαιτεί μέχρι και την καθαίρεση του προέδρου.
- Οι Ρεπουμπλικάνοι αρνούνται κάθε εμπλοκή, προειδοποιώντας πως δεν πρόκειται να μπουν στον «Τιτανικό» του Ελιζέ.
Σε αυτό το σκηνικό, καμία βιώσιμη κυβερνητική πλειοψηφία δεν διαφαίνεται. Η χαμένη ευκαιρία για μια ελεγχόμενη διάλυση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας αναγκαστικής προσφυγής στις κάλπες, κάτι που το Ελιζέ προσπαθεί να αποφύγει — χωρίς, όμως, να έχει πολλές εναλλακτικές.
Τα σενάρια της επόμενης μέρας
- Διορισμός νέου πρωθυπουργού: Ο Μπαϊρού θα παραμείνει πιθανότατα ως υπηρεσιακός μέχρι την επιλογή διαδόχου, διαδικασία που πέρυσι είχε διαρκέσει αρκετές εβδομάδες.
- Προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών: Ένα τέτοιο σενάριο ενέχει τον κίνδυνο ενίσχυσης της Μαρίν Λεπέν.
- Προεδρικές εκλογές: Παρότι ορισμένες κοινοβουλευτικές ομάδες ζητούν την παραίτηση Μακρόν, εκείνος έχει αποκλείσει επανειλημμένα αυτό το ενδεχόμενο.
Σε αυτό το κλίμα, τα ΜΜΕ δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνείας. Η Γαλλία βρίσκεται σε θεσμικό μετέωρο βήμα, και η επιβίωση του Μακρόν εξαρτάται από την ικανότητά του να μετατραπεί από κυρίαρχος πρόεδρος σε ηγέτης συναινέσεων. Το αν και πώς θα το καταφέρει, παραμένει αβέβαιο.