Μετά την πτώση και του Φρανσουά Μπαϊρού, ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται για πέμπτη φορά στην δύσκολη θέση να επιλέξει νέο πρωθυπουργό. Με δεδομένο ότι δεν προτίθεται να προκυρήξει εκλογές οι επιλογές του είναι πλέον περιορισμένες καθώς οι «καυτές πατάτες» του προυπολογισμού, των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και του χρέους θα πέσουν στα χέρια και του επόμενου πρωθυπουργού.
Με τη Γαλλία να βρίσκεται σε «μηχανική υποστήριξη», όπως δήλωσε χθες ο Φρανσουά Μπαϊρού και την Eυρώπη να ανησυχεί για την πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης, ο πρόεδρος Μακρόν αναζητά ήδη τον διάδοχο του Μπαϊρού.
Το γραφείο του Μακρόν επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος θα αποδεχθεί την παραίτηση του Μπαϊρού την Τρίτη και θα διορίσει αντικαταστάτη «τις επόμενες ημέρες».
Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Γαλλίας, ο Μπαϊρού θα παραμείνει σε υπηρεσιακό ρόλο μέχρι τότε, χειριζόμενος μόνο τα συνηθισμένα ζητήματα.
Η Γαλλία, έχει άλλωστε λειτουργήσει υπό υπηρεσιακές κυβερνήσεις δύο φορές τα τελευταία δύο χρόνια, μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2024 μετά την παραίτηση της κυβέρνησης του Γκαμπριέλ Ατάλ, και τον Δεκέμβριο του 2024 μετά την πτώση της κυβέρνησης του Μισέλ Μπαρνιέ.
Παρότι παραδοσιακά ο πρόεδρος επιλέγει να διορίσει έναν πρωθυπουργό από το κόμμα που διαθέτει την πλειοψηφία των εδρών, συνταγματικά δεν είναι υποχρεωμένος να το ακολουθήσει. Αυτό συνέβη και το 1993, όταν ο τότε σοσιαλιστής πρόεδρος Φρανσουά Μιτεράν αναγκάστηκε να διορίσει τον συντηρητικό πρωθυπουργό Εντουάρ Μπαλαντούρ μετά τη σαρωτική νίκη της δεξιάς στις βουλευτικές εκλογές.
Όμως, το μεγάλο πρόβλημα του Μπακρόν είναι ποιός θα δεχθεί να καθίσει στην «ηλεκτρική» πρωθυπουργική καρέκλα η οποία έχει ήδη «κάψει» 4 πρωθυπουργούς. Στον γαλλικό Τύπο πάντως κυκλοφορούν ήδη τα ονόματα 9 υποψηφίων.
Υποψήφιοι της αριστεράς
Ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, Ολιβιέ Φωρ, δήλωσε ότι το κόμμα του είναι «έτοιμο να κυβερνήσει» και μάλιστα έλαβε δημόσια υποστήριξη από τον πρώην πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ. Ωστόσο, ο εμβληματικός φόρος του κόμματός του στους υπερπλούσιους μπορεί να αποθαρρύνει τον Μακρόν από το να τον επιλέξει. Επιπλέον, πολλοί βουλευτές εντός της συντηρητικής δεξιάς, αλλά και μεταξύ του σκληροπυρηνικού αριστερού κόμματος της Ανυπότακτης Γαλλίας, είναι κατά του διορισμού του Φωρ.
Ο Μπερνάρ Καζνέβ, πρώην σοσιαλιστής πρωθυπουργός, θεωρείται γέφυρα προς τη μετριοπαθή αριστερά. Το όνομά του εμφανίζεται ως πιθανότητα μόνο εάν οι Σοσιαλιστές συμφωνήσουν να μην τον ανατρέψουν από τότε που αποχώρησε από το κόμμα το 2022.
Πιερ Μοσκοβισί, επικεφαλής του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Γαλλίας, πρώην επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ γνωστός για τη δημοσιονομική σύνεση του. Από τους πιο προβεβλημένους Γάλλους πολιτικούς στην Ευρώπη, διαθέτει το προφίλ του πολιτικού που θα μπορούσε να καθησυχάσει τις αγορές και να προσελκύσει μετριοπαθή σοσιαλιστική υποστήριξη.
Από το κόμμα του Μακρόν
Ο υπουργός Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορρνού είναι η πιο ξεκάθαρη επιλογή «συνέχειας», ένας πιστός ακλόνητος σύμμαχος του Μακρόν που κατέχει υπουργικές θέσεις από το 2017. Μάλιστα ήταν υποψήφιος για πρωθυπουργός και τον περασμένο Δεκέμβριο, πριν μεσολαβήσει την τελευταία στιγμή η επιλογή Μπαϊρού.
Η υπουργός Εργασίας Κατρίν Βοτρίν, η μοναδική γυναίκα υποψήφια για τη θέση, έχει μια κεντροδεξιά πολιτική, με μια ευαισθησία σε κοινωνικά θέματα, που θα μπορούσε να δελεάσει τμήματα της συντηρητικής δεξιάς. Αφήνει όμως παγερά αδιάφορη την αριστερά κρύα, με μερικούς από τους πιο αριστερούς συμμάχους του Μακρόν να μην στηρίζουν την υποψηφιότητά της λόγω της αντίθεσής της στον γάμο ομοφυλοφίλων.
Ο Υπουργός Οικονομίας Éric Lombard έχει δηλώσει ανοιχτός σε συμβιβασμό με την αριστερά για τον προϋπολογισμό του 2026. Έχει σφαιρική γνώση των δημόσιων οικονομικών, δεν έχει προεδρικές φιλοδοξίες και έχει προσωπικούς δεσμούς με τον ηγέτη των Σοσιαλιστών Olivier Faure, κάτι που θα μπορούσε να κερδίσει μέρος της αριστεράς.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης Gérald Darmanin θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια πιο αυστηρή στροφή προς την τάξη και την ασφάλεια, η οποία πιθανότατα θα έρθει σε μεγάλη αντίθεση με την αριστερά. Το ζήτημα όμως είναι οι προεδρικές φιλοδοξίες του Gérald Darmanin για το 2027 οι οποίες μάλλον δεν θα τον ωθήσουν να αποδεχτεί μια τόσο επικίνδυνη θέση.
Υποψήφιοι της δεξιάς
Ο Υπουργός Εσωτερικών Bruno Retailleau ενσαρκώνει μια αυστηρότερη συντηρητική γραμμή. Αυτό μπορεί να κερδίσει την ανοχή ορισμένων ακροδεξιών βουλευτών, αλλά θα ενίσχυε την αντίσταση της αριστεράς και των ανήσυχων κεντρώων.
Ο Ξαβιέ Μπερτράν προσφέρει ισχυρή συντηρητική υποστήριξη, αλλά οι τεταμένες σχέσεις του με την ακροδεξιά θα μπορούσαν να περιπλέξουν οποιαδήποτε μαθηματική προσέγγιση της πλειοψηφίας.
Ο Μακρόν έχει δεσμευτεί να παραμείνει στο αξίωμα μέχρι τη λήξη της θητείας του το 2027. Αλλά μετά την ανατροπή πολλαπλών κυβερνήσεων σε λιγότερο από δύο χρόνια, η Γαλλία κινδυνεύει να βυθιστεί σε βαθύτερη πολιτική παράλυση – με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης να εξακολουθεί να επιβαρύνεται από το αυξανόμενο χρέος της.
Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας ανέρχεται τώρα σε πάνω από 3,3 τρισεκατομμύρια ευρώ ή 114% του ΑΕΠ, το τρίτο υψηλότερο στην ευρωζώνη μετά την Ελλάδα και την Ιταλία.
Το έλλειμμα έφτασε στο 5,8% του ΑΕΠ το 2023, σχεδόν διπλάσιο από το ανώτατο όριο του 3% της ΕΕ, και προβλέπεται να φτάσει το 5,4% φέτος.
