Ενώ μαίνονταν οι πόλεμοι στην Ουκρανία και στη Λωρίδα της Γάζας, οι πωλήσεις των 100 μεγαλύτερων κατασκευαστριών όπλων στον κόσμο έφθασαν σε νέα ιστορικά υψηλά το 2024, ενώ εκτοξεύτηκαν κατά 26% την περίοδο 2015-2024, σύμφωνα με έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα σήμερα (1/12) το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη (SIPRI).
Οι συνολικές πωλήσεις το 2024 έφτασαν τα 586 δισ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 5,9% σε ετήσια βάση.
Παρά τα προβλήματα στην παραγωγή που έχουν καθυστερήσει τις παραδόσεις, η αύξηση του τζίρου προέρχεται κυρίως από την Ευρώπη ενώ η άνοδος συνδέεται με την «αίσθηση απειλής από τη Ρωσία», με την ανάγκη των κρατών να αναπληρώσουν αποθέματα που διοχέτευσαν στο Κίεβο αλλά και με διάφορα προγράμματα εκσυγχρονισμού που «τρέχουν» σε αρκετές χώρες, επισημαίνει η Ζαντ Γκιμπερτό Ρικάρ του SIPRI.
Πρώτες στις πωλήσεις παγκοσμίως οι ΗΠΑ – Πρώτη στην Ευρώπη η Τσεχία
Οι 39 από τις 100 κατασκευάστριες εταιρείες όπλων είναι αμερικανικές, όπως οι Lockheed Martin, RTX και Northrop Grumman, οι οποίες παραμένουν οι μεγαλύτερες παγκοσμίως. Περίπου τα μισά από τα συνολικά κέρδη της παγκόσμιας βιομηχανίας για το 2024 εντοπίζονται στις αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες έκαναν τζίρο 334 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 3,8%.
Ωστόσο, τα προβλήματα είναι σημαντικά. Υπερβάσεις προϋπολογισμών και προγράμματα που δεν προχωρούν, όπως το F-35 και τα υποβρύχια Columbia, επιβραδύνουν την παραγωγική ικανότητα της αμερικανικής αμυντικής βιομηχανίας.
Οι 26 ευρωπαϊκές εταιρείες της κατάταξης καταγράφουν συνολικό άλμα 13%, στα 130 δισ. ευρώ.
Ξεχωρίζει η θεαματική άνοδος της τσεχικής Czechoslovak Group, η οποία ωφελήθηκε από την πρωτοβουλία της Πράγας για μαζική προμήθεια οβίδων στην Ουκρανία. Ο τζίρος της εκτοξεύθηκε κατά 193%, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με τις άλλες χώρες της λίστας.
Παρά την ισχυρή ζήτηση, οι ευρωπαϊκές εταιρείες παλεύουν με σοβαρές ελλείψεις πρώτων υλών, κυρίως μετά τη διακοπή της προμήθειας τιτανίου από τη Ρωσία και τους κινεζικούς περιορισμούς στις σπάνιες γαίες.
Καμία επίπτωση στις πωλήσεις για Ρωσία και Ισραήλ
Οι δύο ρωσικοί όμιλοι της λίστας, η Rostec και η United Shipbuilding Corporation, εμφανίζουν αύξηση εσόδων 23%, στα 26,8 δισ. ευρώ ενώ παρά την έλλειψη κρίσιμων εξαρτημάτων λόγω κυρώσεων, η εσωτερική ζήτηση απορροφά τη μείωση των εξαγωγών.
Ωστόσο, η έκθεση SIPRI υπογραμμίζει ότι η ρωσική βιομηχανία αντιμετωπίζει σοβαρή έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, που δυσκολεύει την επίτευξη των ρυθμών παραγωγής που απαιτούν οι στρατιωτικοί στόχοι στη σύγκρουση με την Ουκρανία.
Στο μεταξύ, 9 από τις 10 κατασκευάστριες που περιλαμβάνονται στη λίστα βρίσκονται στη Μέση Ανατολή, με συνολικά έσοδα 26 δισ. ευρώ ενώ οι τρεις ισραηλινές εταιρείες συγκεντρώνουν πάνω από το μισό, φθάνοντας τα 14 δισ. ευρώ (+16%).
Παρά τις διεθνείς αντιδράσεις για τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα, η ζήτηση για ισραηλινά οπλικά συστήματα παραμένει ισχυρή, σύμφωνα με το SIPRI.
Ασία και Ωκεανία οι μόνες περιοχές με πτώση τζίρου
Η Ασία και η Ωκεανία καταγράφονται στην έκθεση ως οι μόνες περιοχές του πλανήτη στις οποίες ο συνολικός τζίρος μειώνεται οριακά (–1,2%, στα 111 δισ. ευρώ) με την Κίνα να καταγράφει πτώση λόγω σκανδάλων διαφθοράς στις προμήθειες όπλων, που οδήγησαν στην ακύρωση μεγάλων συμβάσεων.
Αντίθετα, Ιαπωνία και Νότια Κορέα ωφελούνται έντονα από την ευρωπαϊκή ζήτηση και αυξάνουν σημαντικά τις πωλήσεις τους.
(Με πληροφορίες από France24)