Πάνω από δέκα άνθρωποι που φέρονταν να είναι μέλη ένοπλης συμμορίας λιθοβολήθηκαν ή κάηκαν ζωντανοί από πλήθος έξαλλων κατοίκων συνοικίας του Πορτ-ο-Πρενς, σύμφωνα με την αστυνομία και αυτόπτες μάρτυρες, την ημέρα που ο ΟΗΕ έκρουσε για ακόμη μια φορά τον κώδωνα του κινδύνου για την ανασφάλεια στο κράτος της Καραϊβικής, κατ’ αυτόν αντάξια χωρών όπου εκτυλίσσονται «ένοπλες συρράξεις».
Το νέο όργιο φονικής βίας καταγράφηκε όταν αστυνομικοί πήγαν να συλλάβουν υπόπτους, με φόντο την κλιμάκωση των συγκρούσεων στην πρωτεύουσα.
«Κατά τη διάρκεια έρευνας σε μίνι λεωφορείο στο οποίο επέβαιναν ένοπλοι, η αστυνομία προχώρησε στην κατάσχεση όπλων και άλλου υλικού», όμως κατόπιν «πάνω από δέκα άνθρωποι που επέβαιναν στο όχημα αυτό δυστυχώς λιντσαρίστηκαν» από πολίτες, ανέφερε η αστυνομία της Αϊτής σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε.
Η αστυνομία δεν διευκρίνισε τον ακριβή αριθμό των θυμάτων. Δεν έδωσε επίσης καμιά εξήγηση για το πώς έχασε τον έλεγχο της κατάστασης και πώς οι ύποπτοι που είχαν άνδρες της στα χέρια τους δολοφονήθηκαν από κατοίκους της συνοικίας αυτής, της Καναπέ Βερ.
Η βία είχε αρχίσει πριν από τα ξημερώματα, όταν μέλη συμμορίας εισέβαλαν σε συνοικίες της πρωτεύουσας, λεηλάτησαν σπίτια κι επιτέθηκαν σε διερχόμενους, ανέφεραν κάτοικοι και αυτόπτες μάρτυρες.
«Μας ξύπνησαν πυροβολισμοί. Ήταν τρεις το πρωί, οι συμμορίες εισέβαλαν στη συνοικία μας. Ακούγαμε πυρά, κι άλλα πυρά», αφηγήθηκε στο Γαλλικό Πρακτορείο κάτοικος της συνοικίας Τουργκό.
Ανθρωπιστική κρίση
«Αν έρθουν συμμορίες να εισβάλουν στα σπίτια μας, θα αμυνθούμε, έχουμε κι εμείς όπλα, έχουμε ματσέτες, θα τούς πάρουμε τα δικά τους όπλα, δεν θα το βάλουμε στα πόδια», είπε άλλος κάτοικος, εμφανώς εξοργισμένος. «Οι μανάδες που θέλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους ας τα στείλουν αλλού», πρόσθεσε.
Οικογένειες εγκατέλειπαν όντως χθες Δευτέρα, κατά δεκάδες, συνοικίες που έγιναν στόχος επιθέσεων κακοποιών, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά έφυγαν πεζή, κουβαλώντας κάποια λιγοστά υπάρχοντά τους.
Άλλα τουλάχιστον τρία φερόμενα ως μέλη συμμορίας δολοφονήθηκαν και τα πτώματά τους κάηκαν μέρα μεσημέρι χθες, σύμφωνα με φωτογραφίες και βίντεο που μεταφορτώθηκαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.
Η ανασφάλεια στην αϊτινή πρωτεύουσα έχει πλέον φθάσει σε επίπεδα «συγκρίσιμα με εκείνα σε χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση», τόνισε ο ΟΗΕ σε έκθεσή του που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες Δευτέρα κι υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη μεγάλη αύξηση των φόνων και των απαγωγών στο φτωχότερο κράτος του δυτικού ημισφαιρίου.
«Ο αϊτινός λαός παραμένει βυθισμένος σε μια από τις χειρότερες κρίσεις ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα εδώ και δεκαετίες και σε μείζονα ανθρωπιστική κρίση», συνοψίζει η έκθεση που υπογράφεται από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Εν μέσω «του αυξανόμενου αριθμού θανάτων και της μεγεθυνόμενης έκτασης των περιοχών που ελέγχονται από ένοπλες συμμορίες, η ανασφάλεια στην πρωτεύουσα έχει φθάσει σε επίπεδα συγκρίσιμα με εκείνα χωρών σε εμπόλεμη κατάσταση», επιμένει το κείμενο.
«Βιαιότερες» συγκρούσεις
Από την 1η Ιανουαρίου ως την 31η Μαρτίου, ο αριθμός των φόνων που καταγράφηκαν αυξήθηκε κατά 21% στη χώρα σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο (815 έναντι 673) και ο αριθμός των απαγωγών κατά 63% (637 έναντι 391).
Δεκάδες πάνοπλες συμμορίες «συνεχίζουν να μάχονται για τον έλεγχο εδαφών στη μητροπολιτική περιοχή του Πορτ-ο-Πρενς και επεκτείνονται σε συνοικίες που είχαν μείνει αλώβητες ως τώρα», συνεχίζει η έκθεση, που αναφέρεται σε «βιαιότερες και συχνότερες» συγκρούσεις μεταξύ συμμοριών ή μεταξύ αστυνομίας και συμμοριών.
Με συνέπεια το ότι «η κατάσταση των ανθρώπων που ζουν σε περιοχές ελεγχόμενες από ένοπλες συμμορίες παραμένει τρομακτική» και «σε περιοχές που έγιναν πρόσφατα στόχος συμμοριών, η κατάσταση επιδεινώνεται ραγδαία».
Πάντα σύμφωνα με την έκθεση, μόνο από την 14η ως τη 19η Απριλίου, συγκρούσεις μεταξύ συμμοριών είχαν αποτέλεσμα να σκοτωθούν 70 πολίτες, ανάμεσά τους 18 γυναίκες και τουλάχιστον δυο ανήλικοι.
Με δεδομένη την κατάσταση ο ΓΓ του ΟΗΕ επανέλαβε στο κείμενο ως «επείγει» να «αναπτυχθεί διεθνής ένοπλη ειδική δύναμη» για να βοηθήσει την αϊτινή αστυνομία να αποκαταστήσει την τάξη.
Ο Αντόνιο Γκουτέρες μετέφερε τον Οκτώβριο του 2022 την έκκληση για βοήθεια του πρωθυπουργού της Αϊτής Αριέλ Ανρί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ζητώντας να σχηματιστεί και να αναπτυχθεί διεθνής δύναμη στη χώρα. Χωρίς αποτέλεσμα μέχρι σήμερα: αν και κάποιες χώρες έχουν εκφράσει τη βούληση να συμμετάσχουν, καμία δεν μοιάζει να θέλει να αναλάβει την ηγεσία της.
Στη χώρα δρουν –συχνά με απόλυτη ατιμωρησία– κάπου 200 συμμορίες, που θεωρείται πως ελέγχουν ως και το 80% της μητροπολιτικής περιοχής της πρωτεύουσας.
Πηγή: AFP, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ