Ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Γκρόσι αποχώρησε από το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια στη νότια Ουκρανία που βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή, ανέφερε την Πέμπτη στο Telegram η κρατική πυρηνική εταιρεία της Ουκρανίας, Energoatom.
Η Energoatom αποκάλυψε ότι πέντε εκπρόσωποι του ΔΟΑΕ θα παραμείνουν στο εργοστάσιο πιθανότατα μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου.
Ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) δήλωσε ότι ”είδε αυτά που χρειαζόταν να δει” κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια.
″Μπορέσαμε, σε λίγες ώρες, να συγκεντρώσουμε πολλές πληροφορίες. Είδα τα κυριότερα πράγματα που χρειαζόταν να δω”, δήλωσε ο Ραφαέλ Γκρόσι στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης που συνόδευαν την αντιπροσωπεία των ειδικών της ΙΑΕΑ σε αυτό το εργοστάσιο που έχουν καταλάβει οι ρωσικές δυνάμεις στη νότια Ουκρανία.
Ο Ραφαέλ Γκρόσι πρόσθεσε ότι μέλη του διεθνούς οργανισμού θα παραμείνουν στον πυρηνικό σταθμό. ”Ο ΙΑΕΑ παραμένει εδώ. Ενημερώστε τον κόσμο ότι ο ΙΑΕΑ μένει στη Ζαπορίζια”, δήλωσε ο Γκρόσι έπειτα από μια επιθεώρηση του πυρηνικού σταθμού από ειδικούς του οργανισμού ατομικής ενέργειας του ΟΗΕ, σύμφωνα με βίντεο που δημοσίευσε το ρωσικό μέσο Ria-Novosti.
″Θα έχουμε συνεχή παρουσία εκεί, στο εργοστάσιο με μερικούς από τους εμπειρογνώμονες μου” που θα μελετήσουν σε βάθος την κατάσταση.
″Εχουμε πολλή δουλειά εδώ για να αναλύσουμε ορισμένες τεχνικές πλευρές”.
Οι ειδικοί αυτοί, όπως είπε, θα παρέχουν αυτό που αποκάλεσε αμερόληπτη, ουδέτερη από τεχνική άποψη τεκμηριωμένη αξιολόγηση του τι συμβαίνει επί του πεδίου. ”Ανησύχησα, ανησυχώ και θα συνεχίζω να ανησυχώ για το εργοστάσιο μέχρις ότου έχουμε μια κατάσταση που να είναι πιο σταθερή, πιο προβλέψιμη”, δήλωσε.
Η ”φυσική ακεραιότητα του (ουκρανικού πυρηνικού) σταθμού” στη Ζαπορίζια ”παραβιάστηκε”, δήλωσε ο Ραφαέλ Γκρόσι αφότου επιθεώρησε τις εγκαταστάσεις αυτές.
″Η φυσική ακεραιότητα του σταθμού παραβιάστηκε επανειλημμένα”, δήλωσε στα μέσα ενημέρωσης κατά την επιστροφή του στο ελεγχόμενο από το Κίεβο έδαφος. ”Δεν εχουμε στοιχεία για να το αξιολογήσουμε αλλά αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να συνεχίσει να γίνεται”, πρόσθεσε.
Ένα μέρος της αποστολής του ΙΑΕΑ θα παραμείνει μέχρι την ”Κυριακή ή τη Δευτέρα” στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, Ο ΙΑΕΑ σκοπεύει να ”έχει συνεχή παρουσία” στον σταθμό και πέραν της ημερομηνίας αυτής, δήλωσε ο Γκρόσι χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις.
″Υπάρχει μια ομάδα που θα παραμείνει εκεί μέχρι την Κυριακή ή τη Δευτέρα για να συνεχίσει την αξιολόγηση” της κατάστασης στον σταθμό, η τοποθεσία του οποίου βομβαρδίστηκε επανειλημμένα προκαλώντας φόβο για μια πυρηνική καταστροφή, πρόσθεσε μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Ο Γκρόσι είπε ότι είδε ”πολλά πράγματα” στις ”τέσσερις με πέντε ώρες” που πέρασε εκεί.
″Μπορέσαμε να επισκεφθούμε όλο τον χώρο. Ήμουν μέσα στις μονάδες (των αντιδραστήρων), είδα το σύστημα έκτακτης ανάγκης και άλλα δωμάτια, τις αίθουσες ελέγχου”, είπε εξαίροντας το ουκρανικό προσωπικό που συνεχίζει να εργάζεται στον σταθμό μετά την κατοχή του από τον ρωσικό στρατό.
″Ασφαλώς, βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση αλλά έχουν έναν απίστευτο βαθμό επαγγελματισμού”, τόνισε.
Ο ίδιος περιγράφει την ”αρκετά δύσκολη κατάσταση” της ομάδας του που άκουσε σφοδρά πυρά κατά τη διάρκεια της μετάβασής της στον σταθμό και διασχίζοντας τη γραμμή του μετώπου. ”Υπήρξαν στιγμές όπου τα πυρά ήταν προφανή, από βαριά πολυβόλα, πυροβολικό, όλμους, δύο τρεις φορές, ανησυχούσαμε πολύ”, παραδέχθηκε ο Γκρόσι.
Νωρίτερα, δημοσιογράφος του Reuters που βρίσκεται στο σημείο ανέφερε ότι ορισμένα μέλη της ομάδας επιθεώρησης εθεάθησαν να αναχωρούν από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, αφού πέρασαν αρκετές ώρες στις εγκαταστάσεις αυτές.
Το ρωσικό πρακτορείο Interfax μετέδωσε ότι 8-12 επιθεωρητές του ΙΑΕΑ παραμένουν στην περιοχή του πυρηνικού σταθμού μετά την αποχώρηση του Γκρόσι. Το πρακτορείο επικαλείται ως πηγή του τον διορισμένο από τη Μόσχα κυβερνήτη της γειτονικής, υπό ρωσική κατοχή πόλης Ενερχοντάρ, τον Αλεξάντερ Βόλγκα. Σύμφωνα με αυτόν, τα μέλη του ΙΑΕΑ θα φιλοξενηθούν στο ξενοδοχείο που διαθέτει ο πυρηνικός σταθμός στην Ενερχοντάρ.
Τέσσερα από τα εννέα οχήματα της αντιπροσωπείας του ΙΑΕΑ αναχώρησαν από το έδαφος του εργοστασίου, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.
Η πολυαναμενόμενη επίσκεψη των επιθεωρητών του ΙΑΕΑ στον υπό ρωσική κατοχή πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια θα θεωρηθεί επιτυχής αν οδηγήσει στην «αποστρατιωτικοποίηση» της ζώνης αυτής, δήλωσε ο επικεφαλής της ουκρανικής εταιρείας πυρηνικής ενέργειας σε συνέντευξη που παραχώρησε στο πρακτορείο Reuters σήμερα.
Ο επικεφαλής της Energoatom Πέτρο Κότιν, σε δηλώσεις που έκανε από έναν ουκρανικό σταθμό ελέγχου, στον δρόμο που οδηγεί στο εργοστάσιο, είπε επίσης ότι οι ουκρανικές αρχές καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να επαναλειτουργήσει ο πέμπτος αντιδραστήρας, ο οποίος έκλεισε σήμερα, λόγω των βομβαρδισμών στην περιοχή.
Ο Κότιν χαρακτήρισε «πρόοδο» το γεγονός ότι οι επιθεωρητές του ΙΑΕΑ και ο γενικός διευθυντής του οργανισμού Ραφαέλ Γκρόσι κατάφεραν να επισκεφθούν τον σταθμό έπειτα από μήνες διαπραγματεύσεων. Πρόσθεσε όμως ότι η Ρωσία επιχείρησε να χρησιμοποιήσει την επίσκεψη αυτή για προπαγανδιστικούς σκοπούς, καθώς απέκλεισε τους ανεξάρτητους δημοσιογράφους.
Κορυφαία προτεραιότητα της Ουκρανίας είναι η αποστρατιωτικοποίηση του εργοστασίου και της γύρω περιοχής, ώστε να αποφευχθεί ένα πυρηνικό ατύχημα, τόνισε. «Αν η αποστολή (του ΙΑΕΑ) βοηθήσει να γίνει αυτό, τότε θα είναι επιτυχημένη», εξήγησε.
Ο Κότιν επιβεβαίωσε ότι ο Γκρόσι επρόκειτο να φύγει σήμερα, όμως άλλα μέλη της αποστολής θα παραμείνουν στη Ζαπορίζια μέχρι το Σάββατο.Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ο επικεφαλής της ΙΑΕΑ έχει ήδη επιστρέψει σε έδαφος που ελέγχεται από την Ουκρανία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP-Reuters