O (φερόμενος) θάνατος του Γεβγκένι Πριγκόζιν, επικεφαλής της μισθοφορικής Wagner, σε συντριβή αεροπλάνου, αφήνει τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, ισχυρότερο βραχυπρόθεσμα, απομακρύνοντας από τη «σκακιέρα» μια ισχυρή προσωπικότητα που τον είχε αψηφήσει, απειλώντας να τον κάνει να φανεί αδύναμος. Ωστόσο, όπως αναφέρεται σε ανάλυση του Reuters, ο Πούτιν χάνει επίσης έναν ισχυρό και ικανό «παίκτη» που είχε αποδειχθεί χρήσιμος στο Κρεμλίνο, στέλνοντας τους μαχητές του σε κάποιες από τις πιο αιματηρές μάχες στην Ουκρανία και προωθώντας τα ρωσικά συμφέροντα στην Αφρική.
Οι ρωσικές αρχές έχουν πει ότι ο Πριγκόζιν, μαζί με το «δεξί του χέρι», τον Ντμίτρι Ούτκιν, και οκτώ άλλα άτομα ήταν σε ιδιωτικό αεροσκάφος που συνετρίβη χωρίς να υπάρχουν επιζώντες βόρεια της Μόσχας την Τετάρτη. Είναι άγνωστο ακόμα τι προκάλεσε την πτώση του αεροσκάφους. Οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι πιθανότατα ένας πύραυλος εδάφους– αέρος, που εκτοξεύτηκε από το ρωσικό έδαφος, κατέρριψε το αεροσκάφος, δήλωσαν δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι στο Reuters- ωστόσο οι πληροφορίες είναι ακόμα προκαταρκτικές και υπό εξέταση.Οι εικασίες δίνουν και παίρνουν, και γενικότερα μεταξύ ειδικών και μη επικρατεί η ισχυρή πεποίθηση πως η όλη υπόθεση φαίνεται σαν εκδίκηση του Βλαντιμίρ Πούτιν για την ανταρσία της Wagner.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
«Ταλαντούχος επιχειρηματίας, έκανε σοβαρά λάθη, συλλυπητήρια»: Ο Πούτιν μίλησε για τον Πριγκόζιν
Έρευνα έχει αρχίσει για τυχόν παραβίαση των κανόνων ασφαλείας, ωστόσο σε λογαριασμούς που πρόσκεινται Wagner γίνεται λόγος για το σενάριο εκτόξευσης πυραύλων εδάφους-αέρος S-300 κατά του αεροπλάνου, ένας ισχυρισμός που δεν έχει επαληθευτεί. Η Μαργαρίτα Σιμονιάν του Russia Today, φάνηκε να προκρίνει το σενάριο της δολοφονίας, υποβαθμίζοντας το σενάριο που ήθελε τον Πριγκόζιν να σκηνοθετεί την εξαφάνισή του. «Μεταξύ των σεναρίων που συζητούνται, αυτό της σκηνοθετημένης εξαφάνισης. Προσωπικά, τείνω προς το πλέον προφανές (σενάριο)», έγραψε.
Σε κάθε περίπτωση, δεν έχουν εμφανιστεί στοιχεία που να υποστηρίζουν τα περί εκδίκησης για την ανταρσία της Wagner- και αναλυτές θεωρούν πως αυτό μπορεί να βοηθά τον Πούιτν.
«Όποιοι και να είναι οι λόγοι της συντριβής, όλοι θα τη δουν ως μια πράξη αντιποίνων, και το Κρεμλίνο δεν θα επέμβει ιδιαίτερα σε αυτό» είπε η Τατιάνα Στανόβαγια, του R.Politik. «Από την πλευρά του Πούτιν, καθώς και πολλών μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων, ο θάνατος του Πριγκόζιν θα ήταν ένα μάθημα σε πιθανούς ακολούθους».
Το συμβάν έλαβε χώρα δύο μήνες μετά την ανταρσία της Wagner, την οποία ο Πούτιν- ο οποίος έχει επανειλημμένα εκφράσει το μίσος του για τους προδότες- είχε χαρακτηρίσει ως «πισώπλατη μαχαιριά». Από το τέλος της και μετά ο Πριγκόζιν σταμάτησε την κόντρα του με το υπουργείο Άμυνας, μα κατά τα άλλα συνέχισε τις επιχειρήσεις του, καθώς φαινόταν να κινείται ελεύθερα εντός και εκτός Ρωσίας, παρά τη συμφωνία με το Κρεμλίνο, στο πλαίσιο της οποίας θα κατέφευγε στη Λευκορωσία.
Ο Αμπάς Γκαλιάμοφ, πρώην λογογράφος του Κρεμλίνου που έχει πλέον χαρακτηριστεί «ξένος πράκτορας» από τη Ρωσία είπε ότι ο Πριγκόζιν θεώρησε λανθασμένα ότι ήταν αναντικατάστατος για τον Πούτιν, λόγω της κλίμακας και της σημασίας των δραστηριοτήτων του- μεταξύ των οποίων ήταν μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις στην Αφρική, όπου η Wagner παρέχει υπηρεσίες σε χώρες όπως το Μάλι και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία με αντάλλαγμα παραχωρήσεις σε τομείς όπως η εξόρυξη χρυσού και διαμαντιών. Σημειώνεται πως το Κρεμλίνο έχει χρησιμοποιήσει τη Wagner για να επεκτείνει τη ρωσική επιρροή στην ήπειρο, ανταγωνιζόμενη δυτικές δυνάμεις όπως η Γαλλία και οι ΗΠΑ.
Ο Πριγκόζιν «θεώρησε πως ο Πούτιν δεν θα ήθελε να το ρισκάρει αυτό» είπε ο Γκαλιάμοφ. «Υποτίμησε το πόσο σημαντικό ήταν ο Πούτιν να στείλει ένα μήνυμα σε όλους τους εν δυνάμει στασιαστές: Παιδιά, μη νομίζετε πως μπορείτε να το κάνετε αυτό και να παραμείνετε ζωντανοί».
Ωστόσο ο θάνατος του Πριγκόζιν (εφόσον επιβεβαιωθεί, φυσικά), έχει και κόστος για τον Πούτιν.
Αναλυτές λένε ότι ανοίγει με αυτόν τον τρόπο ο δρόμος για έναν αγώνα εξουσίας σχετικά με τον έλεγχο της «αυτοκρατορίας» της Wagner, και για ένα πιθανό ρήγμα μεταξύ των ρεαλιστών, που θα θέλουν να ενσωματωθούν στις δυνάμεις του υπουργείου Άμυνας, και των εξοργισμένων υπερεθνικιστών, που ήδη εκφράζουν την οργή τους μέσω των social media.
«Πιστεύω πως είναι δυνατόν, από πολλές απόψεις, να γίνει ένα περιβάλλον τύπου “Game of Thrones” ή “Sopranos”, όπου θα έχουμε ανταγωνιζόμενες μικρότερες παρατάξεις και μικρότερα τμήματα της Wagner» είπε ο Άντριου Μπορίν, εκτελεστικός διευθυντής της Flashpoint και πρώην στέλεχος των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ.
«Μακροπρόθεσμα νομίζω ότι είναι στρατηγική απώλεια για τη Ρωσία» πρόσθεσε.
Ο Σάμιουελ Ραμάνι, αναλυτής στο RUSI και συγγραφέας του «Russia in Africa» είπε πως το να χαθεί το μεγάλο δίκτυο του Πριγκόζιν θα ήταν απώλεια για τον Πούτιν.
«Χάνει πολλές από τις προσωπικές επαφές που ο Πριγκόζιν κατάφερε να καλλιεργήσει σε αυτή την ήπειρο, περιλαμβανομένου του είδους επαφών που θα ήταν απαραίτητες για τις εξαγωγές χρυσού και διαμαντιών από χώρες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις όπως το Μάλι και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία» είπε σχετικά.
Η συντριβή του αεροπλάνου έλαβε χώρα την ίδια ημέρα που ρωσικά κρατικά ΜΜΕ ανέφεραν την απομάκρυνση του Σεργκέι Σουροβίκιν, πρώην επικεφαλής της ρωσικής πολεμικής προσπάθειας την Ουκρανία, από το πόστο του επικεφαλής της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας. Ανεπιβεβαίωτες αναφορές λένε πως διερευνάται για πιθανή συνέργεια στην ανταρσία του Πριγκόζιν.
Η πτώση των δύο αυτών ανδρών- που θεωρούνται δύο από τους πιο αποτελεσματικούς «παίκτες» της Ρωσίας σε έναν πόλεμο γεμάτο αποτυχίες- θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα ως προς τη δυνατότητα της Μόσχας για επιθετικές επιχειρήσεις το επόμενο έτος, είπε ο Ραμάνι.
Αν ο Πούτιν ήταν υπεύθυνος για τον θάνατο του Πριγκόζιν, πρόσθεσε, αυτό έδειξε πως είναι πρόθυμος να προβεί σε σκληρότατη καταστολή οποιουδήποτε αντιφρονούντα. «Μα αυτό επίσης τον δείχνει και ευάλωτο, επειδή πρέπει να χρησιμοποιήσει ισχύ τώρα για να καταστείλει αυτούς τους υπερεθνικιστές, με τους οποίους προηγουμένως ήταν ικανός να συνεργάζεται και να τους “εξημερώνει” συμπεριλαμβάνοντάς τους στον συνασπισμό τους. Και αυτό δεν δείχνει καλά πράγματα για τη βιωσιμότητα του Πούτιν πέρα από το 2024».
Με πληροφορίες από Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP