Διπλό μηχανισμό για τον απεγκλωβισμό χιλιάδων πολιτών με δάνεια σε ελβετικό φράγκο, προωθεί η κυβέρνηση, προωθώντας το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο προς αξιολόγηση στους εμπλεκόμενους φορείς. Η ρύθμιση στοχεύει στην οριστική εξάλειψη του συναλλαγματικού κινδύνου, την εισαγωγή σταθερού επιτοκίου και προβλεψιμότητας στις δόσεις, καθώς και την παροχή κλιμακωτής ελάφρυνσης βάσει κοινωνικών κριτηρίων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θα δίνεται καταρχάς η δυνατότητα υπαγωγής στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό, με υποχρεωτική συναίνεση όλων των πιστωτών για δάνεια σε ελβετικό φράγκο, εφόσον πληρούνται όλα τα κριτήρια που θα ορίζει ο νόμος. Θα προβλέπεται αυτόματη μετατροπή του δανείου σε ευρώ με βάση την τρέχουσα ισοτιμία αναφοράς της ΕΚΤ, με ηλεκτρονική ολοκλήρωση της διαδικασίας χωρίς φυσική παρουσία ή νέα προσημείωση ακινήτου.
Όσοι δεν θα προσφεύγουνε στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό θα έχουν και μια δεύτερη εναλλακτική, εφόσον μιλάμε για ενήμερα ή οριακά καθυστερημένα δάνεια, λιγότερο από τρεις μήνες και δεν έχουν υπαχθεί στο νόμο 3869/2010. Η εναλλακτική αυτή θα προβλέπει τη μετατροπή της οφειλής από ελβετικό φράγκο σε ευρώ με βελτιωμένη ισοτιμία και σταθερό επιτόκιο καθ’ όλη τη διάρκεια του δανείου, με μία επιδότηση της ισοτιμίας από 10% έως 50%, ανάλογα με την κατηγορία του δανειολήπτη και φυσικά, με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Η αρχική εκτιμήση είναι ότι οι περισσότεροι θα λάβουν ένα κούρεμα με τη μορφή επιδότησης 10% έως 20%.
Σε κάθε περίπτωση η αξία του δανείου δεν θα μπορεί να είναι χαμηλότερη από την αξία κτήσης του ακινήτου και εφόσον (είτε στην πρώτη, είτε στη δεύτερη λύση) ο δανειολήπτης δεν τηρήσει τη ρύθμιση, η οφειλή θα επανέλθει στα αρχικά υψηλά επίπεδα…
Το πρόβλημα των δανείων σε ελβετικό φράγκο αφορά άμεσα 70.000 δανειολήπτες, ενώ αν λάβουμε υπόψη μας συνοφειλέτες και εγγγυητές, ο αριθμός των οικογένειων που αγγίζει το πρόβλημα, φτάνει τις 200.000.
Το αδιέξοδο προέκυψε από τη μεγάλη διακύμανση της ισοτιμίας ευρώ–ελβετικού φράγκου. Την περίοδο 2006-2008, οι τράπεζες προσέφεραν στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια και ευνοϊκή ισοτιμία (περίπου 1 ευρώ = 1,60 ελβετικό φράγκο). Χιλιάδες δανειολήπτες βρέθηκαν εγκλωβισμένοι όταν η συναλλαγματική ισοτιμία ανατράπηκε, αρχικά από το 2010 και κατόπιν το 2015. Η τρέχουσα ισοτιμία διαμορφώνεται στο 1 ευρώ = 0,93 ελβετικό φράγκο, με αποτέλεσμα οι οφειλές να έχουν εκτοξευτεί δραματικά. Ενώ πληρώνεται μεγάλο μέρος του κεφαλαίου, λόγω χειροτέρευσης της ισοτιμίας, φαίνεται ότι ο δανειολήπτης οφείλει περισσότερα χρήματα σε ευρώ από όσα είχε δανειστεί αρχικά…
Για παράδειγμα, ένα δάνειο 150.000 ελβετικών φράγκων το έτος 2007 αντιστοιχούσε σε 93.750 ευρώ με την ισοτιμία των δύο νομισμάτων τότε στο 1,6, ενώ το ίδιο δάνειο σήμερα αντιστοιχεί σε 150.000 ευρώ. Έτσι, πολλοί δανειολήπτες έφτασαν να χρωστούν 70% περισσότερο από το αρχικό κεφάλαιο του δανείου που είχαν συμφωνήσει να πάρουν. Το ερώτημα είναι αν είχαν ενημερωθεί για το ρίσκο που αναλάμβαναν, επιλέγοντας μια -τότε- συμφέρουσα λύση που συνδέεται με έναν παράγοντα τόσο ευμετάβλητο όπως είναι η ισοτιμία νομισμάτων…
Παρότι υπάρχουν δύο αρνητικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου που θεωρούν ότι οι δανειολήπτες πήραν ρίσκο, η κυβέρνηση -λόγω και των ασφυκτικών πολιτικών και κοινωνικών πιέσεων- έχει δεσμευτεί να προσπαθήσει να δώσει ανακούφιση. Ο βασικό στόχος είναι προφανής: Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο να καταστούν βιώσιμα, ώστε οι δανειολήπτες να έχουν τη βεβαιότητα ότι όταν πληρώνουν τη δόση τους, το δάνειο θα μειώνεται, δεν θα αυξάνεται!
Η κυβέρνηση να επιδιώκει την ισορροπία μεταξύ της ανακούφισης των χιλιάδων εγκλωβισμένων δανειοληπτών και της διατήρησης της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, χωρίς να δίνεται η εντύπωση της ευνοϊκής μεταχείρισης σε μερίδα πολιτών.
