Σε μια γωνιά της Βόρειας Ελλάδας που μέχρι χθες έμοιαζε ξεχασμένη από την ανάπτυξη, μια ελληνική εταιρεία κινήθηκε έξυπνα και νωρίς. Εκεί που άλλοι έβλεπαν αμμόλοφους και παραλίες χωρίς εμπορικό ενδιαφέρον, η εταιρεία διάβασε την προοπτική: Τουρισμός, εξοχική κατοικία, μικροεπενδύσεις. Όπως μαθαίνει μάλιστα ο Κατάσκοπος, έχει πετύχει να προσελκύσει φρέσκο χρήμα και να το μοιράσει… με την έννοια ότι δεν χτίζει μόνο νέες κατοικίες που τις πουλάει, αλλά δίνει ζωή, αλλάζει σταδιακά την εικόνα ολόκληρων τοπικών κοινωνιών. Η λογική είναι απλή: Μεγάλα συγκροτήματα κατοικιών, επενδύσεις σε υποδομές και αγορές που συνδέονται με τον τουρισμό. Το αποτέλεσμα; Από την Παραλία Οφρυνίου μέχρι την Κεραμωτή και τη Θάσο, δημιουργείται ένα νέο πλέγμα δραστηριοτήτων που δεν αφορά αποκλειστικά την εταιρεία. Όταν πέφτουν εκατομμύρια σε μια περιοχή, ανοίγουν μαζί και δουλειές, καινούρια ρεύματα επισκεπτών, και μια διαφορετική αυτοπεποίθηση για τον τόπο. Διαβάζοντας τα στοιχεία της Kourtidis Group καταλαβαίνεις ότι δεν έκανε κάτι μαγικό· έκανε αυτό που δεν τόλμησαν οι άλλοι: κοίταξε εκεί που κανείς δεν έβλεπε. Κι αυτό, για όποιον ξέρει να παρατηρεί, είναι μάθημα για το πώς γράφονται οι νέοι χάρτες της ανάπτυξης.
***
Το δίδυμο Τσιάρας – Πρωτοψάλτης στα κάγκελα με τους αριθμούς που ανακαλύπτουν κάθε μέρα. Ο ένας Υπουργός και ο άλλος νεοεισαχθείς Γενικός Γραμματέας στο Αγροτικής Ανάπτυξης. Τα βιολογικά και τις επιδοτήσεις ψάχνουν. Άκουσα ότι ο Σπύρος Πρωτοψάλτης αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν στη Κρήτη να έχουν δηλωθεί πάνω από 70.000 βιολογικά στρέμματα, όταν σε καμία άλλη ελληνική περιφέρεια δεν είναι δηλωμένα περισσότερα από 16.000! Ως ένας καλός κατάσκοπος, του συνιστώ να ρωτήσει τον γνωστό κολλητό σύντεκνο του Φραπέ και του Χασάπη. Κάτι ξέρει και γι αυτό, που παρέλειψε να το αναφέρει στη «καταρρακτώδη» υπερασπιστική ομιλία του στη Βουλή.
Κάποιες αγορές είναι σαν τις κατσαρίδες… Δύσκολο να τις πλησιάσεις, δύσκολο να τις ξεριζώσεις, γεμάτες εμπόδια και… ανθεκτικότητες. Στην Ανατολική Ευρώπη, το παιχνίδι των εντομοκτόνων το κρατούν λίγοι, ένα ολιγοπώλιο καλά εδραιωμένο, που δεν αφήνει εύκολα χώρο σε νεοεισερχόμενους. Οι περισσότερες εταιρείες θα το έβλεπαν και θα γύριζαν αλλού το βλέμμα… Το κατασκοπευτικό μου δίκτυο όμως εντόπισε έναν ελληνικό Όμιλο πολύ γνωστό στους Έλληνες, που ετοιμάζεται να “χτυπηθεί” στα ίσα με τα τοπικά συμφέροντα. Όπως μου λένε, οι αγορές αυτές διψούν για προϊόντα με ισχυρό brand, άμεση αναγνωρισιμότητα και ιστορία στην πλάτη τους. Η στρατηγική που ακολουθείται θυμίζει κίνηση σκακιέρας: Μεθοδική, αθόρυβη, και αποφασισμένη να σπάσει το φράγμα της συνήθειας που έχουν δημιουργήσει οι λίγοι «μεγάλοι» του χώρου στις συγκεκριμένες χώρες. Λέτε να πουν και αυτοί: «Καταραμένο… Aroxol»;
***
Οι υπάλληλοι της Βουλής πήραν επιδοματική αύξηση με την αιτιολογία ότι κάνουν μιά «Επικίνδυνη και Ανθυγιεινή» εργασία. «Δηλαδή βουλευτές και υπουργοί, είναι επικίνδυνοι άνθρωποι και ανθυγιεινά προϊόντα από το μποστάνι της πολιτικής; Πώς το είδε έτσι ο Νικήτας;», ακούστηκε μεγαλόφωνα να λέει σε συνδαιτυμόνες του, σε ταβερνάκι στα δυτικά προάστια, γνωστός πρώην πατέρας του Έθνους. Αποτυχών στις τελευταίες εκλογές. «Γιατί, δεν είναι; Βλέπει ο κόσμος προκοπή από όλους εσάς; Σαπίλα τα σκάνδαλα, η διαφθορά, τα «τυχερά». Ανθυγιεινό είναι αυτό. Διαφωνείς; Δεν ακούς και τί σας «σούρνουν» γύρω σας; Είστε επικίνδυνοι», σχολίασε ο συντρώγων φίλος του, ακριβώς απέναντί του . Δευτερόλεπτα βουβαμάρας στην παρέα. Όταν μάλιστα κατάλαβαν ότι ακουστήκανε και στα πολύ διπλανά τραπέζια. Και μετά αλλάξανε κουβέντα. Πιάσανε συζήτηση για Ουάσιγκτον, Τραμπ, ευρωπαίους, Ζελένσκι… «Μαθητούδια μπροστά σε δάσκαλο, τρομάρα τους» το σχόλιο που άκουσα. «Και ο δικός σου αρχηγός ΝΑΙ σε όλα μαζί τους». Ξέχασα να σας διευκρινήσω ότι ο πρώην βουλευτής που τα «έχωνε» στον Πρόεδρο της Βουλής είναι της γαλάζιας παράταξης. «Είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα» που έλεγε και ο Ντίνος Ηλιόπουλος.
Μαθαίνω —από πηγές που δύσκολα πέφτουν έξω— ότι το παλιό σχέδιο για τα υδατοδρόμια στην Ελλάδα ξαναζωντανεύει. Όχι πια ως σκόρπιες ανακοινώσεις, αλλά πιο μεθοδικά, γιατί στο “παιχνίδι” της προετοιμασίας μπήκαν και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες, οι οποίοι πιέζουν να κινηθεί και η χώρα μας στη λογική που έχουν εφαρμόσει άλλες χώρες. Το μοντέλο είναι απλό: Υδροπλάνα που συνδέουν νησιά, τουριστικά σημεία και ηπειρωτικές πόλεις, με χαμηλό κόστος και υψηλή ευελιξία. Ο Κατάσκοπος μαθαίνει ότι δεν είναι μόνο εγχώρια κεφάλαια που ζεσταίνονται. Υπάρχει ενδιαφέρον και από ξένες εταιρείες με εμπειρία στο αντικείμενο που θα ήθελαν να ποντάρουν σε μια ευρωπαϊκή, πολυνησιακή χώρα όπως η δική μας. Πρόκειται για μια αγορά με δυνατές εταιρείες όπως η καναδική Harbour Air, η ινδική SpiceJet Seaplane, η ιαπωνική Setouchi Seaplanes, η δανέζικη Nordic Air. Μην βιαστείτε να το απορρίψετε… Για τους νησιώτες, τα υδροπλάνα σημαίνουν γρηγορότερη πρόσβαση σε υγεία, εκπαίδευση και δημόσιες υπηρεσίες. Για τον τουρισμό, δημιουργούν ένα δίκτυο μετακίνησης που παρατείνει τη σεζόν και μοιράζει τα οφέλη σε μικρότερα νησιά. Για την ελληνική οικονομία, φέρνουν νέες θέσεις εργασίας, επενδύσεις σε υποδομές και αναβάθμιση της διεθνούς εικόνας της χώρας.
***
Στις Σπέτσες πηγαίνεις προς το παρόν χωρίς υδροπλάνο, αλλά ποτέ δεν ξέρεις… Η κίνηση πολλασπλασιάζεται από τότε που έγινε γνωστό ότι αγαπάει και συχνάζει στο νησί ο Στέφανος Κασσελάκης. Καλός κόσμος κυκλοφορούσε πάντοτε στη Ντάπια, αλλά και απέναντι στο Πόρτο Χέλι. Δεν είναι μόνο οι φαρμακόγλωσσες φιλενάδες μου, που συχνάζουν στα πέριξ και κουτσομπολεύουν…ό,τι κινείται. Οι ίδιες με διαβεβαιώνουν, ότι αυτό τον Αύγουστο βρίσκονται εκεί και VIP επιχειρηματίες και αξιόλογοι δημοσιογράφοι, που βρέθηκαν σε χαλαρά γεύματα με τον πάντοτε ανοιχτό σε συζητήσεις και ιδέες Στέφανο.
Μαθαίνω από πηγές που έχουν γνώση για τα συμβαίνοντα στο Υπουργείο Εξωτερικών ότι «ο αρχικός σχεδιασμός για την επιλογή Γεραπετρίτη στην καρέκλα του ΥΠΕΞ, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα». Όταν ζήτησα διευκρινήσεις, ο συνομιλητής μου ήταν αινιγματικός. «Ο Υπουργός ακούει πολλά σχολιανά. Πάρα πολλά από παντού. Εκ των έσω, από αντιπολίτευση, από μίντια. Χωρίς να φταίει ο ίδιος. Μη ξεχνάς ότι πίσω από τη πλάτη του, με προσωπική επιλογή Πρωθυπουργού, έχει τοποθετηθεί στη θέση της Υφυπουργού η Αλεξάνδρα (Παπαδοπούλου), πολύ έμπειρη (διπλωμάτης). Θα δείξει τί θα γίνει, τελικά». Η κουβέντα μας σταμάτησε εκεί. Και αναρωτιέμαι αν πρέπει να περιμένω απάντηση στον όποιον επόμενο ανασχηματισμό.
Μπαίνει ο πελάτης στο κατάστημα. Ξέρει τι θέλει, το έχει ψάξει στο ίντερνετ, έχει δει reviews, specs, ακόμη και βίντεο με συγκρίσεις. Στέκεται μπροστά στον υπάλληλο και κάνει την ερώτηση. Η απάντηση; Κενό βλέμμα, αμηχανία, μια πρόχειρη φράση που δεν πείθει ούτε τον ίδιο. Σαν να έχει μπει σε χώρο πώλησης όπου ο μόνος ενημερωμένος είναι… ο πελάτης. Ο Κατάσκοπος το βλέπει ξανά και ξανά, όπως και εσείς σίγουρα… μεγάλες αλυσίδες με τεράστια ράφια, αλλά με ανθρώπους που δεν ξέρουν να πουλήσουν το εμπόρευμα που έχουν. Έτσι η φήμη ραγίζει αργά, σαν τζάμι που δέχεται μικρές χαρακιές… σιγά – σιγά… Και ο πελάτης σκέφτεται: «Αν είναι να ξέρω περισσότερα από αυτόν που υποτίθεται ότι με εξυπηρετεί, γιατί να χάσω χρόνο; Ή πάω αλλού, ή ανοίγω το λάπτοπ, πατάω το κουμπί και τελείωσα». Γιατί όταν η εμπειρία στο φυσικό κατάστημα γίνεται κοροϊδία, χάνει και το brand και η εμπειρία της αγοράς στο φυσικό κατάστημα. Μήπως πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται και να επενδύουν περισσότερο στην εκπαίδευση και ενημέρωση των (έστω ανειδίκευτων και εποχικών) υπαλλήλων τους;
