Οι Έλληνες δανειολήπτες και καταθέτες καλούνται για ακόμη έναν μήνα να κινηθούν σε περιβάλλον σταθερών επιτοκίων, με την ΕΚΤ να εξετάζει το ενδεχόμενο διατήρησης της σημερινής πολιτικής της έως ότου διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός έχει αποκλιμακωθεί μόνιμα κοντά στο 2%. Σε αυτή τη φάση, το κρίσιμο ερώτημα για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις δεν είναι αν έρχεται νέα μείωση, αλλά πότε – και αν – θα υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση του κόστους χρήματος.
Ο πληθωρισμός στον Νοέμβριο αναμένεται να κινηθεί πολύ κοντά στον στόχο, περίπου στο 2,1% ωστόσο η ΕΚΤ παραμένει σε φάση αναμονής. Η στάση της νομισματικής αρχής στηρίζεται στην εκτίμηση ότι οι μειώσεις επιτοκίων που έχουν ήδη γίνει τους προηγούμενους μήνες είναι επαρκείς και χρειάζεται χρόνος για να αποτιμηθεί πλήρως η επίδρασή τους στην πραγματική ευρωπαϊκή οικονομία.
Τι σημαίνει «πάγωμα» επιτοκίων στην πράξη
Για τους Έλληνες δανειολήπτες, η εξέλιξη αυτή μεταφράζεται σε παράταση της σταθερότητας στις δόσεις των δανείων τους — ειδικά όσων είναι συνδεδεμένα με κυμαινόμενο επιτόκιο. Ο φόβος μιας νέας ανόδου απομακρύνεται προσωρινά, δίνοντας ανάσα σε οικογένειες που ήδη πιέζονται από το αυξημένο κόστος ζωής. Ωστόσο, η στασιμότητα στα επιτόκια δεν σημαίνει και μείωση των δανειακών επιβαρύνσεων, όσοι περίμεναν γρήγορη αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού μάλλον θα χρειαστεί να περιμένουν περισσότερο.
Αντίστοιχα και οι καταθέτες, δεν θα δουν αλλαγές στις αποδόσεις των λογαριασμών τους, οι οποίες παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Η πραγματική αξία των καταθέσεων συνεχίζει να διαβρώνεται, γεγονός που καθιστά την αποταμίευση λιγότερο ελκυστική… Άλλωστε η ακρίβεια αναγκάζει τους πολίτες να διατηρούν ρευστότητα για τις καθημενιές τους ανάγκες.
Δάνειο πρώτης κατοικίας με κυμαινόμενο επιτόκιο
Στεγαστικό δάνειο συνδεδεμένο με euribor. Με το «πάγωμα» της ΕΚΤ, θα συνεχίσει να πληρώνει την ίδια δόση, αποφεύγοντας πιθανές αυξήσεις σε ένα ήδη επιβαρυμένο νοικοκυριό λόγω υψηλού κόστους ενέργειας.
Επιχειρηματικά δάνεια
Μικρομεσαίοι με δάνεια για εξοπλισμό και κεφάλαιο κίνησης. Η σταθερότητα επιτοκίων τους επιτρέπει να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα έξοδα χρηματοδότησης του επόμενου εξαμήνου, διευκολύνοντας τον προϋπολογισμό της επιχείρησής του.
Οι αποταμιεύσεις στις τράπεζες
Οι Έλληνες αποταμιεύουν συνήθως, μικρά ποσά, με στόχο να καλύψουν ανάγκες υγείας και έκτακτα έξοδα. Με δεδομένο ότι τα επιτόκια παραμένουν «παγωμένα», η πραγματική απόδοση των χρημάτων τους είναι περιορισμένη. Αυτό μειώνει την αποτελεσματικότητα της αποταμίευσης ως «ασφαλές καταφύγιο».
Τι σημαίνει για τον Έλληνα η τραπεζική ενοποίηση
Την ίδια ώρα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, σημειώνει ότι τα επιτόκια έχουν φτάσει σε «καλό επίπεδο» και ότι η συζήτηση στην Ευρώπη πρέπει πλέον να στραφεί στην τραπεζική ενοποίηση. Με άλλα λόγια, η νομισματική πολιτική έχει φτάσει στα όριά της και το επόμενο μεγάλο βήμα για την ευρωπαϊκή οικονομία δεν είναι η βίαιη αλλαγή στα επιτόκια, αλλά η δημιουργία ενός κοινού πλαισίου που θα ενισχύσει την κεφαλαιαγορά, θα βελτιώσει τη ροή επενδύσεων και θα επιτρέψει στις τράπεζες να δανείζουν πιο αποτελεσματικά.
Η τραπεζική ενοποίηση, εφόσον προχωρήσει, θα σηματοδοτήσει βαθιές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος. Θα μπορούσε να ενισχύσει την προστασία των καταθέσεων, να διασφαλίσει καλύτερη πρόσβαση σε κεφάλαια για ελληνικές επιχειρήσεις και να μειώσει τις αποκλίσεις μεταξύ των χωρών-μελών ως προς το κόστος χρηματοδότησης. Για την Ελλάδα, όπου η οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τραπεζικό δανεισμό, μια τέτοια εξέλιξη θα είχε μακροπρόθεσμα θετική επίδραση — αρκεί να συνοδευτεί από ισχυρή εποπτεία και επενδυτική στρατηγική σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
