Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων μπορεί να συνδέεται με μείωση της ανδρικής αναπαραγωγικής υγείας, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας του σπέρματος.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στις 28 Αυγούστου στο Cell Metabolism, αναφέρει ότι η τακτική κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων επηρεάζει την υγεία μας με διάφορους τρόπους. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται η αύξηση της χοληστερόλης και η αύξηση του σωματικού βάρους. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη πήραν πάνω από ένα κιλό σωματικού βάρους όταν κατανάλωναν επεξεργασμένα τρόφιμα, ενώ αυξήθηκε και η λιπώδης μάζα τους.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι «η ποιότητα του σπέρματος έτεινε να επιδεινωθεί» όταν ακολουθούσαν διατροφή με επεξεργασμένα τρόφιμα. Σημείωσαν επίσης ότι οι αρνητικές αυτές επιπτώσεις εμφανίστηκαν ακόμη κι όταν η πρόσληψη θερμίδων ήταν ίδια με εκείνη μιας μη-επεξεργασμένης διατροφής.
Όπως ανέφεραν, «η μελέτη αποδεικνύει ότι η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων είναι επιβλαβής για την καρδιομεταβολική και την αναπαραγωγική υγεία, ανεξάρτητα από την υπερβολική θερμιδική πρόσληψη».
Πώς επηρεάζεται η αναπαραγωγική υγεία
Στην έρευνα συμμετείχαν 43 άνδρες ηλικίας 20–35 ετών. Ο καθένας ακολούθησε για τρεις εβδομάδες δίαιτα βασισμένη σε επεξεργασμένα τρόφιμα και για άλλες τρεις εβδομάδες δίαιτα βασισμένη σε μη επεξεργασμένα τρόφιμα, με τρίμηνη «περίοδο καθαρισμού» ανάμεσα στις δύο φάσεις. Οι μισοί ξεκίνησαν με μη επεξεργασμένη δίαιτα και οι υπόλοιποι με επεξεργασμένη. Επιπλέον, οι μισοί από κάθε ομάδα κατανάλωναν καθημερινά 500 επιπλέον θερμίδες.
Όσοι ακολούθησαν δίαιτα επεξεργασμένων τροφίμων εμφάνισαν αύξηση της φθαλικής ένωσης cxMINP, μιας ουσίας που υπάρχει στα πλαστικά και μπορεί να διαταράξει τις ορμόνες. Παράλληλα, είδαν πτώση στα επίπεδα τεστοστερόνης και της ορμόνης διέγερσης των ωοθυλακίων (FSH), οι οποίες είναι κρίσιμες για την παραγωγή σπέρματος.
Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι ορισμένες ενδοκρινικές διαταραχές μπορεί να προέρχονται από τη χρήση πλαστικών συσκευασιών στα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα.
Η Κρίστιον Κιρκπάτρικ, πρόεδρος της KAK Consulting και διαιτολόγος στο Cleveland Clinic, τόνισε ότι η έρευνα στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: «Η μελέτη έδειξε ότι ενδοκρινικοί παράγοντες και άλλα συστατικά αλλάζουν τα επίπεδα ορμονών στους άνδρες, ακόμη κι αν αυτοί είναι υγιείς. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν είμαστε υγιείς με βάση άλλες παραμέτρους, εάν καταναλώνουμε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, διατρέχουμε κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις».
Σε γενικές γραμμές, το αναπαραγωγικό σύστημα είναι αντανάκλαση της συνολικής μας υγείας, καθώς είναι εξαιρετικά ευαίσθητο».
Επιπτώσεις στην υγεία από τα επεξεργασμένα τρόφιμα
Σύμφωνα με τα δεδομένα, οι έφηβοι κάτω των 19 ετών καταναλώνουν ελαφρώς περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα από τους ενήλικες. Δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Μια μελέτη του Ιουλίου 2025 έδειξε ότι, τα επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούν βασικό παράγοντα παχυσαρκίας και αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες, διαβήτη τύπου 2 και άπνοια ύπνου. Διαφορετική μελέτη που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2024, ότι αυξάνουν και τον κίνδυνο εγκεφαλικού και γνωστικής έκπτωσης.
Η Κιρκπάτρικ εξηγεί ότι αυτό συμβαίνει διότι πολύ απλά στερούμαστε άλλα είδη διατροφής τα οποία προστατεύουν την καρδιά, όπως φρέσκα φρούτα και λαχανικά, υγιεινά λιπαρά και φυτικές ίνες.
Επιπλέον, η υπερκατανάλωση ζάχαρης και νατρίου, που είναι συνηθισμένα στα επεξεργασμένα τρόφιμα, έχει αποδειχθεί σε πολλές μελέτες. ότι αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την καρδιαγγειακή υγεία.
Πώς μπορεί να βελτιωθεί η αναπαραγωγική υγεία των ανδρών
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι ο τρόπος ζωής μας μπορεί να βελτιώσει και να διατηρήσει την αναπαραγωγική υγεία. Είναι κοινά αποδεκτό ότι, μια καλή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα, λαχανικά, η άσκηση και η διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους βοηθούν τόσο τη συνολική όσο και την αναπαραγωγική μας υγεία».
Η σωστή διατροφή είναι «βασικό κομμάτι» της εξίσωσης, αλλά επεσήμανε ότι οι άνδρες – ειδικά όταν προσπαθούμε να αποκτήσουμε παιδιά – πρέπει να ασκούνται συστηματικά και να αποφεύγουν το αλκοόλ και το κάπνισμα.
Η Κιρκπάτρικ προσθέτει: «Η υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά, όπως η μεσογειακή δίαιτα, μαζί με τακτική άσκηση, επαρκή ύπνο, διαχείριση του άγχους, υγιές βάρος και αποχή από το κάπνισμα και αλκοόλ, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη βελτίωση της αναπαραγωγικής μας υγείας».
Με πληροφορίες από healthline
