Η φράση «η υγεία είναι ο πλούτος μας» μπορεί να ακούγεται κλισέ. Ωστόσο, αν την πάρουμε πραγματικά στα σοβαρά, τα «χρυσά μας χρόνια» μπορούν να είναι όντως χρυσά, ειδικά όταν μιλάμε για τη μνήμη και τη συνολική υγεία του εγκεφάλου.
«Οι συνήθειες που έχουμε σήμερα καθορίζουν το μέλλον του εγκεφάλου μας», σημειώνει ο δρ Κέβιν Σεθ, διευθυντής του Yale Center for Brain και Mind Health. «Ο εγκέφαλος λειτουργεί σαν λογαριασμός αποταμίευσης, ό,τι καταθέτουμε ή αφαιρούμε τώρα συσσωρεύεται με τον χρόνο». Ο ίδιος εξηγεί ότι οι υγιεινές συνήθειες, όπως η άσκηση και η σωστή διατροφή, μοιάζουν με καταθέσεις σε αυτόν τον λογαριασμό: αποδίδουν στο μέλλον.
Αντίθετα, οι κακές συνήθειες μπορούν να βλάψουν τα εγκεφαλικά κύτταρα, να διαταράξουν τις συνδέσεις τους και να οδηγήσουν σε προβλήματα μνήμης αργότερα. Ο δρ Σεθ και δύο ακόμη νευρολόγοι συμφωνούν ότι μία συγκεκριμένη συνήθεια είναι ιδιαίτερα καταστροφική για τη μνήμη. Επομένως, μοιράζονται ποιο είναι το ένα πράγμα που πρέπει να σταματήσουμε μέχρι την ηλικία των 60, αν θέλουμε να προστατεύσουμε τη μνήμη μας, σαν επένδυση για το μέλλον.
Τι πρέπει να σταματήσουμε μέχρι τα 60 για να προστατεύσουμε τη μνήμη μας
Οι νευρολόγοι μας προτρέπουν να σταματήσουμε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μέχρι την ηλικία των 60, ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο προβλημάτων μνήμης, συμπεριλαμβανομένης της άνοιας. «Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ φθείρει σιγά-σιγά τον μηχανισμό μνήμης του εγκεφάλου, κάνοντάς μας πιο δύσκολο να αποθηκεύουμε και να ανακαλούμε πληροφορίες καθώς μεγαλώνουμε», τονίζει ο δρ Σεθ.
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις του αλκοόλ στη μνήμη. Ωστόσο, η χρόνια υπερκατανάλωση μπορεί να κάνει τον εγκέφαλο να «γεράσει» πολύ πιο γρήγορα από εμάς.
«Το αλκοόλ είναι νευροτοξίνη που επηρεάζει αρνητικά τον εγκέφαλο», προειδοποιεί η δρ Νέντα Νατζίμι, νευρολόγος στο Kaiser Permanente του Maryland.
«Με τον καιρό, το αλκοόλ μπορεί να συρρικνώσει και να σκοτώσει εγκεφαλικά κύτταρα, ιδιαίτερα στους μετωπιαίους λοβούς, στον ιππόκαμπο και στην παρεγκεφαλίδα. Οι περιοχές αυτές ελέγχουν τη μνήμη, την κρίση, την προσωπικότητα, την επικοινωνία, την κίνηση και τα συναισθήματα», όπως εξηγεί.
Ποιοι είναι οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ
Συρρικνώνει τον εγκεφαλικό ιστό
Το αλκοόλ αφυδατώνει και καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα, ιδιαίτερα στον ιππόκαμπο που είναι κρίσιμος για τον σχηματισμό και την αποθήκευση αναμνήσεων», εξηγεί ο δρ Σεθ. «Με τον καιρό, αυτή η συρρίκνωση μειώνει την ικανότητά μας να θυμόμαστε γεγονότα ή να μαθαίνουμε καινούργια πράγματα».
Διαταράσσει το σύστημα επικοινωνίας του εγκεφάλου
Οι νευροδιαβιβαστές είναι οι χημικοί αγγελιοφόροι του εγκεφάλου και η μνήμη μας εξαρτάται από αυτούς. Ο δρ Σεθ εξηγεί -και πρόσφατη μελέτη του 2024 το επιβεβαιώνει- ότι το αλκοόλ «μπερδεύει» νευροδιαβιβαστές όπως το γλουταμινικό και το GABA.
Μειώνει τη ροή του αίματος
Η καλή κυκλοφορία είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του εγκεφάλου. «Η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ στενεύει τα αιμοφόρα αγγεία, στερώντας από τον εγκέφαλο οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά», αναφέρει ο δρ Σεθ.
Προκαλεί ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά
Εκτός από τη μείωση της ροής αίματος, το αλκοόλ «καταναλώνει» και πολύτιμα θρεπτικά συστατικά.
«Μπορεί να εξαντλήσει τις βιταμίνες που χρειάζεται ο εγκέφαλος, όπως η θειαμίνη (βιταμίνη Β1)», προειδοποιεί ο δρ Ντάνιελ Λέσλι, νευρολόγος στο Remo Health. «Αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη σε περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη μνήμη και την ισορροπία». Συμπληρώνει ότι ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος όταν κάποιος ήδη τρέφεται άσχημα: «Δεν παίρνουν τις βιταμίνες που χρειάζονται και ταυτόχρονα εξαντλούν και τα αποθέματα που έχουν», τονίζει χαρακτηριστικά.
Βλάπτει και άλλα όργανα
Ο εγκέφαλος δεν λειτουργεί απομονωμένα. Η υγεία των υπόλοιπων οργάνων επηρεάζει άμεσα τη μνήμη μας. «Το αλκοόλ μπορεί να βλάψει ζωτικά όργανα όπως το ήπαρ, το πάγκρεας, τα αιμοφόρα αγγεία και την καρδιά», εξηγεί ο δρ Λέσλι.
Τι θεωρείται «υπερβολική» κατανάλωση;
Για τις γυναίκες, υπερβολική κατανάλωση σημαίνει πάνω από τέσσερα ποτά σε μία ημέρα ή περισσότερα από οκτώ ποτά την εβδομάδα. Από την άλλη, για τους άνδρες, είναι πάνω από πέντε ποτά την ημέρα ή περισσότερα από 15 την εβδομάδα.
Βέβαια, η «υπερβολική κατανάλωση σε σύντομο διάστημα» (binge drinking) θεωρείται επικίνδυνη. Αυτό σημαίνει περισσότερα από τέσσερα ποτά μέσα σε δύο ώρες για τις γυναίκες ή περισσότερα από πέντε ποτά σε δύο ώρες για τους άνδρες. Ακόμη κι αν γίνεται περιστασιακά, επιβαρύνει τον εγκέφαλο και το σώμα και αυξάνει τον κίνδυνο μακροχρόνιων προβλημάτων.
Οι κίνδυνοι αυτοί αυξάνονται με την ηλικία. «Μετά τα 60, ακόμα και μικρότερες ποσότητες μπορεί να είναι επικίνδυνες λόγω πιο αργού μεταβολισμού και αυξημένης ευαισθησίας», λέει ο ο δρ Σεθ. «Ένας πρακτικός κανόνας: περισσότερα από ένα έως δύο ποτά την ημέρα σε τακτική βάση είναι ανησυχητικά για την υγεία του εγκεφάλου».
Με πληροφορίες από yahoolife
