Φανταστείτε δύο άτομα 70 ετών. Και οι δύο είναι δραστήριοι, ζουν ανεξάρτητα και απολαμβάνουν τη ζωή. Αλλά τα επόμενα 15 χρόνια, ο ένας από αυτούς αναπτύσσει δύο ή τρεις χρόνιες ασθένειες – καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, κατάθλιψη – ενώ ο άλλος παραμένει σχετικά υγιής. Τι έκανε τη διαφορά;
Στο άρθρο που ακολουθεί από το theconversation.com, αναλύεται η έρευνα που διεξήχθη από το Κέντρο Έρευνας Γήρανσης στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας:
Η διατροφη μπορεί να είναι ένα – μεγάλο – μέρος της απάντησης
Σύμφωνα με τη νέα μας έρευνα, η διατροφή μπορεί να είναι ένα βασικό μέρος της απάντησης. Στη νέα μας μελέτη, η ομάδα μας στο Κέντρο Έρευνας Γήρανσης στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας παρακολούθησε περισσότερους από 2.400 ηλικιωμένους Σουηδούς ενήλικες για 15 χρόνια.
Διαπιστώσαμε ότι οι άνθρωποι που ακολουθούσαν συστηματικά μια υγιεινή διατροφή ανέπτυσσαν χρόνιες ασθένειες πιο αργά, σε αντίθεση με εκείνους των οποίων η διατροφή θεωρούνταν πιο φλεγμονώδης, δηλαδή, είχε υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένα κρέατα, συσκευασμένα δημητριακά και ζαχαρούχα ποτά, τα οποία είναι γνωστό ότι προάγουν τη χρόνια φλεγμονή χαμηλού βαθμού στο σώμα.
Αυτό είναι σημαντικό επειδή η ταυτόχρονη ύπαρξη πολλών παθήσεων είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι. Αυξάνει τον κίνδυνο αναπηρίας, νοσηλείας και πρόωρου θανάτου.
Επίσης, επιβαρύνει σημαντικά τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Ωστόσο, ενώ είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη μεμονωμένων ασθενειών, η μελέτη μας δείχνει ότι μπορεί επίσης να επηρεάσει τον συνολικό ρυθμό της βιολογικής γήρανσης.
Εξετάσαμε τέσσερα γνωστά διατροφικά πρότυπα. Τρία από αυτά – η δίαιτα Mind (σχεδιασμένη για την προστασία της υγείας του εγκεφάλου), ο δείκτης εναλλακτικής υγιεινής διατροφής (βασισμένος σε τρόφιμα που συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο ασθένειας) και η μεσογειακή διατροφή – συσχετίστηκαν με βραδύτερη συσσώρευση ασθενειών. Η τέταρτη, μια δίαιτα πλούσια σε φλεγμονώδεις τροφές, συσχετίστηκε με ταχύτερη συσσώρευση ασθενειών.
Οι ισχυρότερες συσχετίσεις παρατηρήθηκαν για καρδιαγγειακές και ψυχιατρικές παθήσεις. Ως εκ τούτου, τα άτομα που έτρωγαν καλύτερα είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ασθένειες όπως καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο, κατάθλιψη ή άνοια.
Δεν βρήκαμε, ωστόσο, σαφή σύνδεση μεταξύ της διατροφής και των μυοσκελετικών παθήσεων, όπως η αρθρίτιδα ή η οστεοπόρωση.
Η τεράστια σημασία της διατροφής ανεξαρτήτως ηλικία
Μερικά από τα οφέλη της υγιεινής διατροφής ήταν πιο έντονα στις γυναίκες και στους μεγαλύτερους σε ηλικία συμμετέχοντες: εκείνους ηλικίας 78 ετών και άνω. Αυτό υποδηλώνει ότι ποτέ δεν είναι αργά για αλλαγές. Ακόμα και σε πολύ μεγάλη ηλικία, η διατροφή έχει σημασία.
Γιατί τα τρόφιμα έχουν τόσο ισχυρό αποτύπωμα; Ένας λόγος μπορεί να είναι η φλεγμονή. Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, πολλοί αναπτύσσουν χρόνια φλεγμονή χαμηλού βαθμού η οποία συνδέεται με ένα ευρύ φάσμα ασθενειών. Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και υγιή λίπη τείνουν να μειώνουν τη φλεγμονή. Οι δίαιτες πλούσιες σε τρόφιμα υψηλής επεξεργασίας και ζάχαρη κάνουν το αντίθετο.
Ένας άλλος λόγος είναι ότι η υγιεινή διατροφή υποστηρίζει την ανθεκτικότητα του σώματος. Παρέχει απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στη διατήρηση της ανοσολογικής λειτουργίας, της μυϊκής μάζας και της γνωστικής υγείας. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι γερνούν.
Φυσικά, η διατροφή είναι μόνο ένα κομμάτι του «παζλ». Η σωματική δραστηριότητα, οι κοινωνικές συνδέσεις και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγιή γήρανση. Αλλά η βελτίωση της ποιότητας της διατροφής είναι ένας σχετικά απλός και προσιτός τρόπος για να βοηθήσουμε τους ηλικιωμένους να ζήσουν περισσότερο και πιο υγιεινά.
Το μήνυμα είναι σαφές: τρώτε άφθονα λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς και δημητριακά ολικής αλέσεως. Επιλέξτε υγιεινά λίπη όπως το έλαιο ελαιοκράμβης και τα ψάρια. Περιορίστε τα κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα, τα ζαχαρούχα ποτά και τα στερεά λίπη.
Τι πρέπει λοιπόν να τρώνε οι ηλικιωμένοι;
Αυτά είναι τα δομικά στοιχεία των διαιτολογίων που μελετήσαμε – και έχουν συσχετιστεί με βραδύτερη γήρανση, καλύτερη υγεία του εγκεφάλου και λιγότερες χρόνιες ασθένειες σε αυτήν και σε άλλες έρευνες.
Η γήρανση είναι αναπόφευκτη. Αλλά οι άνθρωποι μπορούν να διαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται. Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι ακόμη και μικρές αλλαγές στη διατροφή μπορούν να κάνουν μια ουσιαστική διαφορά στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βιώνουν τη μετέπειτα ζωή τους, ανεξάρτητα από την ηλικία τους.
