Αποκαλυπτικός, με νέα στοιχεία σοκ για το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ και ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις και αποφάσεις που λαμβάνονται, είναι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας, σε βίντεο Teams συνέντευξη που έδωσε στην HuffPost και τον Τέρενς Κουίκ, Σύμβουλο Έκδοσης και Αρθρογράφο. Μιλάει για την καθυστέρηση πληρωμών στα LEADER, την παράταση προθεσμιών, τις ποινικές διώξεις που έρχονται, την εξαφάνιση χιλιάδων «δικαιούχων» όταν άρχισαν νέοι έλεγχοι, οι αλλαγές που θα γίνουν στις διαδικασίες πληρωμών, με νέα κριτήρια και το πρόβλημα των δασμών 15% του Τραμπ.
Ακολουθούν απομαγνητοφωνημένα αποσπάσματα ανά ενότητες της συνέντευξης και στο τέλος έχει αναρτηθεί το πλήρες βίντεο.
Το πρόγραμμα LEADER
Καταρχήν τα προγράμματα LEADER, όπως ξέρετε, είναι μια βασική κυβερνητική επιλογή η οποία αφορά στην ενίσχυση των απομακρυσμένων περιοχών της ελληνικής περιφέρειας και είναι μια δράση την οποία μέσα από την Γενική Γραμματεία ενωσιακών πόρων, τη χρηματοδοτούμε και που βεβαίως έχει αποδείξει όλα τα προηγούμενα χρόνια ότι έχει καταφέρει σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό να συμβάλει και στην τοπική ανάπτυξη απομακρυσμένων περιοχών, αλλά και σε πολλές διαφορετικές μικρές τοπικές οικονομίες της πατρίδας μας. Και βεβαίως ξέρουμε ότι είναι μια διαδικασία η οποία ουσιαστικά οργανώνεται από τη βάση και φτάνει ως την κορυφή.
Οι καθυστερήσεις ελέγχων και πληρωμών
Υπάρχουν προβλήματα γενικότερα στις πληρωμές, επειδή αυτά τα ποσά, αυτά τα χρήματα. διανέμονται, πληρώνονται, μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ. Το τελευταίο χρονικό διάστημα, εγώ δεν θα κρυφτώ πίσω από το δάχτυλό μου, υπάρχουν διάφορα προβλήματα και τα προβλήματα αφορούν στο γεγονός ότι από τη στιγμή που ο ΟΠΕΚΕΠΕ βρίσκεται σε μια γενική κατάσταση διερεύνησης όλων αυτών, τα οποία το τελευταίο χρονικό διάστημα, μέσω της διαβίβασης της δικογραφίας από την ευρωπαϊκή εισαγγελία στο ελληνικό κοινοβούλιο, λαμβάνουν ένα τεράστιο χώρο στη δημόσια συζήτηση. Προφανώς βρίσκεται αντιμέτωπος με πολλαπλά επίπεδα, ελέγχου και με διαδικασίες, οι οποίες πρέπει να τηρηθούν κυριολεκτικά μέχρι κεραίας. Μάλιστα μπορώ να σας πω ότι επειδή ειδικά τις τρεις προηγούμενες εβδομάδες βρισκόταν στον ΟΠΕΚΕΠΕ η Οικονομική Αστυνομία, προκειμένου να αντλήσει στοιχεία, ώστε και αυτή με τη σειρά της να κάνει την έρευνα που πρέπει να κάνει για αυτούς που πήραν παράνομα χρήματα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, αντιλαμβάνεστε ότι αυτό από μόνο του ως γεγονός έχει δημιουργήσει και τον πραγματικό λόγο της καθυστέρησης. Όχι μόνο πληρωμών του προγράμματος LEADER, αλλά και πληρωμών που αφορούν την κατανομή των επιδοτήσεων προς τους Έλληνες αγρότες, προς Έλληνες κτηνοτρόφους, προς Έλληνες παραγωγούς. Είναι όμως μία διαδικασία αναγκαία για να μπορέσουμε να κλείσουμε το θέμα της κάθαρσης του ΟΠΕΚΕΠΕ και να κάνουμε το επόμενο βήμα που αφορά στην εξυγίανση του και στην απόλυτη διαφάνεια του.
Παράταση προθεσμιών
Αυτό που μπορώ εγώ, είναι ότι σε οτιδήποτε μας αφορά ως αρμοδιότητα, ή δυνατότητα παράτασης των προθεσμιών, οι οποίες προβλέπονται μέσα, ουσιαστικά, από αυτό το γενικότερο κανόνα που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του στρατηγικού σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι όλες αυτές οι προθεσμίες, οι οποίες μπορούν να παραταθούν με δική μας απόφαση, χωρίς να υπάρχει κανένα άλλο πρόβλημα, προφανώς θα παραταθούν και προφανώς θα δοθεί αυτή η δυνατότητα. Για μας είναι πολύ σημαντικό και θέλω να το ξεκαθαρίσω.
Τα ποσά του LEADER και οι πληρωμές
Αυτή τη στιγμή μιλάμε για ποσά τα οποία ξεπερνούν με την υπερδέσμευση τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Αν μιλάμε μόνο για το LEADER. Αλλά το θέμα είναι ότι δεν μιλάμε μόνο για το LEADER. Μπορώ να σας πω ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ κάθε μήνα πληρώνει περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι τεράστια ποσά τα οποία αφορούν αφενός μεν σε προγράμματα πρόσκλησης της Γενικής Γραμματείας ενωσιακών πόρων, δηλαδή παραδείγματος χάριν, οι αγροτική οδοποιία. Μια πρόσκληση για την οποία γίνεται η αξιολόγηση των φακέλων αυτό το χρονικό διάστημα και που προφανώς τώρα θα πληρωθεί μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ. Τα θερμοκήπια, που είναι μια πρόσκληση η οποία ήδη ξεκινάει και τρέχει, θα πληρωθούν μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι νέοι αγρότες, η μεταποίηση/εκσυγχρονισμός. Όλα αυτά είναι προγράμματα τα οποία όπως και το LEADER, πληρώνονται μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ.
HuffPost: Άρα οι πληρωμές θα γίνουν όταν τελειώσουν οι έρευνες; Όταν θα απελευθερωθεί το σύστημα από τις έρευνες που γίνεται;
Τσιάρας: Το ψηφιακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει απελευθερωθεί ήδη από το τέλος της προηγούμενης εβδομάδος, αλλά αντιλαμβάνεστε ότι πρέπει να γίνει ένας αγώνας δρόμου προκειμένου να ωριμάσουν και να ολοκληρωθούν οι πληρωμές σε πολλές και διαφορετικές κατηγορίες. Πρέπει, παραδείγματος χάριν, να πληρώσουμε τη βιολογική γεωργία. Πρέπει να πληρώσουμε εκκρεμότητες οποίες έρχονται από το παρελθόν, πρέπει να πληρώσουμε τις σπάνιες φυλές, τα ζώα, τα οποία μέσα από ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, αυτή τη στιγμή προφανώς μεν διατηρούνται σε συγκεκριμένες εγκαταστάσεις ή από συγκεκριμένους κτηνοτρόφους και για μας είναι παρά πολύ σημαντικό να συνεχίσουν να υπάρχουν.
Επιστροφή χρημάτων και ποινικές ευθύνες
Η συνέχεια της συζήτησης με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης περιστρέφεται γύρω από τα όσα διαδραματίζονται τον τελευταίο καιρό εκτός και εντός Βουλής και η κυβερνητική απόφαση να μπει μια τάξη στο σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ, κλείνοντας χάσματα και μαύρες τρύπες. Και σε ότι αφορά την επιστροφή των χρημάτων από τα λαμόγια/κλέφτες, δήλωσε κάτι πολύ ενδιαφέρον:
«Είναι σαφές ότι θα υπάρξει ΚΑΙ ποινική διερεύνηση. Θα υπάρξει ΚΑΙ απόδοση των ποινικών ευθυνών. Δεν υπάρχει θέμα συζήτησης γι αυτό. Δεν νομίζω ότι αυτό μπαίνει σε καμία ζυγαριά. Άνθρωποι οι οποίοι έχουν καταφέρει να κοροϊδέψουν τον ΟΠΕΚΕΠΕ με ανύπαρκτο ζωικό κεφάλαιο, ενδεχομένως με ανύπαρκτες καλλιέργειες ή ανύπαρκτες εκτάσεις και με τρόπους που σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό δείχνουν ότι κάποιοι πήραν χρήματα εις βάρος κάποιων άλλων ανθρώπων, προφανώς δεν είναι συμπεριφορές οι οποίες μπορεί να μείνουν ατιμώρητες ποινικά. Δεν το συζητάμε αυτό. Εγώ απλά δηλώνω και ενώπιόν σας, την δεδομένη απόλυτη πρόθεση της κυβέρνησης και εμού προσωπικά, να φτάσει όλη αυτή η ιστορία μέχρι το τέλος. Να μην υπάρξει καμία απολύτως έκπτωση και να ξεκαθαρίσουμε, να διαλύσουμε οποιαδήποτε σκιά υπάρχει αυτή τη στιγμή, γύρω ή πάνω από τον οργανισμό.
Μαζικές αποχωρήσεις και εξαφάνιση «δικαιούχων»
Huffington: Υπάρχουν αναφορές για μαζικές αποχωρήσεις δικαιούχων από τα βιολογικά προγράμματα. Επίσης, έχει ανασταλεί η πληρωμή για τη βιολογική μελισσοκομία και τη βιολογική κτηνοτροφία;
Τσιάρας: Όταν βρέθηκα πριν ένα χρόνο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, χτύπησαν κάποια καμπανάκια με δύο πλξρωμές. Ποιες ήταν αυτές οι πληρωμές; Η πρώτη πληρωμή, η πληρωμή των οικολογικών σχημάτων και η δεύτερη πληρωμή, η πληρωμή των βιολογικών προϊόντων. Είχα ζητήσει. τότε, από τον ΟΠΕΚΕΠΕ να εντατικοποιήσει τους ελέγχους. Φροντίσαμε να κάνουμε κάποιους διασταυρωτικούς ελέγχους, τα ευρήματα των οποίων ήταν πάρα πολύ σημαντικά. Όταν βρέθηκα αντιμέτωπος με τους αριθμούς που προτείνονταν προκειμένου να υπάρχει πληρωμή των βιολογικών, δηλαδή της βιολογικής, γεωργίας, βιολογικής, κτηνοτροφίας και βιολογικής μελισσοκομίας, βρέθηκαν μπροστά σε μια πραγματικότητα, την οποία δεν τη χωρούσε το μυαλό. Δηλαδή οι αριθμοί, πολύ απλά, ήταν εκτός πραγματικότητας. Σε ότι αφορά τη βιολογική κτηνοτροφία και τη βιολογική μελισσοκομία.
Γι αυτό το λόγο, με δική μου απόφαση υπάρχει αναστολή πληρωμών, προκειμένου να γίνουν έλεγχοι. Και σωστά το λέτε, ακολούθησε μια αθρόα μαζική έξοδος από τα προγράμματα και της βιολογικής γεωργίας περίπου 2000 μέχρι σήμερα και της βιολογικής κτηνοτροφίας και της βιολογικής, μελισσοκομίας. Άλλοι 2000. Και σκεφτείτε ότι μέσω των ελέγχων που κάνουμε αυτή τη στιγμή, όταν ενημερώνουμε τους ελεγχόμενους ότι την επόμενη μέρα θα υπάρξει ένα συγκεκριμένο συνεργείο με υπηρεσιακούς παράγοντες, προκειμένου να πάει να κάνει έλεγχο, εξαφανίζονται οι συγκεκριμένοι! Και δεν υπάρχουν πουθενά την επόμενη μέρα, προκειμένου να γίνουν αυτοί οι έλεγχοι! Αντιλαμβάνεστε ότι αυτός ο αριθμός το 2000 θα αυξηθεί πάρα πολύ. Μιλάω για τη μελισσοκομία και την κτηνοτροφία για τη γεωργία.
Και εδώ ξαναμπαίνει το θέμα των πληρωμών. Δυστυχώς δημιουργείται μια καθυστέρηση, που ενδεχομένως την πληρώνουν οι έντιμοι αγρότες. Δεν σας το κρύβω ότι βασική προτεραιότητα στη δική μου σκέψη, είναι το πώς θα μπορέσουμε να υποστηρίξουμε όλους αυτούς τους έντιμους ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με αυτές τις παραβατικές συμπεριφορές και την παράνομη κτήση χρημάτων από τον οπεκεπε. Αυτό είναι το μεγάλο μας στοίχημα και αυτή είναι η μεγάλη μας πρόκληση αυτή τη στιγμή.
Αναθεώρηση κριτηρίων επιλεξιμότητας
«Ούτως ή άλλως βρισκόμαστε ενώπιον της νέας προγραμματικής περιόδου 2028 – 2034. Έχω ζητήσει και έχω επιμείνει, τόσο προς τον Ευρωπαίο Επίτροπο, όσο και προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να αλλάξει το καθεστώς και ο τρόπος της καταβολής των επιδοτήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να μπορέσουμε να συνδέσουμε όλα αυτά τα χρήματα με την πραγματική παραγωγή. Δηλαδή, με άλλα λόγια, να επιδοτείται η πραγματική παραγωγή, να επιδοτείται το προϊόν. Αυτό νομίζω ότι θα αλλάξει και όλη τη φιλοσοφία, αλλά πολύ περισσότερο θα ξεκαθαρίσει την κατάσταση δίνοντας χώρο μόνο στους πραγματικούς παραγωγούς, αγρότες, κτηνοτρόφους, μελισσοκόμους. Έτσι, νομίζω , ότι θα έχουμε λύσει ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος. Σε ό,τι μας αφορά αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο επίπεδα ή 2 κατευθύνσεις στις οποίες κινούμαστε. Η πρώτη κατεύθυνση αφορά στην αναθεώρηση του τρόπου πληρωμής της βιολογικής κτηνοτροφίας, μιας και δεν μπορεί να συνδέεται μόνο με το ζωικό κεφάλαιο. Αντίθετα, πρέπει να το συνδυάσουμε και με κάποια άλλα κριτήρια, όπως είναι η παράδοση του γάλακτος, όπως είναι η παράδοση του κρέατος, όπως είναι τα τιμολόγια για τις ζωοτροφές, προκειμένου να υπάρχει ένα αντικειμενικό κριτήριο μέσα από το οποίο θα δίνουμε χρήματα, ευρωπαϊκά χρήματα προς όλους κτηνοτρόφους. Αλλά και από την άλλη πλευρά, δεν σας το κρύβω ότι μέσα από ενδελεχείς ελέγχους, οι οποίοι πρόκειται να γίνουν και στους φορείς πιστοποίησης αλλά και στα κέντρα υποδοχής δηλώσεων, νομίζω ότι θα έχουμε μια πολύ καθαρή εικόνα σε σχέση με όλα αυτά τα οποία έπρεπε να γίνουν.
30.000 αγρότες και 49.000 πλαστά πιστοποιητικά
Θα σας πω και κάτι ακόμη: Όταν μετά την πληρωμή των οικολογικών σχημάτων, ζήτησα να κάνουμε έναν έλεγχο, διαπιστώσαμε ότι, σε έναν μερικό έλεγχο που έγινε περίπου πάνω από 30.000 αγρότες, είχαν περισσότερα από 49.000 πλαστά πιστοποιητικά!!! Το ίδιο πιστοποιητικό που κάποιος εξέδιδε για μένα ως αγρότη, το είχε και για σας και για άλλους 5000! Το ίδιο ακριβώς! Και αυτό, αντιλαμβάνεστε, ότι δημιουργεί ένα πολύ μεγάλο ερωτηματικό. Δεν είμαι βέβαιος ότι αυτό ήταν σε γνώση των αγροτών που μπορεί να πήγαιναν προκειμένου να φτιάξουν ένα φάκελο, αλλά όλα αυτά προφανώς πλέον είναι στο πεδίο της διερεύνησης, για να σας δείξω με πόση ευκολία κάποιοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να κοροϊδέψουν. Η προσπάθειά μας είναι να κλείσουμε όλες αυτές τις τρύπες, να μην υπάρχει κανένα απολύτως κενό και να φροντίσουμε από δω και πέρα, όπως σας τόνισα και νωρίτερα ο Οργανισμός να λειτουργήσει μέσα από μια συνθήκη απόλυτης διαφάνειας. Αυτό είναι το χρέος μου. Αυτό είναι και το χρέος αυτής της κυβέρνησης.
Οι δασμοί του Τραμπ και τα αγροτικά Κινήματα
Huffington: Αντιλαμβάνεστε ότι θα σας έρθουν τώρα, κυρίως τα αγροτικά Κινήματα. Κρασιά, λάδια, μελισσοκόμοι, για το 15%. Δεν ξέρω αν θα αρχίσει να σας απασχολεί το θέμα των δασμών Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τραμπ.
Τσιάρας: Καταρχήν, αυτές οι συναντήσεις έχουν προγραμματισμένες από αύριο, σε ένα μεγάλο βαθμό. Πέρα από αυτό όμως, είναι προφανές ότι η επιβολή των δασμών δημιουργεί ένα προβληματισμό. Εγώ θέλω να είμαι ειλικρινής. Βεβαίως δεν είναι στο ύψος της επιβολής δασμών που η Αμερική έχει θεσπίσει άλλες φορές. Ωστόσο νομίζω ότι δεν είναι για το καλό των οικονομιών ούτε της Ευρώπης, αλλά ούτε και των Ηνωμένων Πολιτειών ή επιβολή των δασμών, ειδικά μάλιστα όταν μιλάμε για προϊόντα τα οποία δεν είναι ανταγωνιστικά.
Εμείς είχαμε ζητήσει την εξαίρεση της φέτας και της ελιάς από την πρώτη στιγμή. Ωστόσο φάνηκε ότι υπήρχε μία οριζόντια, κατά κάποιον τρόπο, επιβολή δασμών σε όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, με εξαίρεση δύο – τρία προϊόντα. Και το ζήτημα είναι ότι από δω και πέρα πρέπει όλοι να δούμε και να αναπροσαρμόσουμε γενικότερα της προσέγγισής μας, όχι μόνο στην ευρωπαϊκή αλλά και στην παγκόσμια αγορά. Από την πρώτη στιγμή που βρίσκομαι στη θέση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δεν σας το κρύβω ότι αναζητώ και άλλες διεξόδους για τα ελληνικά προϊόντα. Και νομίζω ότι είναι χρέος μας να ανοίγουμε σιγά σιγά και καινούργιες αγορές και να βλέπουμε το πώς ενδεχομένως θα μπορούσε μια μεγάλη ποσότητα των προϊόντων μας να απορροφηθεί με αυτές τις συγκεκριμένες συνθήκες των εξαιρετικά υψηλά ποιοτικά προϊόντων, όπως είναι τα ελληνικά προϊόντα από άλλες αγορές, πέραν της Ευρώπης και πέραν των Ηνωμένων Πολιτειών. Και νομίζω ότι αυτό το έχουμε σαν δυνατότητα. Ειδικά υπάρχει μια αναπτυσσόμενη αγορά καιμστα Αραβικά Εμιράτα και στην Άπω Ανατολή. Εκεί νομίζω ότι πρέπει να εστιάσουμε την προσπάθεια μας. Και πιστεύω ότι όσο η Ελλάδα θα είναι στην ίδια θέση, θα παράγει υψηλά ποιοτικά προϊόντα. Μιλάμε για τα ΠΟΠ τα προϊόντα, τα οποία δείχνουν και τη μοναδικότητά τους, αλλά και την υψηλή διατροφική τους αξία. Πάντα θα βρίσκουν χώρο και στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην παγκόσμια αγορά. Αυτό είναι το μεγάλο μας στοίχημα για τον ελληνικό πρωτογενή τομέα για τα πολλά επόμενα χρόνια.
