Στη συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν, ένα από τα βασικά θέματα στην ατζέντας ήταν το «αγκάθι» ανάμεσα στις δύο πλευρές της κρατικής τουρκικής τράπεζας Halkbank η οποία έχει βρεθεί στο στόχαστρο της αμερικανικής δικαιοσύνης από το 2019.
Ο λόγος βρίσκεται πίσω από το 1,5 τρις δολάρια , που το Αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης κατηγορεί την τουρκική τράπεζα, ότι μεσολάβησε για να παρακάμψει το Ιράν τις Αμερικανικές κυρώσεις και να ξεπλύνει χρήματα για λογαριασμό της Τεχεράνης.
Οι Αμερικανοί εισαγγελείς υποστηρίζουν ότι μέσω συναλλαγών με εταιρείες-βιτρίνα και εικονικές συναλλαγές, η Τουρκική τράπεζα, με τις «ευλογίες» του γαμπρού του Ταγιπ Ερντογάν, , Μπεράτ Αλμπαϊράκ , που ήταν Τσάρος της οικονομίας από το 2018, βοήθησε το Ιράν να μεταφέρει 1,5 τρις. δολάρια κάτω από τη μύτη της Δύσης.
Η υπόθεση της τράπεζας βρέθηκε χθες στο τραπέζι των συνομιλιών με τον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς εκκρεμεί η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για επανεξέταση μιας δικαστικής απόφασης του 2024 από Εφετείο του Μανχάταν, που διώκει την τράπεζα για την υπόθεση του Ιράν.
Ο τραπεζίτης που καταδικάστηκε
Η Halkbank δηλώνει αθώα για κατηγορίες απάτης, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και συνωμοσίας για την υπόθεση η οποία αποτελεί όλα αυτά τα χρόνια, συχνά εμπόδιο στις διπλωματικές σχέσεις Τουρκίας ΗΠΑ.
Κι ενώ στο εξωτερικό η τράπεζα δηλώνει αθώα, ομοσπονδιακό δικαστήριο της Τουρκίας κρίνει το ανώτατο στέλεχος της Halkbank Μεχμέτ Χακάν Ατίλα ένοχο για συμμετοχή σε συνωμοσία με στόχο να προσφερθεί βοήθεια στο Ιράν για να παρακάμψει τις αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις.
Ο Ατίλα, έπειτα από δίκη τεσάρων εβδομάδων, καταδικάστηκε σε πέντε από τις έξι κατηγορίες που του είχαν απαγγελθεί, ανάμεσά τους για τραπεζική απάτη και συνωμοσία. Κρίθηκε αθώος για την κατηγορία ξέπλυμα χρήματος.
Η βοήθεια Τραμπ στην πρώτη του θητεία
Η υπόθεση δεν είναι η πρώτη φορά που συζητείται ανάμεσα στους δύο ηγέτες, καθώς λίγο πριν το τέλος της πρώτης του θητείας ο Τραμπ είχε«παγώσει» τη δίκη για την υπόθεση της Halkbank, δίνοντας στον «φίλο» Ερντογάν νέο περιθώριο για να ισορροπήσει την τουρκική οικονομία η οποία βυθιζόταν από κακές επιλογές και θα έπρεπε να πληρώσει πρόστιμο τουλάχιστον 20-30 δις δολάρια αν η απόφαση ήταν καταδικαστική.
Να σημειωθεί, ότι η Halkbank είναι η 4η μεγαλύτερη τράπεζα στην Τουρκία με ενεργητικό που ξεπερνά τα 3 τρισ. τουρκικές λίρες και είναι από τους πυλώνες της τουρκικής οικονομίας.
Ανήκει σε ποσοστό 91% στο κρατικό επενδυτικό ταμείο (Türkiye Wealth Fund) μέσω του οποίου χρηματοδοτεί όλες τις τουρκικές επιχειρήσεις, ενώ διαχειρίζεται κρατικά προγράμματα στήριξης γυναικών επιχειρηματιών και νέων, με δάνεια πάνω από1,28 τρισ. λίρες.
