Στην επίτευξη συμφωνίας ειρήνης στην Ουκρανία και στις συζητήσεις για το ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων που πρότειναν οι ΗΠΑ επικεντρώνεται το ενδιαφέρον όλων τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο τα προβλήματα που έχουν προκαλέσει τα 4 χρόνια πολέμου με τη Ρωσία, όπως το δημογραφικό, είναι βαθιά και θα ταλανίζουν την χώρα για τα επόμενα πολλά χρόνια, σύμφωνα με το Reuters.
Στην πόλη Χόστσα στα δυτικά της Ουκρανίας, τα νοσοκομεία δεν προλαβαίνουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των τραυματιών του πολέμου ενώ ο θάλαμος της μαιευτικής κλινικής παραμένει άδειος. Παρόλο που η πόλη βρίσκεται αρκετά μακριά από το μέτωπο του πολέμου, βιώνει άμεσα τις σκληρές επιπτώσεις του.
Τα στοιχεία των τοπικών αρχών δείχνουν ότι το μαιευτήριο της πόλης κατέγραψε 139 γεννήσεις μέχρι τώρα, σχεδόν στο τέλος του 2025, ενώ το 2024 ο αριθμός αυτός έφτασε τις 164 γεννήσεις και πριν μία περίπου δεκαετία τις 400 γεννήσεις ετησίως. Η Ίννα Αντονιούκ, επικεφαλής της μαιευτικής πτέρυγας, είπε ότι περίπου το ένα τρίτο των γυναικών που προσέρχονται έχουν συζύγους που υπηρετούν στον στρατό, ορισμένοι από τους οποίους είναι νεκροί ή αγνοούμενοι.
«Πολλοί νέοι άνδρες έχουν πεθάνει», δηλώνει ο γυναικολόγος της κλινικής Γεβχεν Χεκελ, «κι εκείνοι ήταν που, να το πω ωμά, θα έφερναν νέες γενιές Ουκρανών». Εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί ενώ εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.
Στο κοντινό χωριό Σαντόβε, ένα σχολείο που κάποτε δίδασκε περισσότερους από 200 μαθητές έχει κλείσει. «Πριν από δύο χρόνια, αναγκαστήκαμε να κλείσουμε αυτό το σχολείο. Γιατί; Επειδή υπήρχαν μόνο εννέα παιδιά», δήλωσε στο Reuters ο Μίκολα Παντσούκ, επικεφαλής του δημοτικού συμβουλίου της Χόσχα.
Όλοι λοιπόν αναρωτιούνται ποιος θα έχει μείνει για να βοηθήσει τη χώρα να ορθοποδήσει όταν ο πόλεμος τελειώσει.
Ο πληθυσμός της Ουκρανίας, ο οποίος ήταν 42 εκατομμύρια πριν από τη γενικευμένη εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022, έχει ήδη μειωθεί σε κάτω από 36 εκατομμύρια, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Δημογραφίας της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας. Το Ινστιτούτο εκτιμά ότι ο αριθμός θα μειωθεί στα 25 εκατομμύρια έως το 2051.
Η χώρα έχει τόσο τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων όσο και τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων στον κόσμο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του 2024 στην Παγκόσμια Βίβλο Γεγονότων της CIA: για κάθε γέννηση αντιστοιχούν περίπου τρεις θάνατοι. Σύμφωνα με κυβερνητικές εκτιμήσεις, το μέσο προσδόκιμο ζωής των ανδρών στην Ουκρανία μειώθηκε από 65,2 χρόνια πριν από τον πόλεμο σε 57,3 το 2024. Για τις γυναίκες, ο δείκτης μειώθηκε από 74,4 σε 70,9.
Η κυβέρνηση του Κιέβου επιδίωξε να αντιμετωπίσει την κρίση πέρυσι, όταν παρουσίασε μια δημογραφική στρατηγική έως το 2040. Το έγγραφο προειδοποιούσε ότι η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει έλλειμμα 4,5 εκατομμυρίων εργαζομένων μέσα στην επόμενη δεκαετία. Οι τομείς με τη μεγαλύτερη ανάγκη εργατικού δυναμικού θα είναι οι κατασκευές, η τεχνολογία και οι διοικητικές υπηρεσίες.
Η στρατηγική επικεντρώνεται στη συγκράτηση της περαιτέρω μετανάστευσης και στην προσέλκυση των Ουκρανών πίσω από το εξωτερικό, μεταξύ άλλων μέσω της βελτίωσης της στέγασης, των υποδομών και της εκπαίδευσης, καθώς και στην προσέλκυση μεταναστών από άλλες χώρες, εάν οι θέσεις εργασίας παραμείνουν ακάλυπτες.
«Οι γονείς βγάζουν τα παιδιά τους από τη χώρα πριν φτάσουν στην ηλικία των 18», είπε η Μαριάννα Κρύπα, διευθύντρια σε ένα από τα δύο εναπομείναντα σχολεία της Χόστσα. Το Κίεβο έχει απαγορεύσει στους περισσότερους άνδρες άνω των 18 ετών να εγκαταλείπουν τη χώρα κατά τη διάρκεια του πολέμου, αν και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αύξησε το όριο ηλικίας στα 22 τον περασμένο Αύγουστο.
Η Ουκρανία, της οποίας ο πληθυσμός ξεπερνούσε τα 48 εκατομμύρια το 2001, αντιμετώπιζε δημογραφική παρακμή πολύ πριν από τη σύγκρουση, με εκατομμύρια πολίτες να κατευθύνονται προς τη Δύση για να ξεφύγουν από τις οικονομικές δυσχέρειες και τη διαφθορά στην πατρίδα τους. Η έξοδος επιταχύνθηκε όταν η Ρωσία εισέβαλε, προκαλώντας τη φυγή εκατομμυρίων ακόμη.
Η Αναστασία Ταμπέκοβα, αναπληρώτρια του Παντσούκ στο δημοτικό συμβούλιο, έχει σύζυγο που υπηρετεί στον στρατό. «Μερικές ημέρες αφότου έμαθα ότι ήμουν έγκυος, ο σύζυγός μου επιστρατεύθηκε», είπε. «Του έδωσαν άδεια για να παραστεί στη γέννα. Έφυγε με δάκρυα στα μάτια.»
«Γνωρίζω πολλές συζύγους των οποίων οι άνδρες πολεμούν, γνωρίζω συζύγους των οποίων οι άνδρες δυστυχώς δεν είναι πια μαζί μας», πρόσθεσε. «Κρατιούνται όρθιες, κάποιες κάνουν θεραπεία, για κάποιες τα παιδιά είναι μια στιγμή χαράς, ένας λόγος για να μην τα παρατήσουν.»
(Με πληροφορίες από Reuters)
