Ένα ακόμη σκάνδαλο βρίσκεται σε εξέλιξη σήμερα και συγκλονίζει τη διπλωματική κοινότητα και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς καθώς η βελγική Ομοσπονδιακή Αστυνομία πραγματοποίησε αιφνιδιαστικούς ελέγχους και συλλήψεις στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (European External Action Service – EEAS) στις Βρυξέλλες και σε πολλά κτίρια του ιστορικού Κολλεγίου της Ευρώπης (College of Europe) στην Μπριζ. Η επιχείρηση, που πραγματοποιήθηκε νωρίς το πρωί, διεξήχθη στο πλαίσιο έρευνας για πιθανή απάτη και ευνοιοκρατία σε πρόγραμμα κατάρτισης νέων διπλωματών της ΕΕ, όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (European Public Prosecutor’s Office – EPPO). Σύμφωνα με την ίδια, τρία πρόσωπα τέθηκαν υπό κράτηση.
Η έφοδος έφερε γρήγορα στο προσκήνιο τη Φεντερίκα Μογκερίνι (Federica Mogherini), η οποία τελεί υπό κράτηση, σύμφωνα με πληροφορίες της Le Soir καθώς και του βελγικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα VRT, ωστόσο οι εισαγγελείς της ΕΕ δήλωσαν ότι δεν μπορούσαν να αποκαλύψουν τα ονόματα. Υπενθυμίζεται ότι η Μογκερίνι είναι πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης από το 2020, ενώ στο παρελθόν διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας, Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη θητεία Γιούνκερ (2014–2019). Από το 2022 είχε επίσης αναλάβει τη διεύθυνση του προγράμματος που βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας: της Διπλωματικής Ακαδημίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (European Union Diplomatic Academy).
Ένας ακόμη κρατούμενος φέρεται να είναι, σύμφωνα πάντα μ ε τα βελγικά μέσα ενημέρωσης, ο Στέφανο Σανίνο, πρώην γγ της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και σήμερα γενικός διευθυντής της DG MENA της Γενικής Διεύθυνσης της Κομισιόν για τη Μέση Ανατολή, Β. Αφρική και Κόλπου.
Για τον τρίτο κρατούμενο δεν έχουν γίνει γνωστές κάποιες πληροφορίες.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά στους τρεις δεν έχουν απαγγελθεί κατηγορίες και ο εισαγγελέας θα αποφασίσει για περαιτέρω ενέργειες εντός 48 ωρών.
Το Κολλέγιο της Ευρώπης, όπου σημειώθηκαν οι έφοδοι, ιδρύθηκε το 1949 και θεωρείται ως η καλύτερη σχολή των Ευρωπαίων διπλωματών και αξιωματούχων, δεδομένου ότι από αυτό έχουν αποφοιτήσει κορυφαίοι πολιτικοί και ανώτερα στελέχη των ευρωπαϊκών θεσμών.
Η σημερινή ηγεσία του περιλαμβάνει, πέρα από τη Μογκερίνι, την Αντιπρύτανη Εύα Οσινιέτσκα-Ταμέκα (Ewa Ośniecka-Tamecka) και τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου Χέρμαν φαν Ρομπέι (Herman Van Rompuy), πρώην Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν κατόπιν δικού της αιτήματος, το οποίο εγκρίθηκε από τον ανακριτή της Δυτικής Φλάνδρας. Η Ομοσπονδιακή Αστυνομία Δυτικής Φλάνδρας (FGP West-Vlaanderen) διεξήγαγε εφόδους τόσο στο Κολλέγιο της Ευρώπης όσο και στην EEAS και στις κατοικίες υπόπτων, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (European Anti-Fraud Office – OLAF).
Το πρόγραμμα που διερευνάται, ένα εννιάμηνο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για νέους διπλωμάτες των κρατών-μελών, είχε ανατεθεί στο Κολλέγιο της Ευρώπης για την περίοδο 2021–2022, έπειτα από διαγωνισμό που διεξήγαγε η EEAS.
Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η έρευνα επικεντρώνεται στο κατά πόσο το Κολλέγιο της Ευρώπης ή εκπρόσωποί του είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων για τα κριτήρια επιλογής της προκήρυξης και αν είχαν λόγο να θεωρούν βέβαιη την ανάθεση του έργου πριν από την επίσημη δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής προσφορών από την EEAS. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία τονίζει ότι υπάρχουν «ισχυρές υποψίες» παραβίασης του Άρθρου 169 του Δημοσιονομικού Κανονισμού, που κατοχυρώνει τον θεμιτό ανταγωνισμό, και ότι ενδέχεται να κοινοποιήθηκαν εμπιστευτικές πληροφορίες σε έναν από τους υποψηφίους. Στο φάσμα των πιθανών αδικημάτων περιλαμβάνονται απάτη σε δημόσιες συμβάσεις, διαφθορά, ευνοιοκρατία, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου.
Η έρευνα αγγίζει και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (η EEAS υλοποιεί την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ) η οποία επί του παρόντος βρίσκεται υπό την ηγεσία της Κάγια Κάλας ως Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ, ενώ τη διοικητική λειτουργία της Υπηρεσίας συντονίζει η Μπελέν Μαρτίνεθ Καρμπονέλ (Belén Martínez Carbonell) ως Γενική Γραμματέας.
Σύμφωνα με τα βελγικά μέσα ενημέρωσης που επικαλούνται πηγές της ΕΕ η υπόθεση αφορά «δραστηριότητες προηγούμενων θητειών», πριν από την ανάληψη των καθηκόντων της Κάλας στα τέλη του 2024.
Πριν από τις εφόδους, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είχε ζητήσει την άρση της ασυλίας αρκετών εμπλεκομένων προσώπων, αίτημα που εγκρίθηκε. Η υπόθεση είχε αρχικά αναφερθεί στην OLAF, πριν μεταβιβαστεί στην EPPO. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η έρευνα συνεχίζεται ώστε να αποσαφηνιστούν τα πραγματικά περιστατικά και να διαπιστωθεί εάν έχουν διαπραχθεί ποινικά αδικήματα.
Η EPPO υπενθυμίζει ότι όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα θεωρούνται αθώα μέχρι αποδείξεως της ενοχής τους από τα αρμόδια βελγικά δικαστήρια.
